Morgunblaðið - 29.07.2010, Síða 25
Minningar 25
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. JÚLÍ 2010
Elsku amma mín er
látin.
Það læðast fram tár
og söknuður þegar ég rifja upp sam-
verustundirnar okkar.
Ég var svo lánsöm að alast upp með
ömmu í næsta húsi í Bakkaselinu og
var hún stór partur af lífi mínu. Þegar
ég var lítil fannst mér ekkert skemmti-
legra en að hlaupa yfir til ömmu og
spila við hana. Þá var hún ekki lengi að
leggja frá sér prjónana og við spiluð-
um. Á unglingsárunum fór ég alltaf til
hennar á föstudögum að ryksuga húsið
hjá henni og þá var nú oft tekið í spil
fyrir og eftir þrif. Amma spjallaði mik-
ið um lífið og tilveruna. Hún átti stór-
brotna ævi og var einstaklega dugleg
og sterk kona.
Amma var mikil félagsvera og naut
lífsins með vinum og fjölskyldu og hafði
oft á orði hvað það væri nú gott að hafa
einhvern „almennilegan“ til að tala við.
Henni fannst gaman að tileinka sér
nýjungar og vildi skilja út á hvað þetta
gengi allt saman. Það eru ekki margar
ömmur sem keyra bíl langt fram eftir
aldri, nota tölvu, senda tölvupóst og
fara á netið. Þegar hún var áttatíu ára
gömul vildi hún kaupa sér GSM-síma
og fórum við því í búðarleiðangur.
Svona var amma. Hún fylgdist með
tækninni og fannst ómögulegt annað
en að vera með.
Amma Sonja var alltaf mikið að bar-
dúsa. Hún hafði mikið yndi af ræktun
og var með fullt hús af blómum, fullan
garð af trjám og plöntum svo ég minn-
ist nú ekki á alla skógræktina og lysti-
garðinn í Selmörk, en þaðan á ég ófáar
æskuminningar um hana. Einnig spil-
aði hún brids við aldraða í Gerðubergi,
synti á hverjum degi, fór í sauma-
klúbba, kenndi yoga, prjónaði, saumaði
og var í Oddfellow. Hún hafði unun af
því að ferðast og að læra erlend tungu-
mál og þegar mamma varð fimmtíu ára
fórum við öll saman í ferð um Evrópu.
Þá var amma í essinu sínu að spreyta
sig á öllum tungumálunum á leið okkar
um Sviss, Ítalíu, Þýskaland, Frakkland
og Lúxemborg.
Við barnabörnin nutum góðs af
ferðaáhuga hennar því hún var dugleg
að fara með okkur í menningarferðir
eins og hún kallaði þær. Þá fór hún
með okkur m.a. á söfn, sýningar, í Ála-
fosshúsið, Blómaval, ferðir út á land og
heimsóknir til vina hennar sem höfðu
eitthvað spennandi að sýna okkur eða
segja frá.
Síðustu ár var amma á Droplaugar-
stöðum og þar fór vel um hana. Okkur
þótti gott og gaman að heimsækja
hana þangað og bað elsta dóttir mín,
hún Erla Guðfinna, oft um að heim-
sækja langömmu því það væri svo
gaman að fara til hennar, hún væri svo
góð. Síðast þegar við fórum öll litla fjöl-
skyldan saman að heimsækja hana var
yngsta dóttir mín aðeins nokkra vikna
gömul. Þá gekk hún stolt um allt og
sýndi fólkinu að hérna væri nú bara
komin ein nýfædd, alsæl með enn eitt
langömmubarnið.
Elsku amma, takk fyrir allar
skemmtilegu og lærdómsríku sam-
verustundirnar. Ég hugsa til þín þar
sem þú ert núna komin í fallega dalinn
þinn sem þú sagðir mér að biði þín og
getur farið að gróðursetja eins og þér
einni er lagið.
Ég sakna þín, elsku amma mín. Guð
veri með þér.
Þín
Anna Lára.
Elsku amma mín.
