Morgunblaðið - 29.07.2010, Blaðsíða 19

Ríkisstjórnin og
Magma – sjónar-
spilið mikla
Vandræðagangur
ríkisstjórnarinnar
vegna kaupa Magma
Energy á HS orku
heldur áfram og alltaf
verður málið hjákát-
legra af hálfu rík-
isstjórnarinnar. Um
margra mánaða skeið
hefur legið fyrir að
Magma væri að kaupa
HS orku. Allan þenn-
an tíma hafa stjórn-
arflokkarnir haft tækifæri til að
bregðast við ef vilji var til þess.
Fjármálaráðherra tók málið til sín
um tíma og virtist ætla að „bregð-
ast við“ en gerði það ekki. Um-
hverfisráðherra boðaði a.m.k. tví-
vegis lagabreytingar en ekkert kom
frá henni. Viðskiptaráðherra var
oftar en einu sinni bent á nauðsyn
þess að endurskoða lög um erlenda
fjárfestingu en gerði það ekki.
Vinstri græn og Samfylkingin
gerðu ekkert og því fór sem fór.
Athyglivert er að það að Magma sé
kanadískt fyrirtæki virðist skipa
mestu en ekki sú staðreynd að ef
fyrirtækið væri sænskt að uppruna,
þýskt, franskt eða annars staðar
innan EES-svæðisins þá væri ekki
um „skúffufyrirtæki“ að ræða og
því ekki hægt að tala um ólögmæti
þess vegna.
En hvers vegna hefur ekkert
verið gert? Nokkrar ástæður geta
legið að baki. Ég tel líklegustu
skýringuna þá að höft á slíka fjár-
festingu eru ekki í anda frjálsræðis
Evrópusambandsins og yrðu til
þess að þvælast fyrir í aðlög-
unarferlinu sem ríkisstjórnin leiðir.
Fyrirtæki innan ESB eiga hvert í
öðru þvers og kruss og líklegast er
að þannig verði það einnig á Íslandi
eftir að aðlögun er lokið. Norska
leiðin hefur verið
nefnd enda mjög
áhugaverð. Ríkis-
stjórnin hefur hins
vegar ekki beitt sér
fyrir því að sú leið
verði skoðuð því slíkt
mun þvælast fyrir að-
lögun auðlindanna að
ESB. Það hefur komið
fram að nátt-
úruauðlindir Íslands
séu meðal þess sem
ESB sér jákvætt við
að landið verði inn-
limað í sambandið. Ríkisstjórnin
ætlar sér ekki að þvælast þar fyrir
og því hefur ekkert verið gert og
ekkert verður gert því það er um
seinan. Vinstri græn munu hins
vegar enn og aftur koma fram í
fjölmiðlum og „mótmæla“ þegar
það er um seinan. Við sáum það
þegar ESB-aðlögunin var sam-
þykkt, við sáum það þegar Icesave-
samningurinn var samþykktur af
Alþingi og við sjáum það nú í
Magma-málinu. Allt eru þetta mál
sem Samfylkingin hefur leitt og
keyrt áfram í þjónkun sinnig við
hið svokallaða alþjóðasamfélag og
Vinstri græn elta til að „bjarga“
ríkisstjórninni. Sjónarspilið heldur
áfram.
Hvenær á að setja hagsmuni Ís-
lands ofar lífi ríkisstjórnarinnar?
Eftir Gunnar Braga
Sveinsson
»Ríkisstjórnin hefur
hins vegar ekki beitt
sér fyrir því að sú leið
verði skoðuð því slíkt
mun þvælast fyrir að-
lögun auðlindanna að
ESB.
Gunnar Bragi Sveinsson
Höfundur er þingmaður.
19
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. JÚLÍ 2010
Gullfoss Leonardo DiCaprio og Kate Winslet eru mörgum ógleymanleg í stórmyndinni Titanic og sumir upplifa tilhugsunina um þau við Gullfoss, þar sem betra er að fara að öllu með gát.
Rax
Mikill matarskortur á Sahel-
svæðinu í Vestur-Afríku ógnar nú lífi
um 10 milljóna manna, þar á meðal
hundraða þúsunda barna. Hjálp-
arstofnanir þurfa á alþjóðlegum
stuðningi að halda til að geta brugðist
við áður en það verður of seint.
Í Níger, einu af fátækustu löndum í
heimi, er talið að 7,1 milljón manna
þjáist vegna matarskortsins. Í ná-
grannaríkinu Tsjad þurfa 2 milljónir
manna mataraðstoð og þúsundir ann-
arra í Malí, Búrkína Faso og norður-
hluta Nígeríu berjast fyrir lífi sínu.
Dautt búfé er orðin algeng sjón. Van-
næring barna í Níger eykst þar sem
yfir 114 þúsund börn hafa fengið með-
ferð við vannæringu í næring-
armiðstöðvum á fyrsta hluta ársins.
Þeir fátækustu fá ekkert að borða
dögum saman.
