Vera - 01.12.1982, Page 25

174 v. tillögu í borgarstjórn um sveigjanlegan vinnu-
tíma.)
Allt þetta — og raunar margt fleira í Hvatarbók —-
lýkur upp einum munni unt aö „það eru ólík atriði, sem
körlum og konum þykja mikilvægust" eins og ein ræöu-
kvenna á fyrrnefndri ráðstefnu Alþýðuflokksins orðaði
það. Svo snemma sent árið 1930 virðist Sjálfstæðiskonan
Guörún Lárusdóttir hafa gert sér grein fyrir þeim erfið-
leikum, sem kvenleg viðhorf og reynsla gætu skapað
konum innan stjórnmálaflokka, en hún skrifaði: „ ...
grunur minn er sá, og hann ekki ástæðulaus, að á því hafi
strandað, að llokksstjórnirnar hafi ekki treyst konum til
að meta flokksaga meira en sannfæringu sína — hafi
óttast sanngirni þeirra og samviskusemi." (bls. 44.) Er
ekki þarna kominn sá mergurinn málsins, sem tímabært
er að snúa sér að? Sá mergur, sem hefur gjörsamlega
farið fram hjá konum í stjórnmálaflokkum, og á jafnvel
sök á stöðuleysi þeirra þar.
Áðan var spurt hver hún væri þessi „rétta" framkoma.
Hvort konur hefðu enga reynslu. Gagnvart hverjum
minnimáttarkenndin væri. Þær konur, hverra skrif eru
hér til umræðu, spyrja ekki þessara spurninga, þær gefa
sér svörin án þess: Rétt framkoma er karla-framkoma.
Rétt reynsla, reynsla til að vera stolt af, er reynsla karl-
anna. Minnimáttarkenndin er gagnvart körlunum. Ef
þessar fullyrðingar eru álitnar vera staðreynd, heilagur
sannleikur, þá er vitanlega aðeins ein lausn til á áhrifa-
og stöðuleysi kvenna: læra að vera eins og karlmaður.
Fara á framsögunámskeið, sitja fræðslufundi um það
sem þeirn finnst vera merkilegast, læra að hreyía sig eins
og þeir fyrir framan myndavélina. Stelpur, það eina sem
við þurfum að gera, er að herma eftir strákunum svo
1 engi sem barf, alveg þangað til við stöndum beint iafn-
fætis. Við þurfum að tileinka okkur þeirra áhugamál,
þeirra gildismat og þeirra viðhorf, þá fyrst verðum við
öll jafningjar.
Þetta er sú lausn, sem stungið er upp á. En það er til
önnur lausn, miklu verðugri konum, miklu vænlegri til
árangurs og rniklu líklegri til að gefa konum sjálfstraust.
Hún er sú, aö hætta að líta á sjálfa sig í gegn um gleraugu
karlmanna. Það er gildismat karla, að reynsla og viðhorf
kvenna séu ómerkari en þeirra eigin. Konur eiga ekki að
yfirtaka þá skoðun og gera að sinni. „Flokksstjórnirnar
hafa ekki treyst konum," sagði Guðrún Lárusdóttir. Það
kann að vera mat flokksstjórna, en er það mat kvenna?
Við eigum ekki að telja okkur þurfa að ganga í smiðju
karlmanna eftir „réttum" viðhorfum, „réttri" reynslu,
starfsháttum og stefnumálum. Við eigum sjálfar okkar
smiðju. Hún er hvorki verri né betri en karlanna, aðeins
öðru vísi. Við höfum næga þekkingu, næga reynslu og
nógu rétt viðhorf. Sótt í annan reynsluheim og af öörum
starfssviðum, sem eru vanmetin af körlum. Þeir unt það.
En þar er okkar bakhjallur, okkar smiðja og þangað
eigunt við að ganga. Annars verðum við aldrei annað en
fiskar á þurru landi karlaveldisins, eftirhermur.
„Frjáls hugsun — frelsi þjóðar." Mikið rétt. En
ekki fyrr en konur frelsa sig undan oki viðhorfa, sem
gegnumsýrir þær vanmetakennd og vanmætti. Það virð-
ist næsta broslegt að gera sér í hugarlund, að einhverjir
aðrir en við sjálfar munum gefa okkur það frelsi. En fyrr
en það er fengið, verður erfitt að ganga til leiks af stolti,
trausti — ekki aðeins á sjálfa sig heldur á kynsystur sínar
líka. Aðeins að slíku frelsi fengnu geta konur blásið til
orrustu og vænst árangurs í baráttu sinni fyrir jafnstöðu.
Þá væri rétti tónninn kominn.
Magdalena Schram