Vera - 01.06.1993, Blaðsíða 36

SÖGUÞRÁÐUR, 2. KAFLI
ÁSTA ÓLAFSDÓTTIR
MÆDUR OG DÆTUR
Ásta Ólafsdóttir tekur við af Iðunni
Steinsdóttir. Iðunn skrifaði fyrsta
kafla og kynnti tll sögunnar fjóra
œttliði kvenna. Þar sagði fró
heimsókn mœðgnanna Ólafar og
Jórunnar yngri til Jórunnar, móður
Ólafar. Með þeim í för er Inga,
nýfœdd dóttir Jórunnar yngri.
Jórunn eldri býr í þjónustuíbúð fyrir
aldraða og að henni sœkja erfiðar
minningar.
Jórunn leit í kring um sig eins
og hún ætti von á því að einhver
gestanna heíði orðið eftir í íbúð-
inni. Hún strauk flötum lófa yfir
dúkinn á sófaborðinu og tók upp
auglýsingabækling frá ferða-
skrifstofu sem lá á gólflnu. Hún
settist stirðlega í hægindastólinn
og fletti blaðinu.
Hana svimaði. Hún fékk þessi
svimaköst svo til daglega. Hún
heíði kannski átt að segja Ólöfu
frá þeim. Börnin hafa nú rétt á
að fylgjast með líðan foreldra
sinna.
-Ég hefði nú sagt henni frá svim-
anum ef hún hefði spurt, hugs-
aði Jórunn með sjáifri sér, en
hún hefur svo sem nóg á sinni
könnu. Þetta er svo erfitt hjá
henni. Það eru stöðugt einhver
námskeið og klúbbar sem hún
þarf að sinna. Það er sjáffsagt
mjög erfitt þetta sjálfstyttingar
.... eða hvað það nú var aftur, lík-
lega saumanámskeið. Fólk þarf
að iæra eitt og annað fram eftir
öllum aldri núna þvi það er aiitaf
verið að finna upp ný námskeið.
Og svo þarf að læra heima.
Það voru nú þessi ósköp sem
36
hún sjálf þurfti að læra utan-
bókar áður en hún fermdist.
Þótt fermingarundirbúningur-
inn geti nú varla talist nám-
skeið. Það kom vandlætingar-
svipur á Jórunni.
Þar lærði hún blessað guðs-
orðið og engum vorkunn að læra
það. Það hafði ætíð dugað henni
vel í hvers kyns mótlæti að fara
með eitthvað eftir Hallgrím.
Hann var kraftaskáld og ef það
dugði ekki þá var hægt að bæta
Bólu-Hjálmari við.
Henni fannst þeir báðir ná-
lægir. Hún horfði út undan sér
til sófans. Þeir sætu þar kannski
og horfðu skömmustulegir á
hana minnugir fermingardags-
ins hennar. Þoka af minningum
hvelfdist yfir hana.
-Víst hefur drottins orð alla tíð
dugað mér vel, muldraði hún án
sannfæringar. Niðurbældar efa-
semdir hennar hrúguðust upp í
stóran moldarbing sem um-
myndaðist í marga þykka púka.
Þeir nálguðust hana smjaðurs-
lega og klesstu sér upp að henni.
Þeir gerðu henni ekkert. Hún var
orðin vön þeim. Hún ætlaði samt
einhvern tímann að spurja Ólöfu
hvort til væru námskeið fyrír fólk
sem þyrfti á eigin vernd að
halda. Einhvern tímann ætlaði
hún líka að segja Ólöfu frá hon-
um. Hana langaði svo til þess að
Ólöf skildi sig betur.
-Æi, hvað ætii það breyti
nokkru, mótmælti hún sjálfrí
sér, dætur skilja ekki mæður
sínar. Það er svo margt sem ekki
er hægt að tala um við börnin
sín.
Jórunn lýndi í bækiinginn og
fletti af ákafa fram og tilbaka svo
blaðsíðurnar nærri rifnuðu úr.
Hún staðnæmdist við ljósmynd
af sléttum Afríku. í forgrunni
myndarinnar voru nokkrir inn-
fæddir menn að skera út styttur
og áhöld íyrir framan strákofa
sína.
Hún hallaði sér aftur í stólnum.
Fýrír utan kyngdi niður snjó.
Það var farið að skyggja. Henni
fannst sem það hefði snjóað
linnulaust vikum saman. Hún
hafði ekki komist út í rúman
mánuð vegna hárra snjóskafla
og ófærðar. En hún hafði sval-
irnar til allrar hamingju.
Nokkrum sinnum í viku bjó hún
sig vel og tók sér gönguferð á
svölunum.
-Jórunn, Jórunn, heyrði hún
karlmannsrödd kalla.
Hún hnipraði sig saman og leit
flóttalega til veggja og síðan til
svalahurðarínnar.
-Jórunn, Jórunn, heyrði hún
aftur kailað og nú fannst henni
sem kallið kæmi úr fataskápn-
um í svefnherberginu.
Hún seig niður í stóiinn með
axlirnar settar í kryppu og
bærði ekki á sér. Hún reyndi að
hætta að anda. Hún gjóaði aug-
unum eftir hlut sem nota mætti
sem barefli eða einhverju til að
skýla sér með, teppi eða pottloki.
Ekkert hljóð heyrðist annað
en í bílunum sem óku eftir veg-
inum fýrir utan blokkina.
Eftir dágóða stund sigu axlir
hennar smámsaman niður.
Það var hætt að snjóa.
- Hann skal aldrei þvinga mig
aftur, tautar hún á milli saman-
bitinna tannanna. Ég skal veija
mig. Ég fer á námskeið.
Síminn hríngdi. Jórunn
staulaðist upp úr stólnum og tók
upp tólið og setti það að eyra sér
án þess að segja orð.
-Mamma? Hún heyrði rödd
dóttur sinnar.
-Sæl Ólöf mín, Jórunni létti,
varst þú nokkuð að kalla á mig.
-Ha? Heyrðu mamma. Ég athug-
aði lásinn á geymslunni og það
er ekkert að honum. Heldurðu
ekki að þú notir bara vitlausan
lykil? Svo gfeymdi hún Jórunn
mín að færa þér rósavöndinn
sem hún keypti handa þér. Hún
segist hafa lagt hann í sófann.
Svo sætur búkettur. Þú setur
hann í vasa...
Það var bankað á dyrnar. Jór-
unn leit skelfd til harðlæstra
dyranna.
-Var ekki verið að banka hjá þér?
Ertu að fá aðra heimsókn? Þú
segir mér frá því seinna. Bless
mamma mín.
-Bless..., heyrðu annars Ólöf.
Hvernig getur maður lært að
veija sig...
En það var búið að leggja á.
Hún heyrði aðeins langa, mjóa
þögn.
Jórunn gekk að dyrunum og
opnaði hikandi lásana og gægð-
ist út um dyrnar. Fýrir utan