Morgunblaðið - 24.06.2010, Blaðsíða 11

Daglegt líf 11
„Þau entust í 15 til 20 ár og
jafnvel lengur, á meðan önnur inn-
flutt tæki sem þau kepptu við,
entust ekki nema í tíu ár. Enn í
dag eru heimili og sumarbústaðir
þar sem RAFHA-tæki eru í fullri
notkun,“ segir Karl Rúnar og bæt-
ir við að
árið 1960 hafi samkeppnin
harðnað og RAFHA hætti að
framleiða ísskápa, frysti-
kistur, þvottavélar og
ýmis sérsmíðuð
tæki fyrir mötu-
neyti.
„Þegar Ís-
land gekk í EFTA
þá lækkuðu tollar
á innfluttum
vörum en ekki toll-
ar á því hráefni
sem RAFHA þurfti
að flytja inn. Á
sama tíma var gríðarleg
verðbólga á Íslandi og
spenna á vinnumarkaðinum. Allt
hafði þetta þau áhrif að RAFHA-
verksmiðjan dró úr framleiðslunni.
Undir það síðasta voru aðallega
framleiddar eldavélar og eldhús-
viftur, meira að segja til útflutn-
ings. Fyrir rúmum tuttugu árum,
eða árið 1989, var verksmiðjan svo
lögð niður.“
Með glampa í augum
Karl Rúnar segir að fólk á öll-
um aldri njóti sýningarinnar, þó
með ólíkum hætti sé.
„Yngra fólkinu finnst þessi
tæki flott og „kúl“ og það hefur
gefið mörgum RAFHA-tækjum
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Svo fögur Karl Rúnar hallar sér að flottri RAFHA-eldavél með snúnum plötum sem kölluð var ameríska týpan.
nýtt hlutverk, notar til dæmis ís-
skápana sem fataskápa eða ann-
arskonar hirslur. Eldra fólkið,
sem man eftir þessum tækjum frá
sínum sokkabandsárum og notaði
þau hvern dag í langan tíma, það
fær glampa í augun.
Þeir sem unnu í verksmiðj-
unni fyllast fortíðarþrá við það að
sjá þetta og njóta þess að rifja
upp gamla tíma.“
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. JÚNÍ 2010
Hótel í miðbænum. Góður aðbúnaður.
295 dkr. fyrir manninn í 2ja manna herb. með
wc og sturtu
Løven Hotel, Vesterbrogade 30, DK-1620 Cph. V.
Sími +45 33 79 67 20. www.loeven.dk
Sofðu vel! Í Kaupmannahöfn
Tómatar eru eitt mikilvægasta hrá-
efni matargarðs Miðjarðarhafsins og
stundum þarf lítið annað en góða,
þroskaða tómata líkt og í þessari
suður-ítölsku uppskrift.
8 tómatar (heilsutómatar eða
plómutómatar) skornir í grófa bita
1 rauðlaukur, skorinn gróft niður
2-3 hvítlauksgeirar
8 basilblöð, rifin niður
þurrkað óregano
ólívuolía í hæsta gæðaflokki
salt og pipar
Saxið tómatana og laukinn. Bland-
ið saman í skál. Pressið hvítlaukinn
og blandið saman við. Rífið basil yfir
og kryddið með þurrkuðu óreganó.
Hellið ólívuolíu yfir, saltið og piprið.
Best er að gera salatið að minnsta
kosti korteri áður en það er borið
fram þannig að allt bragðið nái að
blandast.
Þetta salat er gott eitt og sér, með
nýbökuðu brauði. Eða sem meðlæti
með grilluðu kjöti. Þá þarf eiginlega
ekkert annað.
Steingrímur Sigurgeirsson
Uppskriftin
Suður-ítalskt tómatasalat
Fleiri uppskriftir má finna á Matur
og vín-vef Morgunblaðsins: mbl.is/
matur og á vinotek.is
Margir halda að RAFHA hafi einvörðungu framleitt eldavélar en það er
langt því frá.
Árið 1960 hafði RAFHA framleitt 86 þúsund eintök af 30 tegundum
af raftækjum.