Ég vona að þú sért búin að hitta afa
Axel og komin í fallega dalinn sem þú
talaðir svo oft um. Dalinn þar sem þú
ætlaðir að rækta tré og búa með afa
þegar þið mynduð sameinast á ný. Þú
talaðir svo opinskátt um dauðann og að
Sonja B. Helgason
✝ Sonja BjörgHelgason, íþrótta-
kennari, stofnandi og
fyrrv. forstjóri Nestis,
fæddist 16. nóvember
1918. Hún lést á
Droplaugarstöðum
13. júlí 2010.
Útför Sonju fór
fram frá Bústaða-
kirkju mánudaginn
26. júlí 2010.
þú kviðir því ekki að
deyja. Mér fannst oft
óviðeigandi að amma
mín skyldi tala svona en
eftir á að hyggja er svo
gott að vita að þú hafir
ekki kviðið þessari
stundu. Í hvert skipti
sem þú hittir Trausta
minn spurðir þú hann
hvenær við ætluðum að
gifta okkur og sagðir að
við yrðum að gifta okk-
ur áður en þú myndir
deyja. Við svöruðum
þér alltaf og sögðum að
þú mættir ekki deyja áður en við
myndum gifta okkur, en þú gast líklega
ekki beðið lengur enda á 92. aldursári
þínu.
Það var gott að fá að alast upp með
ömmu sína í næsta húsi. Við áttum svo
margar góðar stundir saman. Við spil-
uðum oft rommí en skemmtilegast var
þegar þú keyptir vinninga og settir upp
keppni á milli okkar tveggja. Þegar við
Bjarki vorum yngri varstu dugleg að
fara með okkur í menningarferðir eins
og þú kallaðir þær. Ég man best eftir
ferðinni þar sem við fengum að ráða
hvert við færum og þá varð Hallgríms-
kirkjuturn fyrir valinu. Þegar við vor-
um komin á toppinn byrjuðu kirkju-
klukkurnar að klingja og við vorum
ekki lengi að koma okkur niður aftur
því að hávaðinn var svo mikill í turn-
inum. Á tímabili vildir þú læra á tölvu,
læra að skrifa sögur í Word, senda
tölvupósta og læra tungumál. Við
ákváðum því að ég skyldi kenna þér á
tölvu einu sinni í viku og fá vasapening
fyrir. Þetta voru góðir tímar þar sem
þú skrifaðir upp ferðasögurnar þínar,
sendir tölvupósta til systur þinnar í
Svíþjóð og lærðir frönsku og spænsku
af kennsludiskunum sem þú keyptir
þér í tölvuna. Þú varst svo viljug og
dugleg að læra þó svo að þú værir orðin
80 ára gömul. Þegar ég fékk bílprófið
ákvaðst þú að hætta að keyra og gerðir
mig að einkabílstjóra. Í staðinn mátti
ég fá bílinn að láni eins og ég vildi sem
var mikill lúxus fyrir 17 ára stelpu sem
var nýkomin með bílpróf. Í bíltúrunum
okkar spjölluðum við mikið og áttum
góða tíma.
Það var gott að eiga stundina með
þér í febrúar þegar ég sagði þér frá því
að ég ætti von á barni. Ég er svo þakk-
lát fyrir að þú hafir verið frísk þá og
getað glaðst yfir því með mér. Um síð-
ustu jól varst þú búin að segja mér að
þú værir viss um að ég væri ólétt. Þú
hafðir rétt fyrir þér með það og einnig
hafðir þú rétt fyrir þér þegar þú sagðir
mér að þetta væri lítil stelpa.
Elsku amma, það var svo skrítið að
upplifa að horfa á þig hreyfingarlausa
taka síðustu andardrættina í lífinu
þínu. Það var svo skrítið að um leið og
þú varst að kveðja þennan heim var
litla stelpan mín dugleg að hreyfa sig
og sprikla í bumbunni og minna mig á
að ég ætti von á nýju lífi.
Elsku amma, ég er svo þakklát fyrir
allar stundirnar sem við höfum átt
saman.
Hvíl í friði.
Þín
Jónína Rós (Ninna).
Jæja amma … Nú ert þú lögð af
stað í eina menningarferðina enn og í
þetta sinn án okkar barnabarnanna. Á
meðan sit ég heima og velti fyrir mér
hvaða grautur sé. „Þetta sagði hann
afi þinn alltaf“ varst þú þá vön að
segja. Við náðum alltaf svo vel saman
eins og þú hafðir oft orð á. Ég hef
stundum velt fyrir mér hvers vegna.