Hjálparstofnanir Sameinuðu þjóð-
anna: Matvæla- og landbúnaðar-
stofnunin (FAO), samræmngar-
skrifstofa aðgerða SÞ í mannúðar-
málum (OCHA), Barnahjálp SÞ
(UNICEF) og matvælaáætlun SÞ
(WFP), sem og Alþjóða Rauði kross-
inn og Hálfmáninn (IFRC) hafa öll
varað við þessum skelfilegu að-
stæðum. Styrktaraðilar hafa lagt til
milljónir dollara, sem gerir hjálp-
arsamtökum kleift að bregðast við
vannæringu barna, veita matvælaað-
stoð, sem og dýrafóður og fræ til
ræktunar, mat-fyrir-vinnu (e. food-
for-work) og beina peningaaðstoð,
sem allt hefur það að markmiði að
bjarga mannslífum og viðurværi fólks.
Þörf er á meira fé til að standa að
áhrifaríkara hjálparstarfi.
Í Níger þarf enn a. m. k. 229 millj-
ónir bandaríkjadala til að fjármagna
neyðaraðgerðir og hinar fimm hjálp-
arstofnanir þurfa nálægt 50 milljónir
dala fyrir Tsjad. Þörf yrði á meira fé
ef ástandið í Malí, Búrkína Faso og
norðurhluta Nígeríu fer versnandi.
Fénu verður varið til aðgerða sem
munu bjarga mannslífum, þ. á m. til
flutnings matvæla til afskekktra
svæða í Níger og Tsjad, dreifingu
matvæla og annarra hjálpargagna til
nær 860 þúsund barna undir fimm ára
sem þjást af vannæringu. Fénu er
einnig ætlað að styðja við yfir 9 millj-
ónir manna sem lifa á landbúnaði og
búfénaði og misst hafa allan aðgang
að góðu jarðnæði og því sem til þarf í
búfjárrekstur. Á þessum mikilvægu
tímum biðlar mannúðarsamfélagið til
ríkisstjórna, einkageirans og almenn-
ings um að styðja hjálparstarfið. Hver
króna skiptir máli. Ef stuðningur
berst í tæka tíð gerir það hjálp-
arstarfsfólki kleift að gera það sem
það gerir best: Að bjarga lífum og
vernda búfénað.
Núverandi neyðarástand hefur
vakið upp umræður um langvarandi
lausnir á endurteknum matarskorti á
svæðinu. Eins og á árunum 2005, 1984
og á 8. áratugnum
snýst neyðin ekki bara
um matarskort, held-
ur einnig um landlæga
fátækt og hún á skilið
að komast upp á pall-
borð hjá þeim stofn-
unum sem mestu ráða.
Á meðan athyglin
beinist að Haítí og öðr-
um neyðarsvæðum
ætti heimurinn einnig
að líta til Sahel, þar
sem skortur á mat og
öðrum nauðsynjum er
dagleg áskorun. Sam-
bland af fátækt og
mannlegum vanmætti
leiðir til hnignunar á
friði og öryggi á svæði sem er þegar
mjög ótraust og tefur enn frekar þró-
un á svæðinu. Bátar fullir af ungum
körlum og konum, sem hætta lífi sínu
til að flytjast til Evrópu eða ganga í al-
þjóðleg glæpagengi eða taka þátt í eit-
urlyfjasmygli, eiga rætur sínar að
rekja til þess að fólk vill fullnægja
grundvallarþörfum sínum um mat,
vatn, menntun og heilsu. Í mörg ár
hefur verið hægt að koma í veg fyrir
meiriháttar matarskort vegna bættra
aðferða í landbúnaði og tækni-
framfara, sérstaks næringarbætts
matar, stuðnings við fátækustu heim-
ilin og aukinnar afkastagetu land-
anna. Að koma í veg fyrir harmleik,
eins og þann sem vofir nú yfir Sahel-
svæðinu, veltur á því að auka aðgengi
að mannúðaraðstoð og efla fjárstuðn-
ing. Mesti skorturinn er á hinu síðast-
nefnda.
Eftir dr. Gianfranco Rotigliano,
Mariu Helenu Semedo, Thomas
Yanga, Herve Ludovic deLys
og Momodou Lamin Fye
»Mikill matarskortur í
V-Afríku ógnar nú
lífi um 10 milljóna
manna, þar á meðal
hundraða þúsunda
barna. Hjálparstofnanir
þurfa alþjóðlegan stuðn-
ing.
Dr. Gianfranco Rotigliano er yfirmað-
ur svæðisskrifstofu Barnahjálpar SÞ í
Vestur- og Mið-Afríku, Maria Helena
Semedo yfirmaður svæðisskrifstofu
Matvæla- og landbúnaðarstofnunar
SÞ, Thomas Yanga yfirmaður svæð-
isskrifstofu Matvælaáætlunar SÞ í
Vestur-Afríku, Herve Ludovic deLys
yfirmaður samræmingarskrifstofu
aðgerða SÞ í mannúðarmálum í Vest-
ur- og Mið-Afríku og Momodou Lam-
in Fye yfirmaður svæðisskrifstofu Al-
þjóða Rauða krossins og Hálfmánans
á Sahel-svæðinu.
Hungursneyð Aliya gefur barni sínu fyrir utan
heimili sitt í Níger. Mikill hungursneyð vofir yfir
stórt svæði í vesturhluta Afríku.
Verðum við að bíða
eftir fleiri dauðsföllum?
UNICEF//Pirozzi