1952 byrjaði RAFHA að framleiða ryksugur og á svipuðum
tíma var þvottavélin Mjöll framleidd í samstarfi við vélsmiðjuna
Héðin, en það var nýjung að tvö iðnfyrirtæki ynnu saman.
Á sjötta áratugnum framleiddi RAFHA stóra spennubreyta,
kæla og frystitæki, bæði fyrir heimili og stór mötuneyti. Einnig
stór hitaborð og stórar pönnur til að steikja mat á sem og
smærri raftæki.
30 tegundir raftækja
RAFHA VAR MIKLU MEIRA EN ELDAVÉLAR
Sænskt par neitar að gefa upp hvors
kyns tveggja og hálfs árs barn þeirra
er. Hefur sú ákvörðun þeirra vakið
mikla athygli, segir á vefsíðunni
Thelocal.se.
Foreldrar barnsins, sem eru bæði
24 ára, tóku þessa ákvörðun þegar
barnið fæddist. Aðeins örfáir, t.d.
þeir sem hafa skipt um bleiur á
barninu, vita hvors kyns það er. Ef
einhver spyr segja foreldrarnir að
þau deili ekki þeim upplýsingum.
Ákvörðunin á rætur sínar í fem-
ínískum hugmyndum um að kynhlut-
verkið sé mótað af samfélaginu. For-
eldrarnir gæta þess að nota aldrei
kynbundin orð yfir barnið og kalla
það aðeins nafni þess. Í viðtalinu við
foreldrana er barnið kallað Pop sem
er ekki rétt nafn þess.
„Við viljum að Pop alist upp frjáls-
ari og verði með þessu forðað frá því
að verða þröngvað inn í sérstakt kyn-
hlutverk. Það er grimmd að fæða
barn inn í þennan heim með bláan
eða bleikan merkimiða á enninu,“
segir móðir Pop.
Með því að halda kyninu leyndu
telja foreldrarnir að þau geti forðað
Pop frá því að haga sér eins og ætlast
er til að hans eða hennar kyn hagi sér
og að Pop muni ekki ætlast til þess
að fólk hagi sér á ákveðinn hátt eftir
því hvort það er kvenkyns eða karl-
kyns. Foreldrar Pop segja samt að
hann eða hún viti að það er lík-
amlegur munur á strákum og stelp-
um. „Ég trúi því að sjálfstraustið og
persónuleikinn sem Pop hefur mótað
muni haldast fyrir lífstíð,“ segir móð-
ir Pop.
Í fataskáp Pop er bæði að finna
buxur og kjóla og barnið fær að
ákveða sjálft að morgni hverju það
klæðist. Gætt er líka að því að hár-
greiðsla Pop vísi ekki til ákveðins
kyns.
Að dylja kyn barnsins finnst mörg-
um vera grimmd, hættulegt, óþarfi
og skrítið en aðrir styðja þessa
ákvörðun og telja einstaklinginn
verða sterkari fyrir vikið.
Börn
Gefa ekki upp kyn barnsins
Morgunblaðið/Jim Smart
Stelpa og strákur Skiptir máli í hvorum flokknum börnin alast upp?
Bónus
Gildir 24. - 27. júní verð
nú
áður mælie. verð
Nýr ferskur ananas, 1,9 kg....... 298 398 157 kr. kg
Ferskt spínat, 200 g ................ 359 398 1.795 kr. kg
Kjörfugl ferskur heill kjúklingur.. 565 598 565 kr. kg
E.s frosið broccolimix ............... 298 359 298 kr. kg
Bónus ferskir kjúklingaleggir ..... 479 539 479 kr. kg
Bónus ferskir kjúklingabitar ...... 398 449 398 kr. kg
OS samlokuostur í sneiðum ......1.157 1.465 1.157 kr. kg
Bónus frostpinnar, 15 stk......... 198 298 13 kr. stk.
Ks. frosið lambalæri í sneiðum .1.259 1.398 1.259 kr. kg
Bónus pylsur ........................... 598 719 598 kr. kg
Fjarðarkaup
Gildir 24. - 26. júní verð
nú
áður mælie. verð
Svínakótilettur úr kjötborði ....... 998 1.398 998 kr. kg
Lambainnralæri úr kjötborði ..... 2.498 2.998 2.498 kr. kg
Hamborgarar 2x115 g m/
brauði ....................................
