Ritmennt - 01.01.1999, Side 39
RITMENNT
ÞORGEIR í LUNDINUM GÓÐA
Nolckrar bréfagerðir urðu út af því hve
lengi Þorgeir mætti njóta garðstyrks og
garðvistar eftir að hann hvarf frá námi í
handlækningum og tók að lesa guðfræði.3
Fyrstu árin í Höfn starfaði Þorgeir eitthvað
að rannsóknum á Jónsbókarhandritum fyrir
Magnús Stephensen eins og sjá má af bréf-
um Magnúsar til Gríms Thorkelíns.4 Árið
1822 var lronum veittur verulegur styrkur,
det Skulasonske Stipendium, samkvæmt
bréfi háskólastjórnar til rentukammers 28.
desember 1822.5
Haustið 1823 var garðvist Þorgeirs á enda
runnin. í bréfi til Bjarna Þorsteinssonar 28.
september 1823 getur Þorgeir þess að hann
hafi ásamt tveimur öðrum tekið herbergi á
leigu úti í borginni um hálfs árs skeið frá 1.
olctóber að telja því að nú eigi að hefja
próflestur og ganga undir lokapróf í guð-
fræði í apríl á næsta ári. Að því lolcnu hygg-
ist hann sigla heim til Islands.6
Þessi ráðagerð varð að engu. Þorgeir
veiktist í lok marsmánaðar og lá í hálfan
mánuð þegar skriflegu prófin stóðu sem
hæst. Af því leiddi að hann varð að fresta
prófi til hausts og hætta við fyrirhugaða ís-
landsferð.7 Þorsteinn Helgason skrifaði Páli
stúdent Pálssyni þessi tíðindi 17. apríl 1824:
Guðmundsen, sonur sra Guðmundar á Staða-
stað, ætlaði og að ganga upp til Attestats í þess-
um dögum, [...] en hann varð í þeirn dögum
sterkt forkjölaður svo hann neyddist til að láta
það bíða til sumarsins; og er hann ergilegur af því
hann gat ei komist heirn [...] Guðmundsen segja
menn hér sé trúlofaður með dóttur eins
Justitsraads Langelands. Yfir öllu soddan sem eg
skrifa þér verður þú að taka vara.8
í bréfi til Bjarna Þorsteinssonar 1. október
1824 sagðist Þorgeir lrafa lolcið skriflegu
prófunum á þremur undangengnum dögum
og í lok hréfsins bætti liann við: „Til næst-
kommende Foraar haaber jeg at igjensee
min kære Fædreneöe." Prófið gekk verr en
hann vænti og kenndi hann Jens Moller pró-
fessor um sem prófaði hann munnlega. Þor-
geir hlaut aðra einlcunn eða haud illaudabil-
is en sagðist samt elcki rnundu láta það á sig
fá heldur bæta sér það upp með öðrurn
hætti.9
Vorið eftir sigldi Þorgeir heim til íslands
og varð samslcipa Steingrími Jónssyni, þá
nývígðum bislcupi, og Hannesi syni lians.
Þorsteinn Helgason gat um heimför þeirra í
bréfi til Páls stúdents 14. apríl 1825:
Með þeim fer og Guðmundsen Candidat Theo-
logie heim snöggva ferð (því hann er trúlofaður
hér) og kemur aftur í haust. Hann tólc Theolog-
isk Attestats í haust með Haud ill. og var þá
haldinn fermur, hefur hann lesið til þess rúm 4
ár og held eg H. Stephensen lcinlci lcolli yfir hön-
um; því hinn mun hafa ætlað sér og allir hel[d]u
lílca að hann mundi fá betri Character en þessa,
en svona fer oft.10
Eftir því sem best er vitað sá Þorgeir aldrei
ættjörð sína eftir þessa sumarferð en tæp-
lega hefir hann órað fyrir því að sú yrði
raunin því að fyrstu árin eftir embættispróf
hugleiddi lrann að gerast prestur lieima á Is-
landi og hafði t.a.m. augastað á Reylcjavílc. í
bréfi til Bjarna Þorsteinssonar 29. septem-
3 Rigsarlcivet. DUBrb. 1819, nr. 702.
4 JS 95 b fol.
5 Rigsarkivet. DUBrb. 1822, nr. 1355.
6 Lbs 339 b fol.
7 Sama handrit.
8 Lbs 2415 b 4to.
9 Lbs 339 b fol.
10 Lbs 2415 b 4to.
35