Ekki er það út af því ég er krabbi og
þú sporðdreki og ekki út af því við er-
um bæði svo lítið fyrir sætindi. Ekki
út af því að við vorum skikkuð saman í
bíl í Evrópuferðinni vegna þess að við
töluðum svo mikið, sungum saman
eða vegna þess að ég nennti að spila
rommí. Ég held að ástæðan sé sú að
við vorum léttlynd og bárum alltaf
virðingu hvort fyrir öðru, við hlust-
uðum hvort á annað og einhvern veg-
inn skildum hvort annað.
Þú ert sú litríkasta manneskja sem
ég hef kynnst og hefur þú kennt mér
margt. Ég er afar þakklátur fyrir allar
þær góðu stundir sem við höfum átt
saman. Þú hefur sagt margt um ævina
sem verður mér ávallt í fersku minni
og á ég oft eftir að segja: „Þetta sagði
hún amma mín alltaf.“
Ég kveð þið, elsku amma, með
söknuði og virðingu
Tíminn fyllir tómarúm
tími til að fara.
Tími nú við næturhúm
og náðar kalli svara.
Flogin á brott frú fönguleg,
fögur blómin birtast.
Birtan og Axel við Sældarsel
alsæl fá að hittast.
(B. Sig.)
Þinn vinur og barnabarn,
Bjarki Sigurjónsson.
Kveðja frá Selvatni
Um hádegisbil þann 13. júlí sl.
skullu óvænt á þrumur og eldingar á
Miðdalsheiðinni. Heiðin var að kveðja
Sonju í Selmörk.
Nýtrúlofað par, Sonja og Axel
Helgason, keyptu land uppi við Sel-
vatn árið 1942 og hófst þá vinátta okk-
ar nágrannanna sem ekki hefur fallið
skuggi á. Það var með ólíkindum
hvernig þau breyttu grjóti og mosa í
fallegan skóg. Líkast var sem jarðýta
hefði farið um landið en ekki hend-
urnar einar með skóflu og járnkarl að
vopni. Þau breyttu mýrarfeni í fallega
tjörn og byggðu sér bústað þar sem
brátt teygði úr sér fjölbreyttur skóg-
ur. Krafturinn í skógræktinni var svo
mikill að landið dugði ekki til og þau
juku við eignina.
En það skiptast á skin og skúrir.
Sonja missti 2 börn í bernsku og síðan
mann sinn ungan árið 1959 af slysför-
um. En hún lét ekki deigan síga, hélt
áfram að reka Nesti, fyrirtæki þeirra
hjóna, og ekkert lát varð á skógrækt-
inni á heiðinni. En þetta var ekki nóg.
Sonja var lærður leikfimikennari frá
Svíþjóð þaðan sem föðurætt hennar
er komin. Og hún var hugsjónakona.
Því bætti hún við þjálfun geðfatlaðra
barna í Bjarkarási um langt skeið og
frá 1960 starfaði hún að mannúðar-
málum innan Oddfellow-reglunnar.
Sonja var hreinskiptin og hug-
myndarík kona, ákveðin og hörkudug-
leg, glaðlynd og elskuleg við okkur
vini sína og skjólstæðingana, fötluðu
börnin.
Við þökkum fyrir fjölmargar
skemmtilegar samverustundir á heið-
inni og sendum börnunum þremur og
fjölskyldum þeirra innilegar samúðar-
kveðjur.
Asta og Árni í Selbúð.
Sonja vinkona mín er fallin frá.
Samverustundir okkar voru margar í
gegnum árin, bæði hérlendis og er-
lendis. Við kynntumst fyrst sem jóga-
leiðbeinendur í Heilsuræktinni í
kringum 1970 og náðum strax saman
enda deildum við miklum áhuga á lík-
amsrækt og ferðalögum. Seinna
stofnuðum við jógastöðina Heilsubót
með fleirum. Í gegnum árin ferðuð-
umst við mikið, meðal annars sóttum
við námskeið í jóga til Portúgals, Eng-
lands og Sviss svo einhver lönd séu
nefnd.
