Vera - 01.06.1993, Blaðsíða 12

FERÐAST |
FLETT &
FÍLÓSÓFERAÐ
GUÐRÚN GÍSLADÓTTIR
Flugur konu ferðast víða þegar
hún þarf að dvelja aðgerðarlaus
í láréttri stelllngu lengur en
hún kærlr sig um. Þetta er ódýr
ferðamáti og skemmtilegur. Hér
á eftir fer samtíningur úr huga
mínum blandað saman við mola
úr útlendum blöðum.
(Óyfirlýst) stríð karla á hend-
ur konum hefur verið eitt helsta
umræðuefni femínista undan-
farin misseri. Bækur eftir Mari-
lyn French, Gloriu Steinem,
Susan Faludi og síðast en ekki
síst Waring hafa vakið okkur til
enn frekari umhugsunar um
hugarfar karla þegar konur eru
annars vegar og lífsvon okkar í
orðsins íyllstu merkingu. Nú er
svo komið málum að meira að
segja fóstur eiga sér frekar lífs-
von séu þau karlkyns. Á Ind-
landi fæðast nú orðið ekki nema
92,5 stúlkur á hverja 100
drengi. Fósturgreiningarstöðvar
gera það gott og fóstureyðingar-
stöðvar í framhaldi af þeim. Þar
eru tölurnar ógnvænlegar. Að-
eins tvö fóstur af 100 eru karl-
kyns, þ.e.a.s. af fóstrum sem er
eytt. Á Bretlandseyjum er þetta
ekki svona slæmt, en þó er byij-
að að reyna að hafa áhrif á kyn
fósturs. Fýrir 65.000 krónur er
hægt að láta gera það sem kall-
að er „sperm sorting”. Þetta
þykir ekki siðlegt en er löglegt,
ennþá a.m.k. Þar er sæðið íilter-
að og Y-krómósómið, sem getur
af sér drengi, er greint, tekið frá
og komið íyrir í konunni. Lækn-
irinn Ronald Ericsson, framá-
maður í þessum iðnaði, segir
þessa aðferð sína minnka „þörf-
ina“ á fóstureyðingum, t.d. eins
og þeim sem áður getur á Ind-
landi. Haft skal í huga að það
eru ekki sæðisfrumurnar sem
koma sér fyrir í egginu, heldur
er það eggið sem gleypir sæðis-
frumuna. Sé kona vandlát þá
velur hún auðvitað ekki hvað
sem er.
Concorde þotan er fljót í förum yfir til Bandaríkj-
anna þar sem nýr forseti hefur aðra skoðun á rétti
kvenna til fóstureyðinga en fyrirrennarar hans.
Hann hafði ekki alveg sama hugrekki til að breyta
strax lögum sem banna að samkynhneigðir séu í
her landsins, her sem veitir orður fyrir að drepa en
rekur fólk sem elskar ekki þá „réttu”. En konan
hans sem segir frá því að hún sé í talsambandi við
Eleanor Roosevelt, landsmönnum sínum til undr-
unar svo ekki sé meira sagt, fær kannski skilaboð
frá Ellu þess efnis að eiginmanninum sé eflaust
óhætt að láta til skarar skriða. Ella þessi átti a.m.k.
eina ef ekki tvær ástkonur, ef dæma má af bréfum
sem nú hafa komið í réttra kvenna og manna hend-
ur. Þá fer nú kannski að líða að því að þessi hópur
fólks, lesbíur og hommar, sé ekki lengur álitin sorp,
annars flokks þjóðfélagsþegnar.
