Líf og list - 01.05.1952, Blaðsíða 28

vegli;i Jh'ss ;ið lnyggurinn v;ir brotinn.
Það var ekki þessan kónu að kenna.
Ef liún liefði ekki vcrið, þá hefði verið
önnur í spilinu. Ef hann hefði lifað á
lygi, þá jnyndi hann líka deyja mcð að-
stoð lyginnar. Hann heyrði skot hand-
an við hæðina.
Hún skaut prýðilega þessi snilldar-
þessi ríka húra, þessi blíði verndari og
spillir hæfileika hans. Bull! Hann hafði
sjálfur eyðilagt hæfileika sína. Hvers
vegna átti hann að ásaka þessa konu
af þvi hún hafði annazt vel um
hann? Hann hafði eyðilagt hæfileika
sina sjálfur með þvi að nota þá ekki,
með því að bregðast sjálfum sér og því,
sem hann trúði á, með þv' að drekka
svo mikið, að hann sljóvgaði skilnings-
skerpu sína; með leti, með úmennsku
og uppskafmngshætti, með stúrmennsku
og hleypitlúmum, með öilum þremlin-
um. Hvað var þetta? Skýrsla úr gömlum
búktim? Hvað voru hæfileikar hans, þeg-
ar öll kurl komu til grafar? Hæfilcik-
arnir vorti fyrir sendi, jú, en f stað þess
að nota þá, hafði hann verzlað með þá.
Þeir voru altlrei það, sem hann hafði
gert, en alltaf það, sem hann hefði
gctað gert. Og hann hafði heldur kos-
ið að framfleyta lífinu á einhvern annan
hátt en með penna eða blýanti. Það
var líka furðulegt, ekki satt, að þegar
hann varð ástfanginn af nýrri konu,
skyldi sú kona ævinlega eiga meiri pen-
inga en sú, cr hann síðast var í tygjum
við? En þcgar hann var ckki Jengur
ástfanginn, þegar hann aðeins laug eins
og að þessari núverandi konu, sem var
ríkust allra, sem átti alla peninga, er
til voru, scm hafði átt mann og börn,
scm liafði átt elskhuga og fengið leið
á þcim, lienni, scm elskaði hann af öllu
hjarta scm rithöfund, sem karlmann,
sem félaga og sem sitt stolta eignarnám;
það var furðulegt, að þar sem hann
elskaði liana alls ekki neitt og laug að
hcnni, að hann skyldi gcta veitt henni
meira fyrir peningana en ef hann liefði
elskað ltana í raun og með sanni.
Okkur hlýtur öllum að vcra áskapað
Jiað, sem við gcrum, hugsaði hann. Og
víst er um það, að maður aflar sér lífs-
viðurværis cins og hæfilcikar manns
standa til. Hann hafði alla ævi sína
selt lífsmagn sitt í hinum og þcssum
myndum, og jicgar tilfinningar manns
eru ekki of mikið mcð í leiknum, met-
ur niaður peningana miklu mcira. Hann
hafði komizt að þcssari niðurstöðu, en
hann myndi aldrci skrifa unt það, og
allra sízt nú. Nei, hann myndi ekki
skrifa um J)að, þú að vel þess vjrði væri
að skrifa um það.
Nú sá hann hana korna gangandi
yfir bersvæðið í áttina til tjaldsins. Hún
var í Jjröngum rciðbuxum og hélt á
rifflinum.
Þjúnarnir tvcir báru gazcllu á stöng
í nnlli sín og gcngu spölkorn á eftir
henni. Hún var ennþá myndarlcg kona,
hugsaði hann, og belgunnn aðlaðandi.
Hún var prýðileg í rúmintK gædd mik-
illi kunnáttu og næntlcik á því sviði;
hún var ekki lagleg, en honum fannst
Nú sá hann hana koma gangandi
yfir bersvæðið í áttina til tjaldsins.
Hún var í þröngum reiðbuxum og
hélt á rifflinum ...
andlitið geðslegt, hún las öll úsköp,
henni þútti gaman að fara á hestbak
og skjúta, og vissulcga drakk hún allt
of nukið. Maður hcnnar dú, þegar luin
var ennþá til þcss að gera ung kona,
og um skeið hafði hún helgað sig börn-
unum sínum tveim, sem nærri voru
uppkomin og þörfnuðust hennar ekki
og vorti hálfgert í vandræðum með að
hafa hana í kringum sig; að iiðm lcyti
liafði bún vcrið bcrgnumin al hcstun-
um sínum, búkunum sínum og vínflösk-
unum sínum. Hún hafði gaman af að
lesa á kvöldin fyrir matinn og hún
drakk skozkt viský og súda, mcðan hún
las. Þcgar komið var að kvöldvcrðinum,
var hún orðin Jtéttingskcnnd, og eftir
eina flösku af víni með matnuni var
lnin oftast nær orðin núgu drukkin til
þess að geta sofnað.
Þetta var áður en elskhugarnir komu
til sögunnar. Þegar hún hafði fengið
sér elskhugana, þá þurfti hún ekki að
verða full, til þess að sofna. En elskhug-
arnír fúru í taugarnar á hcnni. Hún
hafði verið gift manni, sem henni
leiddist aldrei, og þessir mcnn voru
leiðinlegir.
Þá vildi svo til, að annað af börnun-
um hcnnar tveim dú í flugslysi, og þeg-
ar luin hafði komizt yfir það, vildi luin
ekkcrt ntcð elsklnigana hafa, og af
því vínið var ekki núgu deyfandi,
þurfti litin að skapa sér nýtt líf. Hún
hafði skyndilcga orðið alvarlega lirædd
við að vera cin. En hún vildi hafa cin-
hvcrn hjá sér, sem hún bar virðing
fyrir.
Þetta hafði byrjað á mjög cinfaldan
og eðlilegan hátt. Henni gcðjaðist það,
sem hann skrifaði, og hún hafði alltaf
öfundað hann af því, hvcrnig hann
lifði lífinu. Hún hélt, að hann gerði ná-
kvæmlega allt, sem hann langaði til.
Aðferð sú, sem lnin bcitti til þess að
krækja sér í hann, og hvernig það at-
vikaðist, að hún varð að lokum ástfang-
in af honum, var allt þáttur í rcglu-
bundinni þrúun í þá átt, hvernig hún
skapaði sér nýtt líf, ög'liann hafði sclt
[)að, sem eftir var af sínu fyrra lífi.
Hann hafði selt [~>að fyrir öryggi,
cinnig fynr þægindi — Jiví var ekki að
neita — og fyrir hvað annað? Hann
vissi það ekki. Hún myndi hafa kcypt
handa honuin allt, sem hann langaði til
að eignast. Það vissi hann. Og hún
var líka skrambi fínn kvenmaður. Hann
vildi miklu fremur sofa hjá henni en
nokkurri annarri; fremur með hcnni,
af því hún var ríkari, af Jiví lnin var
28
LÍF og LIST