Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1999, Side 250

248
Ritdómar
artig/h0flig verður prúður, lustig/morsom verður skrítinn (bls. 150) og potatisfkar-
toffel verður kartöflur (bls. 152). Einnig er færeyska orðið hekla stafað svo á bls. 151
en hekkla á bls. 153 (en bæði orðin eru reyndar til í færeysku). A bls. 357 stendur
sprakaði þar sem á að vera sparkaði. Nokkur fleiri dæmi eru um svona ónákvæmni
sem er auðvitað helber óþarfi og er helst til þess vís að vekja með lesanda tortryggni
á dæmin sem hann er ekki eins kunnugur. Og enn á ný sámar móðurmálshjartanu að
þ og ð skuli vera eins og aðskotahlutir úr öðm forriti í stað þess að falla að útliti hinna
stafanna. Eg held að Islendingar megi vel gera þá kröfu til slíkrar bókar að íslenskir
stafir sitji við sama borð og aðrir, rétt eins og okkur finnst sjálfsagt að hafa á og ii 1
okkar tölvuforritum. Island var þó skrifað með broddstaf.
Efnisyfirlitið er lýsandi enda er það sjálfsögð krafa. Aukinheldur hugsa höfundar
sér bókina öðmm þræði sem handbók og þá er vitaskuld sérlega mikilvægt að geta
auðveldlega fundið kaflann sinn. Blaðsíðutöl í efnisyfirliti komu heim og saman við
blaðsíður kaflanna í öllum athuguðum tilfellum. Efst í horni hverrar blaðsíðu er svo
að finna nafn kaflans og númer þannig að lesandi veit jafnan hvar hann er staddur, en
eins og áður er komið fram em númerin aðeins níu samtals, undirkaflar hafa bara
nöfn. Bókin er ófræðileg að sjá, m.a. vegna þessa og ekki síður vegna þess að hvergi
er í meginmáli vísað í heimildir. Tilvísunum er þó til að dreifa en þeim er öllum safn-
að saman á sextán blaðsíður aftan við níunda kafla. Þar fyrir aftan taka við ítarlegar
heimildaskrár.
Útlit bókarinnar er smekklegt og merkingarbært. Á bláleitri forsfðu er mynd af
norðurhveli jarðar, og útlínur landanna okkar fimm em lýstar upp. Bókin er innbund-
in og fer vel í hendi en hins vegar tekur svo í bandið alltaf þegar ég opna hana að mer
er skapi næst að halda að hún hangi ekki lengi í því. Kannski var ég bara óheppin með
eintak.
Lokaorð
Það er ekki hlaupið að því að skrá þroskasögu norrænunnar. Þessi saga spannar mörg
hundmð ár, þræðirnir liggja vfða og sumir í leyni. Höfundar bókarinnar hafa ekki lat-
ið deigan síga við að hafa uppi á þráðunum og í skrifum þciira endurspeglast talsverð
ritgleði. Málsaga er rauðasti þráður bókarinnar og félagspólitískur þáttur lætur líka að
sér kveða. Um harðsoðna málfræði er minna.
Ég hef haft nokkur orð um endurtekningar sem ég held að geti þvælst fyrir mörg-
um lesandanum. Ég hefði viljað láta koma mér meira og oftar á óvart. Hins vegar ma
vel nota bókina sem uppsláttarrit og ekki verður hún vænd um leiðindi hafi maður
yfirleitt áhuga á tungumálum og samskiptum grannþjóðanna í norðri. Nordiska. Vára
sprák förr och nu er bók fyrir áhugamenn um sagnfræði með málfræðilegu ívafi.
Berglind Steinsdóttir
berglis@hi.is