í nýlegu viðtali í Morgunblaðinu við ballerinu sem
hér var stödd til að reyna að koma enn betra lagi á
fótafimi íslenska dansflokksins, hjálpar spyrjand-
inn henni að komast að þeirri niðurstöðu að sporna
beri við því viðhorfi að karlkyns ballettdansarar séu
ímynd finleika og fágunar, heldur eiga þeir að vera
imynd karlmennsku og styrks. Það fyrra ku vist
útiloka það síðara. Þetta myndi, skv. viðtafinu, vera
liður í því að „láta til skarar skríða gegn...“ Ja, þið
skiljið það sjálfar. Spurning þeirrar er tekur viðtalið
var: „Kannt þú einhveija skýringu á þvi hvers vegna
svona margir karldansarar eru kynvilltir?“ Þar set-
ur spyijandinn svo sannarlega orð í munn viðmæl-
andans, orðið kynvilltur er, mér vitanlega, ekki til í
öðru tungumáli en því ástkæra ylhýra. Best gæti ég
trúað að konan hafi notað orðin homosexual eða
gay. Mikill er máttur Agnesar. Orðið samkyn-
hneigður er ekki nógu sterkt í málvitund hennar,
eða er til önnur skýring?
Það merkilega við viðtalið er að spyrill gerir mikið
úr því að viðmælandinn hafi verið aðalmótdansari
hins fræga Nureyevs um 15 ára skeið. Rúdolf sál-
ugi var hommi, þó svo reynt sé í viðtalinu að láta
sem næstum enginn hafi vitað það. Hann lést úr al-
næmi ekki alls fyrir löngu. Sjúkdómi sem hefur
fengið svo neikvæðan stimpil í augum alls þorra al-
mennings að undrun sætir. Svo mikil þykir mörg-
um skömmin, að þeir/þau segja varla neinum frá
því, ekki einu sinni sínum allra nánustu. Það kem-
ur líka fram í viðtalinu að þessi góða vinkona Rúd-
olfs þekkti hann vel eftir öll þessi ár. Hún vissi ekki
af því að hann var með alnæmi. Hún er með ýmsar
krúsidúlluskýringar á því af hveiju þetta margir
ballettdansarar séu hommar, og að rússneskur
ballett sé, eða hafi ekki verið svona gegnsýrður af
kynvillu. Rifjum þá upp hver var aðalupphafsmað-
urinn að ballettmennt í Evrópu í byijun aldarinnar.
Hann var Rússi, hann var hommi og hann og ást-
maður hans, líka ballettdans-
ari, eru líklega þeir tveir sem
ballettmenning í Evrópu á hvað
mest að þakka. Þetta er eins og
rússnesk söguskoðun, í Morg-
unblaðinu, uppi á Islandi. Ekki
í fyrsta skipti sem Morgunblað-
ið gengur lengra en flestir. Kona
ein sem var við nám í Suður-
Evrópu þegar de Gaulle og
Fransmenn aðrir áttu í útistöð-
um við Alsírbúa sagði mér að
Morgunblaðið hefði verið enn
lengra til hægri en verstu
hægriblöð í sjálfu Frakklandi.
Það er mikið á konu lagt, þá á ég
t.d. við hið eiginlega morgun-
blaðsleysi.
Að síðustu geri ég mér í hugar-
lund afturhaldssegg sem ætlar
að horfa fram á veginn, jú sá
hlýtur að líta um öxl. Eða
hvernig er það með útgáfufyrir-
tæki sem árið 1985 gaf út ágæta
bók sem heitir Þú og ég, bók um
kynlífjyrir ungtfólk. í þeirri bók
er fjallað um samkynhneigð á
mun jákvæðari hátt en í nýju
Sálfræðibókinni frá sama for-
lagi. í þeirri fyrrnefndu eru
samkynhneigðir fólk sem elskar
manneskjur af sama kyni en í
þeirri síðari eru samkynhneigð-
ir þeir sem njóta kynlífs með
fólki af sama kyni, þar er ekkert
minnst á tilfinningar. í Sál-
fræðibókinni eru foreldrar
ungra drengja sem kannski
stunda sjálfsfróun í hópi ann-
arra drengja, huggaðir með þvi
að það þurfi alls ekki að þýða
það að þeir verði hommar. Höf-
undurinn kemst þannig að orði
að ef sonurinn væri hommi þá
væri vissulega ástæða til að
hafa áhyggjur. I sömu bók er
líka kafii um alkóhólisma sem
er alls ekki í samræmi við þær
aðferðir sem hafa reynst hvað
best hér á landi undanfarna
áratugi. En bókaforlag sem var
framfarasinnað og róttækt fyrir
50 árum þarf ekki endilega að
vera það i dag. □