Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1986, Qupperneq 145

Fœreyska sérhljóðakerfið 143
og fjarlægum hljóðum er eilítið erfiðara viðfangs. í sumum tilvik-
um, t. d. [s0:va] s0ga — [s0:vu] s0gu er /v/-ið áreiðanlega hluti
stofnsins. Einfaldast sýnist þó líklega að fara sömu leið og Ander-
son (1972:6-8, 1974:113-115) og gera ráð fyrir hálfsérhljóðsinn-
skoti í öllum tilvikum og síðan önghljóðun við önnur þrengri skil-
yrði. En þessi lausn er þó of bundin við stafsetningu og lýsingar
handbóka eins og Hellberg (1980:14—18) bendir á, því endingarsér-
hljóðin hafa breyst í mállýskum án þess að það hafi áhrif á inn-
skotshljóðið, t. d. [feajur]/aðí>, [meavir] maður.
2.1.3
Sú greining sem hér hefur verið sett fram hygg ég að sé sú sem
hvað best sameinar það að varðveita eins og kostur er morfófón-
emísk tengsl orðmynda án þess að vera of hlutfirrt. Hún gengur
eins nálægt yfirborðsmyndunum og hægt er. Að vísu hafa ekki ver-
ið tekin af tvímæli um öll atriði né heldur hafa allar reglur verið
formaðar. Það verður þó von bráðar ljóst hver ástæðan er fyrir því.
2.2 Nokkrar athugasemdir
Greiningin hér að framan hefur það fram yfir aðrar generatífar
greiningar á færeyska sérhljóðakerfinu að hún gengur miklu nær
hljóðfræðilegum yfirborðsmyndum en nokkur hinna, sé það þá tal-
inn kostur. Þó hefur mér ekki tekist að sannfæra sjálfan mig um að
hún, fremur en nokkur hinna, sé í samræmi við „sálfræðilegan
veruleika“ eða lýsi málkunnáttunni. Það er því rétt að fara nokkr-
um orðum um grundvöll slíkrar greiningar.
2.2.1 Stafsetningin
Greining mín er ekki mjög fjarri stafsetningunni hvað sérhljóðin
varðar. Að vísu eru þau hljóð sem í stafsetningu eru táknuð með í,
ú og ó talin baklæg tvíhljóð. Meira máli skiptir að gert er ráð fyrir
sömu baklægu einingu í baklægri mynd allra beygingarmynda orða
af því tagi sem tekin eru dæmi af í (1)2. Hér er því ekki seilst eins
langt til samræmis við stafsetninguna og Anderson gerir. í því
sambandi er rétt að taka alllanga tilvitnun. Anderson segir
(1972:1-2):