Það var yndislegt að heimsækja
Sonju í sumarbústað hennar við Sel-
vatn og þar eyddum við ófáum stund-
um við spilamennsku og spjall. Ég var
líka alltaf velkomin til barnanna henn-
ar.
Sonja var mikil tungumálamann-
eskja og það var oft sem hún hafði orð
fyrir okkur á ferðalögum okkar er-
lendis. Ég minnist þess sérstaklega
þegar við vorum eitt sinn staddar á
Spáni og sölumaður einn ætlaði að
rukka mig tvisvar, en Sonja sá aldeilis
við honum – hún skammaði hann og
hann varð ljúfur sem lamb á eftir!
Þetta sýndi bæði tungumálakunnáttu
hennar og ekki síður öryggi í fasi.
Eftir að ég giftist aftur hélst vinátta
okkar áfram sterk og Sonja kom með
okkur Óla í ótal ferðir. Þegar hann dó
árið 1986 var gott að eiga Sonju að.
Sonja var góð vinkona. Hún sagði
við mig að ég væri ávallt velkomin,
hvort sem væri að nóttu eða degi, og
því gat ég alltaf treyst.
Minning um góða konu lifir áfram.
Ég sendi innilegar samúðarkveðjur til
barna hennar og barnabarna.
Hallfríður Bjarnadóttir.
✝ Guðmundur Erl-ingsson andaðist á
heimili sínu í Opelou-
sas, Louisiana í
Bandaríkjunum 2.
desember 2009. Bál-
för og minning-
arathöfn fór fram í
Opelousas 5. desem-
ber 2009.
Guðmundur var
fæddur 7. apríl 1931 á
Galtastöðum í Flóa-
hreppi (áður Gaul-
verjabæjarhreppi).
Foreldrar hans voru
J. Erlingur Guðmundsson og Guð-
laug Jónsdóttir. Eftirlifandi systkini
Guðmundar eru Arndís, f. 1932, Sig-
urjón, f. 1933 og Árni, f. 1935 sem
búa á Selfossi. Þau áttu einnig tvær
dætur sem létust barnungar 1929 og
1930. Guðmundur ólst upp hjá
móðursystkinum sínum á Syðra-
Velli í sömu sveit. Hann tók stúd-
og viðhald fasteigna, f. 1964, sem
giftist Kjersti Botnen, býr í Ósló.
Börn þeirra eru Elias og Emma.
Guðmundur starfaði við flutninga
og vann fyrst fyrir Talton „Tiny“
Turner hjá Louisiana Truck Broke-
rage. Síðar starfaði hann fyrir Al
Robichaux hjá Union 76 þjónustu-
miðstöð í Lafayette í Louisiana.
Þegar Guðmundur komst á eftir-
laun hlaut hann þann heiður að vera
útnefndur heiðursprófessor við Uni-
versity of Louisiana vegna starfs við
kennslu í forníslensku og þýðingu
fornrita. Ásamt dr. W. Bryant Bach-
mann þýddi hann sex íslenskar forn-
sögur á ensku: Finnboga sögu
ramma, Hálfs sögu og Hálfsrekka,
Hrólfs sögu kraka og kappa hans,
Svarfdæla sögu, Valla-Ljóts sögu og
Þorleifs þátt jarlaskálds. Þessar
sögur komu út í þrem bókum: „The
Saga of Finnbogi the Strong“, „The
Sagas of King Half and King Hrolf“
og „Svarfdaela saga and Other Ta-
les“.
Útför Guðmundar fer fram frá
Selfosskirkju í dag, 29. júlí, og hefst
athöfnin kl. 13.30.
entspróf frá Mennta-
skólanum í Reykjavík
og hóf síðan nám í
jarðvegsfræði við
Washington State
University sem styrk-
þegi árið 1952.
Guðmundur giftist
eftirlifandi eiginkonu
sinni, Virginia Owens,
hjúkrunarkonu frá
Nowata Oklahoma,
15. febrúar 1957. Þau
fluttust til Opelousas í
Louisiana þar sem
þau bjuggu síðan.
Börn þeirra eru: (1) Gretchen svæð-
isstjóri, f. 1958, sem giftist Mark
Deshotels, býr í Opelousas, þau
skildu. Barn þeirra er Alyce Deshot-
els. 2) Mary Grace lögfræðingur, f.
