Vera - 01.12.1982, Qupperneq 20

Hvað ætti að
kosta í strœtó ?
Rœtt við Ingibjörgu Hafstað, varamann Kvennaframboðsins ístjórn strcetisvagna
Reykjavíkur.
|S
Ingibjörg, svo er aö skilja að á fundi, sem þú sast ný-
lega í stjórn strœtó hafi komið upp ágreiningur um far-
gjöldin?
— Já, heldur betur! Fyrst má taka fram, að stjórn
SVR er ætlað að vinna eftir samþykkt, sem kveður svo á
um, að fargjöld standi undir rekstrarkostnaði utan vaxta
og afskrifta. Þetta er auðvitað alveg óraunhæf samþykkt
og stjórnin hefur aldrei farið eftir henni, hvaða stjórn-
málaflokkar sem þar hafa verið í meirihluta. Flestir
hljóta að vera þeirra skoðunar, að almenningsvagnar séu
sjálfsögð félagsleg þjónusta á borð við t. d. barnaheimili,
skóla eða heilbrigðiskerfið, sem allir borgi sameiginlega
fyrir. Og jafnvel þeir, sem ekki eru sammála þessu sjón-
armið, hljóta að viðurkenna kosti almenningsvagna, t. d.
hvað varðar sparnað; góð almenningsvagnaþjónusta
sparar notkun einkabíla, eldsneyti, gatnakerfið — hún
eykur öryggi í umferð og hefur þannig fyrir byggjandi
áhrif í heilsugæslu o.fl.
Og það er stefna Kvennaframboðsins að strætisvagn-
arnir séu reknir samkvæmt þessum sjónarmiðum fyrst og
fremst og komi eins lítið við pyngjuna og framast er unnt.
Mig langar til að minna á það hér hverjir það eru sem helst
nota strætó. Það eru þeir sem ekki hafa bílpróf, þeir sem
ekki eiga bíl, og fólk, sem vill gjarnan spara bílinn sinn.
Strætisvagnafarþegar eru unglingar, konur, eldra fólk og
það eru ekki síst sjónarmið þeirra, sem við berum okkur
fyrir brjósti.
Nú, það kostar sem stendur átta krónur að fara í
strætó — það kann að virðast lítill peningur en margt
smátt gerir eitt stórt og þetta getur orðið dálagleg upp-
hæð fyrir heimili, ef strætó er mikið notaður. En ef farið
væri eftir samþykkt, sem ég gat um áðan, þá myndi það
nú kosta 16 krónur að taka strætisvagn.
Pú sagðir líka áðan, að stjórn S VR hefði aldrei unnið
eftir þessari samþykkt — eru breytingar í þessu í vœnd-
um?
— Mér virðist það vera stefna núverandi meirihluta
að svo fari, þ. e. að fargjöld verði 100% rekstrarkostn-
aðar. Á þeim fundi, sem ég sat á dögunum, var lögð fram
tillaga um hækkun fargjalda, sem var liður í undirbún-
ingi fjárhagsáætlunar. Sjáðu til, eins og málum er háttað
núna, með átta króna fargjaldi, nemur hluti fargjaldanna
54.1% af rekstrarkostnaði. Tillaga meirihlutans gerir
ráð fyrir að þetta hlutfall hækki í 77.8%, sem þýðir að
fargjöldin myndu hækka í tólf krónur. Það er e. t. v. ekki
úr vegi að geta þess svona í leiðinni að það kostar núna
tvær krónur að geyma bíl í miðbænum við stöðumæli.
Segjum sem svo að maður fari á bílnum sínum til vinnu
og sé átta klukkustundir í vinnunni en hafi bílinn við
stöðumæli á meðan. Fyrir það fengi borgin krónur
sextán. Það liggur við manni finnist nær að sekta þá sem
fara á bílum í vinnuna heldur en hina, sem taka strætó og
eru í rauninni að spara þjóðarbúinu stórfé.
En þetta var nú útúrdúr — og þó: stefna Kvennafram-
boðsins er að opinbert samgöngukerfi virki hvetjandi á
fólk — það ætti að vera ódýrt og hentugt að taka strætó.
Af þessum ástæðum greiddi ég atkvæði gegn tiliögunni
um frekari hækkun. Til upplýsinga er best að taka fram,
að í stjórn strætó er ein frá okkur (Flelga Thorberg er
aðalmaður), einn frá Alþýðubandalagi, Guðrún Ágústs-
dóttir og þrír frá meirihlutanum, Sveinn Björnsson,
Júlíus Hafstein og Sigurjón Fjeldsted — hugsaðu þér
hvað þeir hljóta að fara oft í strætó. — Guðrún sat hjá en
Sjálfstæðismennirnir greiddu vitanlega atkvæði með.
Við Guðrún komum okkur þá saman um bókun, þar
sem við gerðum grein fýrir afstöðu okkar. Sögðum sem
svo, að nú fyndist okkur of hart gengið í pyngju farþega
og stungum upp á málamiðlun á þá lund að fargjöld
skyldu nema 69.7% rekstrarkosnaðar, sem þýðir tæp-
lega tveggja krónu hækkun. Okkur þótti þetta sanngjörn
málamiðlun.
Upphaflega höfðu embættismenn borgarinnar raunar
farið fram á enn meiri hækkun. í rauninni stendur málið
um það, hvurt framlag borgarsjóðs skuli vera til rekst-
ursins — embættismennirnir vilja að það sé aðeins 20
milljónir, Sjálfstæðismenn 30 milljónir — við erum að
fara fram á 40 milljónir.
Þegar við Guðrún komum með okkar bókun, brugð-
ust menn harkalega við, mér er nær að segja að við-
brögðin hafi verið ofsafengin! Þessir háu herrar beittu