358 438 358 kr. pk.
Grillaður kjúklingur .................. 790 970 790 kr. stk.
FK kjúklingabringur .................. 1.781 2.375 1.781 kr. kg
Ferskur kjúklingur frá Ísfugli ..... 722 963 722 kr. kg
SS mexikó grísakótilettur ..........1.430 1.788 1.430 kr. kg
Fjallalambs lambalærisneiðar ... 2.249 2.998 2.249 kr. kg
Fjallalambs lambasirloinsneiðar 1.949 2.598 1.949 kr. kg
Hagkaup
Gildir 24. - 27. júní verð
nú
áður mælie. verð
Holta ferskur kjúklingur ............ 594 849 594 kr. kg
Ísl. Naut ungnautahakk 4% fita 1.387 1.849 1.387 kr. kg
VSOP lambalæri án rófubeins... 1.942 2.428 1.942 kr. kg
VSOP lambatvírifjur.................. 1.998 2.498 1.998 kr. kg
Ísl grís kryddleginn grísahnakki. 1.049 1.398 1.049 kr. kg
Holta indverskir kjúklingaleggir . 647 995 647 kr. kg
Holta Texas kjúklingabringur ..... 1.796 2.395 1.796 kr. kg
Jói fel nautakótilettur ............... 1.679 2.398 1.679 kr. kg
Fanta Exotic, 0,5 ltr ................. 99 149 99 kr. stk.
Rex bitar, 250 g...................... 329 448 329 kr. stk.
Kostur
Gildir 24. - 27. júní verð
nú
áður mælie. verð
Kjarnafæði jurtakr. lambalæri ...1.469 2.098 1.469 kr. kg
SS. bláberja lærisneiðar ..........2.263 2.828 2.263 kr. kg
Ali hunangskótilettur ................1.924 2.565 1.924 kr. kg
Aro þvottaduft, 10 kg ..............1.959 2.798 196 kr. kg
Great Value fíkjukex, 454 g ...... 349 499 349 kr. stk.
Hunts tómatsósa, 1,020 g ....... 217 289 217 kr. stk.
Kirkland grænmetisolía, 4,73
ltr ..........................................
1.114 1.485 236 kr. ltr
Krónan
Gildir 24. - 27. júní verð
nú
áður mælie. verð
Grísahnakki úrbeinaðar sneiðar 998 1.698 998 kr. kg
Grísakótilettur ......................... 899 1.498 899 kr. kg
Grísakótil. í hvítlauk/rósmarín .. 899 1.498 899 kr. kg
Grísalundir.............................. 1.398 2.598 1.398 kr. kg
Nautagrillsteik New York........... 1.749 3.498 1.749 kr. kg
Krónu kjúklingabringur .............1.598 1.798 1.598 kr. kg
Holta bringur í hvítlauk/
rósmarín.................................
1.899 2.395 1.899 kr. kg
SS nautakótilettur argentínskar. 1.787 2.248 1.787 kr. kg
Melónur gular ......................... 129 190 129 kr. kg
Normande brauð ..................... 249 399 249 kr. stk.
Nóatún
Gildir 24. - 27. júní verð
nú
áður mælie. verð
Lamba framhryggjasneiðar ....... 1.499 1.998 1.499 kr. kg
Grísahnakki í hvítlauk/rósmarín 998 1.498 998 kr. kg
Lamba Rib Eye........................ 3.198 3.998 3.198 kr. kg
Laxaflök beinhreinsuð .............. 1.798 1.998 1.798 kr. kg
Íslenskt úrvals hrefnukjöt ......... 1.598 1.798 1.598 kr. kg
Ísl M. kjúklingabringur ............. 1.799 2.398 1.799 kr. kg
Goða BBQ grísarif.................... 1.278 1.598 1.278 kr. kg
Stjörnu kartöflusalat, 390 g ..... 198 279 198 kr. pk.
Baguette brauð, 330 g ............ 149 279 149 kr. stk.
Helgartilboðin
Eitt af tækjunum
mörgu.