Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1986, Side 157

Færeyska sérhljóðakerfið
155
3.1 Sérhljóðakerfið
Sú greining á færeyska sérhljóðakerfinu sem hér fer á eftir getur
tæplega talist mjög frumleg. Að hvaða leyti hún er ólík þeim sem
fjallað var um hér að framan ætti að verða ljóst jafnóðum. í henni
er heldur ekki farið nákvæmlega í öll smáatriði. Þetta er fremur
rammi sem síðan væri hægt að fylla betur út í.
Gengið er út frá því að fónemið sé minnsta merkingargreinandi
eining í málinu. Ennfremur er hljóðfræðilegur skyldleiki látinn
ráða því hvernig málhljóð eru flokkuð sem afbrigði sama fónems.
Morfófónemík er aðeins notuð að svo miklu leyti sem hún rúmast
innan þessa ramma. í 3.2 eru settar fram tillögur um það hvernig
lýsa megi þeim morfófónemísku víxlum sem talist geta hljóðkerfis-
lega skilyrt. Þá verður einnig gengið út frá því að lengd sérhljóða
sé ekki merkingargreinandi og því ekki fónemísk. Sérhljóðakerfið
er sett upp í (30). Miðað er við mállýskuna í Suður-Straumey.
Einhljóð b Tvíhljóð
u u ui
0 o ei oi
a a ai
Skal nú gerð grein fyrir því hvað í þessu kerfi felst.
3.1.1 Helstu afbrigði fónemanna
Hagström (1967:217-254) hefur hljóðritað þrjú alllöng samtöl
eftir segulbandi. Upptökurnar gerði hann 1961 í Miðvogi (Mið-
vági), Kvívík og á Velbastað. Allir viðmælendur voru fullorðið fólk
(sjá Hagström 1967:217, einnig 86, 105, 137). Því má skjóta hér inn
að viðmælandi Hagströms í Kvívík segir frá því að sér hafi verið
gefin teikning af „sögualdarbæ“ sem grafinn var upp þar á
staðnum. A teikningunni standi ^nx\.á'na\m^ga\ie.iflandnámsgarð-
ur (183).20 Táknin /a/ og /a/ eru valin með tilliti til þessa dæmis þótt
fleira komi þar einnig til.
'° Hagström skiptir textunum í „frasa“ (milli þagna) og númerar þá. Tölur sem
þessi vísa hér á eftir til þeirra. Hagström (1967:71-76) fjallar einnig ítarlega um
ýmis vanda- og álitamál sem snerta slíka hljóðritun og vissulega ber að varast að
oftúlka textana.