Birtingur - 01.04.1955, Blaðsíða 5
modeme ljóð. Það er hverju orði sannara að
rímið bjargar miklu í þeim andlegu bágind-
um, sem gömlu mennirnir eiga við að stríða,
en rímleysan verður að berjast upp á eigin
spýtur. Hún stendur eða fellur með sér sjálfri
án utanaðkomandi hjálparmeðala. Henni er,
þótt undarlegt megi virðast, raunverulega
miklu þrengri stakkur sniðinn.
Sýnist þér yngstu skáldin yrkja um annað
en það, sem skáld næstu kynslóðar á undan
ortu um?
Það veit ég ekki með vissu, en sennilega
eru yrkisefnin ávallt hin sömu, nefnilega
skáldið sjálft.
Virðist þér að þeir taki yrkisefnin öðrum
tökum, sjái þau ef til vill á annan hátt, skynji
þau öðruvísi?
Það gera þeir að vísu eða það ætla þeir sér
að minnsta kosti. Annars virðist mér inntak
og áætlun allrar nútímalistar stefna að æ inn-
hverfari túlkun persónuleikans. Það er sjálf-
sagt gott, en það á sjálfsagt einnig eftir að
springa í loft upp eins og allar aðrar stefnur
og kenningar.
Er lífvænlegur skáldskapur í bókinni?
Eg á erfitt með að dæma um það. Sjálfsagt
eiga efnilegustu skáldin í þessari bók eftir að
gera. betur. Það vona ég að minnsta kosti.
Þetta er ekki sagt ljóðunum til lasts, heldur
höfundum þeirra til lofs og dýrðar.
Er hann jafnlífvænlegur og skáldskapur
næstu kynslóðar á undan?
Eg á líka dálítið erfitt með að dæma um
það. Sú skáldakynslóð, sem þarna kemur
fram, er að mestu leyti óráðin gáta. Næsta
skáldakynslóð á undan er afturámóti löngu
ráðin gáta. I fljótu bragði virðist mér vanta
lífsháskann í þessa bók, ef ég mætti orða það
svo. Menn verða ekki mikil skáld nema því
aðeins að þeir koniist í mikinn lífsháska, séu
leiddir út undir högg eins og Þórir Jökull eða
flæði á skeri suður í Kópavogi eins og Jón
gamli í Digranesi. Við gömlu mennirnir erum
kannski ekki mjög mikil skáld, en það litla
sem við erum, erum við sökum þess að við
vorum eitt sinn í háska staddir.
Hvað viltu annars segja um einstök skáld
bókarinnar?
Ég er vitanlega ekld þess umkominn að
fella dóma yfir þessum ungu skáldum, enda
naumast tímabært að öllu leyti. Þó get ég, ef
þú óskar þess, sagt þér mitt álit á fáeinum
þeirra, en ég tek það fram að það er aðeins
skoðun mín eftir lauslega athugun og eins og
nú standa sakir. Og skal þá fyrst frægan telja
Jón úr Vör.
Mér virðist hann hafa nokkra sérstöðu
meðal þessara skálda. Hann er þeirra elztur
sem slíkur og hefur ekki orðið fyrir áhrifum
frá neinum nema sænsku öreigaskáldunum
svo kölluðu, sem nú eru löngu gleymd og gi*af-
in. Þrátt fyrir það er hann allgott skáld og
býsna nýtízkulegur. En hann er varla til eftir-
breytni. Það er naumast á nokkurs annars
manns færi að þræða það einstigi milli skáld-
skapar og leirburðar sem hann fer.
Hannes Sigfússon er einkennilegur hæfi-
leikamaður. Kvæði hans, Dymbilvaka, virð-
ist runnið upp úr skáldskap Eliots eða öllu
heldur misskilningi á honum, en þessi mis-
skilningur Hannesar eða hvað það nú er á
The Waste Land, hefur á einhvem dularfull-
an hátt orðið til þess að skapa þetta sjálf-
stæða, mikilúðlega og dulmagnaða kvæði. Ég
veit engan lærisvein Eliots hafa sloppið svo
vel. Ennfremur yrkir hann á Tneira máli en
flestir aðrir í þessari bók: Hann verður að
teljast í allra fremstu röð hinna ungu skálda,
hvað sem síðar verður.
Hannes Pétursson er „vonarstjarnan“ í
þessari bók. Ég hef aldrei vitað íslenzkan
mann á hans aldri yrkja jafn vel. Það er að
3