Líf og list - 01.05.1952, Blaðsíða 42

TVEIR GESTALEIKIR
Danirnir koma og fara
Þegar þetta er ritað, er danski leikflokkurinn
með Paul Reumert í broddi fylkingar, sem hélt
hér sex sýningar á gamanleiknum Happasælt skip-
brot, kominn aftur Keim til sín. Leikurinn fékk
hinn ágætasta dóm blaðanna, svo sem hann átti
skilið, því að til hlutverkaskipunar var vandað, svo
sem bezt mátti verða og enda máttu leiksýning-
arnar teljast með afbrigðum góðar á okkar mæli-
kvarða, og þótt víðar væri leitað. Mesta athygli
vakti Paul Reumert sem Magister Rosinflengius,
líkamlegur og siðferðilegur krypplingur, sem lætur
stjórnast af fégræðginni einni saman. Þetta mun
vera bezta Holbergshlutverk Reumerts og leikur-
inn valinn með tilliti til þess. — Afrekum Reumerts
þarf ekki að hæla hverju sinni með sterkustu lýs-
ingarorðum málsins, þau eru öllum kunn. Einn leik-
dómari blaðanna kallaði leik hans ,,genialan'‘.
Þetta ágæta orð átti ágætlega við, svo langt sem
það nær, enda þótt það sé það mesta, sem um and-
lega afburði nokkurs manns verður sagt. Eg mundi
þó taka mér annað erlent orð í munn, sem ékki er
eins sterkt, en sem ég tel þó meira hrós (afsakið
hina rökfræðilegu mótsögn), en það er orðið ,,vir-
tuos‘‘. Bæði ,,geni“ og ,,virtuos“ eru útlögð á
íslenzku í orðabók Freysteins Gunnarssonar með
orðinu ,,snillingur“. En ,,virtuos“ er í raun og
veru kunnáttumaður og snillingur í senn. Rosiflen-
gius var þaulunninn lið fyrir lið, eins og raunar
öll hlutverk Reumerts og árangurinn var kunnáttu-
samleg og listræn heild, fullgerð samsteypa, sem
leikarinn bar sýningargestum á borð og hefði með
rétti kunnáttumannsins getað sagt um leið: Hér haf-
ið þið hinn rétta Rosiflengius. Þetta útlegzt: Leik-
ur Reumerts var tæknilega fullkominn og listin sjálf
passaði í rammann. Ekki getur það kallazt gagn-
rýni, þótt þess sé getið að ramminn var ekki
sprengdur, með því er aðeins reynt að afmarka
leikafrek hans sem gleggst.
En fleiri sýndu ágætan leik en Paul Reumert
og gnæfa þar hæst Poul Reichardt sem Henrik,
Lilly Broherg sem Penille og Elith Foss sem Gott-
fred, þjónn Rosiflengiusar. Og í sannleika sagt
gáfu þau Poul Reumert ekki eftir og mátti Reumert
hvergi slaka á mótleik sínum til að halda því sæti
sem honum bar. En með því er vitanlega mikið
sagt, þegar jafnsviðsterkur maður og Reumert á í
hlut. Leikur Lilly Broberg einkenndist af eðlis-
hreinu fjöri og gáska með allri þeirri fjölbreytni
og undirstrikunum, sem í hlutverkinu felst. Poul
Reichardt sýndi líka fjölhæfa leikkunnáttu og var
leikur hans ekki síður en Lilly Brobergs lifandi
nútímalist. Elith Foss skapaði eftirjninnilega per-
sónu með skophlutverki sínu með kunnáttumik-
illi túlkun. Þá ber að geta eftirfarandi leikara:
Jóhanrtes Meyer (Jeronimus), Maria Garland
(Magdelone, kona hans), Astrid Villaume (Leo-
nora, heimasætan), Ellen Gottschalch (Lucretia,
vændiskonan, sannur og skemmtilegur leikur),
Rasmus Christiansen (Niels Vognmand), Martin
Hansen (dómari). Allt eru þetta þekktir leikarar,
sem kunnu tökin á sínum persónum, þótt hlutverk
þeirra væru minni en hinna fyrrtöldu. Önnur
hlutverk voru líka yfirleitt vel leikin, þótt þeim
verði sleppt hér. Leikstjórn Holgers Gabrielsens
var sem búast mátti við nákvæm bæði í smáatrið-
um og heild, mátti hraðinn þó ekki meiri vera, þar
sem hér var um erlendan gestaleik að ræða. Þá
voru leiktjöldin með glæsibrag, en Lárus Ingólfs-
son hafði unnið að þeim, en að nokkru leyti voru
þau gerð ytra.
42
LÍF og LIST