1962, sem giftist próf. Michael Sim-
on, býr í Baton Rouge. Börn þeirra
eru Alexander, Kathryn Brooke og
Gabriel. 3) Eric, starfar við umsjón
Ég minnist Guðmundar frænda
míns með miklum hlýhug. Hann var
ávallt hlýr í viðmóti og með bros eða
spaugsyrði á vör en það var græsku-
laust grín. Honum lá gott orð til allra,
var víðlesinn, hagmæltur, átti gott með
að segja frá og kunni skemmtilegar
sögur. Vegna þessara eiginleika var
hann aufúsugestur hvar sem hann
kom, fólk naut samvista við Guðmund
og sóttist eftir þeim.
Starf hans fólst lengi vel í því að
stjórna einni af þremur vöktum á þjón-
ustumiðstöð Union 76 í Lafayette í Lo-
uisiana, en Union 76 fyrirtækjakeðjan
sérhæfði sig í heildstæðri þjónustu fyr-
ir vöruflutningabifreiðir sem ekið var
langar leiðir. Stöð þessi stendur við
Interstate 10 þjóðveginn sem liggur
þvert í gegnum syðsta hluta Banda-
ríkjanna. Á stöðinni var veitingahús,
gistiaðstaða, þvottahús, stórt bíla-
stæði, verslun og smurstöð auk olíu-
sölunnar.
Ég átti þess kost að heimsækja Guð-
mund og fjölskyldu síðla árs árið 1981
og fór stundum með honum í vinnuna.
Mannlífið á stöðinni var viðburðaríkt
og fjölbreytt. Þarna var mikið um fólk
frá Louisiana og næstu fylkjum en
þangað kom einnig fólk frá fjarlægari
stöðum, m.a. frá Mexíkó og Kanada.
Eins og gefur að skilja komu stund-
um upp mál sem greiða þurfti úr og
Guðmundur gekk í þau með sínu hlý-
lega og hæverska fasi sem einkenndi
hann hvar sem hann kom. Hann haltr-
aði vegna afleiðinga lömunarveiki sem
hann fékk á 6. áratugnum. Það var
sama hvert málið var, það féll fljótt í
ljúfa löð eftir að Guðmundur, sem kall-
aður var „junior“ mætti á staðinn með
Union 76 derhúfuna á hnakkanum
brosandi hlýlega til manna yfir lesgler-
augun.
Guðmundur spilaði biljarð í frí-
stundum á árum áður og vann til verð-
launa í þeirri grein. Hann hafði gaman
af að fylgjast með menningunni vestra
og ég minnist þess að í síðustu heim-
sókninni benti hann mér brosandi á
einn staðinn og sagði að þarna hefði
Fats Domino spilað á árum áður. Síð-
ustu árin fékkst hann við ræktun og
trésmíði í frístundum og liggja eftir
hann góðir smíðisgripir.
Strax og færi gafst kom hann ásamt
eiginkonu og börnum í heimsókn til Ís-
lands til að heimsækja aldraða foreldra
sína, systkini, ættingja og vini og ferð-
irnar heim til Íslands urðu margar. Ís-
land, saga þess og tungumálið var hon-
um hugleikið og hann var vel lesinn í
fornsögunum. Þegar hann komst á eft-
irlaun nýtti hann tíma sinn m.a. til að
aðstoða við þýðingu fornrita og
kennslu í forníslensku við háskóla.
Þessar þýðingar hafa farið víða.
Skömmu eftir Persaflóastríðið frétti
hann t.d. af herflokki sem hvíldi sig á
því að lesa þýðingu hans og dr. Bach-
mann á Finnboga sögu ramma.
Eiginkona Guðmundar hún Virginia
var honum stoð og stytta alla tíð í blíðu
og stríðu og þau voru afar samrýnd.
Ég sendi henni og fjölskyldu Guð-
mundar sem og öllum ættingjum og
vinum hugheilar samúðarkveðjur.
Ragnar Geir Brynjólfsson.
Guðmundur Erlingsson
Legsteinar ehf, Gjótuhrauni 3
Hafnarfirði, Sími: 822 4774
legsteinar@gmail.com