Húsfreyjan - 01.04.1968, Blaðsíða 13

3. mynd. Peysuföt. Mynd frá 1854
eftir Sigurð Guðmundsson málara,
prentuð framan við Stafrófskver
liandu börnum eftir H. Kr. Frið-
riksson og M. Grímsson.
liöfð svolítið opin yfir brjóstiS, og sá þar
í hvíta skyrtuna. Síðar voru tekiri upp sór-
stök livít sterkjuð útsaumuð peysubrjóst.
Pilsið er svart, iir íslenzku vaðmáli. Það
var að því leyti frábrugðið pilsi faldbún-
ittgsins, samfellunni, að það var óskreytt
að neðan og að mestu eða öllu leyti ófellt
að framan undir svuntunni.
Felbl peysusvuntan er úr einskeftum ís-
lenzkum bekkjóttum ullardúk í sauðarlit-
um, svonefnd dúksvunta. Dúksvuntur voru
einnig oft stykkjóttar og í ýmsnm skærum
litum engu síður en sauðarlitum. Peysu-
svuntan var miklu efnismeiri en gamla
svuntan með faldbúningnum. Hún náði
aftur fyrir mjaðntir og var með bnepptum
streng eins og gerist enn í dag, eða þá
HÚSFREYJAN
bundin með svuntuböndum, stundum fót-
ofnurn, fram og aftur um mittið. Svo er
að sjá af myndum, að peysan liafi stund-
um gengið niður á svuntuna, en bitt virð-
ist þó algengast, að svuntan liafi verið
bundin yfir peysuna.
Svarta prjónahúfan er djiip með stutt-
um silkiskúf og skúfhólki af svipaðri gerð,
en þó lieldur minni en tíðkast nú á dög-
um. Ennþá dýpri léreftsfóðruð húfa er til
í Þjóðminjasafni; er skúfurinn á henni
lieldur styttri, um 17 cm að lengd, og á
skottinu er enn minni skúfliólkur gerður
úr bút af silfurlitum vírborða, líberíborða.
Um liálsinn er svartur silkiklútur með
mislitum bekkjum, svonefndur bekkjaklút-
ur, fyrirrennari peysufataslifsisins. Hann
9