Húsfreyjan - 01.07.1963, Blaðsíða 12
Stefna og starf
Fyrrum þótti nægilegt að góð liúsmóðir
kynni nokkuð til matreiðslu, sem þá var
miklu fábrotnari en nú gerist víðast livar,
gættu sæmilegs þrifnaðar á heimili sínu á
þeirra tíma mælikvarða, kynni nokkuð til
ullarvinnu og saumaskapar. Á síðustu ára-
tugum 19. aldarinnar koma þó nokkrar
menntakonur fram, sem stofna og starf-
rækja skóla fyrir ungar stúlkur í því skyni
að búa þær betur undir lífsstörf sín, þótt
sú kennsla væri að vísu ekki miðuð við það
sérstaklega, að undirbúa þær verklega fyrir
liúsmóðurstöðuna. Öllu fremur leituðust
þessir skólar við að veita þeim almenna
fræðslu, sem telja má, að ekki liafi verið að
ófyrirsynju.
Á fyrsta tug þessarar aldar tekur að bóla
á því, að liúsmóðirin þurfi á sérfræðslu að
lialda í ýmsum greinum. Fáeinar íslenzkar
stúlkur sækja húsmæðraskóla erlendis og
reynast nokkrar þeirra svo framtakssamar,
að þær leggja á sig mikið erfiði við lítilmót-
leg laun til þess að ferðast um og bafa nám-
skeið fyrir liúsmæðurnar. Má þar einkum
nefna Ragnhildi Pétursdóttur frá Engey,
sem ferðaðist um Suðurland í þessu skyni,
og Jóninnu Sigurðardóttur frá Drafalaslöð-
um, er tók upp sams konar starfsemi norð-
anlands. Búnaðarfélag Islands veitti dálitla
styrki, einkum þegar fram í sótti og í Ijós
kom, Iive vinsæl og bagnýt þessi starfsemi
var. Ekki leikur á tveim tungum, að upp úr
þessum námskeiðum uxu liúsmæðraskól-
arnir, þ. e. a. s., að námskeiðin urðu til þess,
að vekja konurnar til umbugsunar um, bve
nauðsynleg væri ýmis konar sérfræðsla fyr-
ir verðandi búsmæður. Munu þær tvær kon-
ur, er áður voru nefndar, livor um sig liafa
mjög að því stuðlað beinlínis að vekja þá
öldu, enda þótt hugsjónin yrði ekki að
framkvæmd fyrr en alllöngu síðar.
En námskeiðin fyrir búsmæður béldu
áfram á vegum B. t. Þó munu forystumenn
þar liafa fundið lil þess, að þetta starf var
hálfgerð bornreka í öllum binum mörgu
og fjölbreyttu framkvæmdum félagsins. Að
minnsta kosti brugðu þeir fljótt við á Bún-
aðarþingi 1927 eða ’28, jiar sem Ragnbildur
Pétursdóttir, að undirlagi landsfundar
kvenna, flytur erindi um þá liugmynd, að
konur í landinu stofni með sér landssamtök
til þess að taka í sínar liendur þessa
fræðslustarfsemi fyrir búsmæður. Nefnd
er kosin til þess að undirbúa málið og er
sjálfur búnaðarmálastjóri, Sigurður Sig-
urðsson, formaður nefndarinnar. En með
honum í nefndinni voru þær Ragnbildur
Pétursdóttir og Guðrún J. Briem. Á önd-
verðu ári 1930 eru konur víðs vegar að af
landinu boðaðar á fund í Reykjavík til jiess
að ræða um og stofna landssamband kven-
félaga. Hafði nefndin, er B. I. setti á lagg-
ir, unnið geysilegt undirbúningsstarf með
ýmsu móti. Var sá undirbúningur svo ræki-
legur, að á Jiessum fundi tókst að stofna
Kvenfélagasamband íslands, að vísu langt
frá því að vera fullmótað, enda kvenfélög
ekki til í mörgum béruðum landsins. Um
jiróun og fastmótaðar félagsreglur sam-
bandsins verður bér ekki rætt. En þegar í
upphafi var stefnan mótuð, J>. e., að Jiessi
landssamtök befðu Jiað efst og lielzt á
stefnuskrá sinni að vinna að heill lieimil-
anna með ýmsu móti, ekki sízt búsmæðr-
anna, sem á hverjum stað liljóta jafnan að
liafa forgöngu um mótun lieimilisins, auk
|)ess sem liúsfreyjan liefur að öllu jafnaði
Jiað mikilvæga lilutverk fyrir beimili sitt
að vera hagfræðingur Jiess, þ. e., sjá um að
tekjur og gjöld baldist í liendur. Svo fram-
sýn og bjartsýn var undirbúningsnefndin,
að bún lét Jiað í Ijós, að ekki færri en 4
ráðunautar þyrftu að vera starfandi á veg-
um K. t. Samkvæmt þessu var Jiegar á
12
HÚSFREYJAN