Birtingur - 01.04.1955, Blaðsíða 13

danskona Japans, tveir hljóðfæraleikarar, sá
er lék á samisen (hljóðfæri lílvt gítar) og
Kohei Amada sem lélv á koto (stórt silki-
strengjaliljóðfæri) og loks dansmeistari flokks-
ins, Masao Takeúshi ungur maður broshýr.
Kohei Amada túlkaði á frönsku fyrir hin
sem töluðu japönskuna eina. Miho Hanajakví
sýndi mikla þolinmæði og ljúfmennsku að
fræða mig fávísan sem og aðrir viðmælendur
mínir þarna og var fólk þetta með' afbrigðum
viðmótsþýtt og framkoman með tignum hátt-
vísiblæ. Fyrst fékk ég að heyra sögulega út-
listun á ýmsum dans- og leikformum og gefst
tóm að rékja fátt eitt af því. Eitt elzta. dans-
formið er frúin nefndi er gigahu sem fluttist
frá Kóreu til Japans á sjöundu öld og báru
dansendur grímur. Þar kemur ljónið fyrir en
það dýr er ekki til í Japan þótt þess verði
mjög vart í japanslcri list svo sem list allra
Buddha-dýrkenda. Þá má nefna dansana
bugaku sem komu fram um líkt leyti undir
indverskum, kínverskum og kórverskum á-
hrifum. Skylt því er gagaku mjög aristokrat-
iskt form, en þess sér dæmi í japönsku k\rik-
myndinni Hlið Vítis sem nú er sýnd víða um
lönd við mikla hrifningu.
IJafið þér séð hana? spyr Kohei Amada.
Nei því mið'ur hef ég ekki átt kost á að
sjá hana. En ég var mjög hrifinn af Rashovion
og Börn Hvrosíma.
Amada skilar því til hinna og ég sé að þeim
þykir vænt um að heyra.
Svo er komið að Noh-leikjunum og Kabuki.
Kohei Amada róðgast við Miho Iíanajakví.
Um stund hlýði ég á fjörugt samtal á jap-
önsku og horfi frá einu til annars, andlitin eru
lítil og nett og leiftrandi, atkvæði orðanna
eru stutt og snöggur hljómur smellur títt og
nrinnir á strengjahljómana frá samisen-liljóð-
færinu.
Noh, segir Ivohei Amada: það er leiklist með
dansi sem kom fram á þrettándu öld og mun
vera eitthvert elzta leiklistarform sem enn er
tíðkað'. Það var fullkomnað af feðgum tveim
sem voru miklir snillingar og lifðu frá því um
miðja 14. fram á miðja 15. öld. Þetta leik-
listarform er mjög intellektúelt og marg-
slungið. Það var framan af aðallega eign að-
alsins samurai á lénstímanum. Áður fyrr var
venja að sýna Noh-leiki í heilan dag, byrja
að morgni og leika fram á nótt, menn sátu á
strámottum, höfðu með sér nesti og nutu list-
arinnar. Þetta hefur breytzt. Hraðinn á véla-
öld og óþreyjan sem fylgir, það hefur breytt
þessu. Nú eru sýningarnar styttri. Noh-leikir
eru mjög strangir í forminu og höfða mikið til
11