Húsfreyjan - 01.07.1963, Qupperneq 5

félagið er ekki lengur fyrst og fremst
bændasamfélag, nú býr meiri liluti ])jóðar-
innar í þéttbýli. I stað' fjölmennra lieimila
til sjávar og sveita eru binar smáu fjöl-
skyldueiningar — foreldrar og börn —
orðnar algengastar. Þar sem fyrrum voru
margar konur starfandi á Jiverju lieimili,
er nú víðast bvar húsfreyjan ein um heim-
ilisstörfin. Er það ein megin orsök þess, að
þeim beimilum fækkar fremur en liitt, sem
geta annast gamalmenni, sem farin eru að
heilsu. Og þrátt fyrir ágæti læknavísind-
anna verða þeir alltaf æði margir, sein Elli
kerling beygir svo, að þeir verða um lengri
eða skemmri tíma að njóta aðstoðar ann-
arra á efri árum.
Bæði hér og annars staðar befur þróunin
orðið sú, að elliheimili og hjúkrunarstofn-
anir annast í auknum mæli það fólk, sem
ekki getur lengur séð um sig sjálft, eða hef-
ur aðstöðu til að dvelja í skjóli vandamanna
sinna. Fer ])ví fjarri, að alltaf sé ræktar-
leysi aðslandenda um að kenna, að ekki eru
tök á að vista aldrað fólk í lieimahúsum,
einkum það, sem er Iieilsubilað.
En liversu vel, sem slík vistheimili eru
úr garði gerð, þá unir fólk sér rnisvel
á þeim og kemur margt til. Sumir koma
þangað ])jáðir og vanmegnugir og myndu
alls staðar eiga erfiða daga. Aðrir flytja
þangað sæmilega hressir, m. a. vegna þess
að þcir hafa ekki getað fengið neina aðstoð
við heimilisslörf, sem voru orðin þeim of
erfið, en reynist svo erfitl að finna sér verk-
efni til dægradvalar, ]>egar þeir eru horfn-
ir úr sínu gamalkunna umliverfi. Sumt af
þessu fólki er svo liraust, að það liefð'i getað
húið lengur að sínu, ef það hefði fengið
smávægilega aðstoð, svo sein lijálp við ræst-
ingu einu sinni eða tvisvar í viku, aðstoð
við þvolta, við matarkaup og matseld, lijálp
1 iI að’ haða sig o. s. frv. Kannski hefði því
nægt að eiga vísa aðsloð svo sem fjórar eða
fimm kliikkustundir á viku hverri.
Erlendis er meira og meira gert að því,
að’ skipuleggja slíka aðstoð við aldrað fólk,
auk heimilishjúkrunar. Er slík aðstoð veitt
vegna athugana, sem gerðar hafa verið og
sanna, að flestir kjósa að búa sem lengst á
eigin lieimilum. Jafnframt er það fjárliags-
lega hagkvæmt fyrir ])jóðfélagið’ að auka
sem mest aðstoð við aldrað fólk utan stofn-
ana, því að' dýrara er að' hyggja vistheimili,
sem uppfylla þær kröfur, sem gera verður
til slíkra stofliana. Þar sem aðstoð við’ aldr-
að fólk er bezl, er líka lögð mikil áherzla
á, að elliheimili séu með sem minnstum
stofnanabrag. Sjálfsagt þykir nú, að liver
vistmaður liafi einkalierbergi, nema þeir,
sem óska að búa saman, svo sem lijón eða
systkini. Þar sem ekki er hægt að koma því
við' að' hafa eingöngu lítil heimili, er reynt
að flokka vistmenn í smærri einingar, 1. d.
með ])ví, að setustofur og borðstofur séu
margar á hverri stofnun.
En svo að við víkjum aftur að verkefnum
kvenfélaganna á |)essum vettvangi, ]>á mun
koma í ljós, ef að er gáð, að víða er aldrað
fólk, sem þráir að geta enn um sinn dvalið'
í sínu gamalkunna umliverfi, en kýs þó,
vegna öryggisleysis, að' vista sig á ellilieim-
ili. Ef kvenfélögin skipulegðu lieimilisað-
stoð’ handa því, mætti hugsa sér, að konur,
sem kannski gætu séð af nokkrmn klukku-
stundum á viku liverri frá sínum eigin
heimilum, fengjust til að annast hana. Það’
þarf ekki sérmenntun til að sinna þessum
störfum og þau lieimta ekki, að' konur séu
langdvölum að lieiman. Samkvæmt lögun-
um greiða ríkissjóður og bæjar- og sveitar-
sjóðir hluta af vinnulaununum og er það
gert til þess, að sá, sem starfsins nýtur,
þurfi ekki að greið’a nema hluta venjulegs
kaupgjalds. Hér er því ekki um venjulega
sjálfhoðaýinnu að ræða, heldur geta konur
einnig unnið sér fyrir kaupi á þennan liátt.
Hitt er svo annað mál, að sú sjálfboðavinna,
sem kvenfélagskonur vinna víða við það,
að lilynna að öldruðu fólki á ýmsan hátt,
er afar inikilvæg.
Engir vita betur en konur innan hvers
bæjar- og sveitarfélags, livar skórinn krepp'-
ir í þessu efni. Skipulögð heimilisaðstoð
getur leyst mikinn vanda margra ellimóðra
meðbræðra okkar.
SipríSnr Thorlacius.
HÚSFREYJAN
5