Ritmennt - 01.01.1999, Blaðsíða 121
RITMENNT
LEYNIMELUR 13 SNÝST í HARMLEIK
bil að fara inn á sömu braut og Loftur, þá hef
ég ekki viljað segja neitt um hana hér á Is-
landi, því ég veit að það yrði lagt úr sem róg-
ur og öfund." Leynimelui 13, segir hann, er
gamanleikur sem þeir Emil Thoroddsen og
Indriði Waage slcrifuðu fyrir nokkrum árum
og hefur verið leikinn 35 sinnum í Reykja-
vík og víða úti á landi, alls staðar við góða
dóma. Þeir hafi valið þetta leikrit vegna
þess að þeir álíti það mjög viðráðanlegt,
elcki þurfi mikinn útbúnað, það sé líklegt til
aðsóknar og svo þekki þeir það öðrum leik-
ritum betur. Af efni leiksins er að segja að
það er sótt í hin erfiðu húsnæðismál í
Reykjavík stríðsáranna. Verður aðalpersón-
an, Madsen klæðskeri, sem Alfred Andrés-
son lék, fyrir þeim ósköpum að yfirvöld út-
hluta samkvæmt sérstakri tilskipun hús-
næðislausu fóllci afdrepi á glæsilegu heimili
hans og spretta af því alls kyns spaugileg at-
vik á farsavísu. Leilcurinn varð, eins og Har-
aldur segir, mjög vinsæll, enda státaði hann
af mörgum bestu gamanleikurum þjóðar-
innar auk Haralds sjálfs og Alfreds, Emilíu
Jónasdóttur, Brynjólfi Jóhannessyni, Ingu
Þórðardóttur, Auróru Halldórsdóttur og
Önnu Guðmundsdóttur. Af yngra fólki
kornu Bryndís Pétursdóttir, Klemens Jóns-
son, Árni Tryggvason og Steindór Hjörleifs-
son við sögu.
Framhald bréfsins er athyglisvert í ljósi
síðari viðburða, en eins líklegt að Haraldur
hafi ekki látið þar allt uppi sem honum bjó
í lirjósti:
Það var fundur hjá Kvikmyndafélaginu Sögu í
dag, og stakk ég upp á því að ég fengi urnboð til
þess að athuga möguleikana á því að fá hingað
ungan danskan mann okkur til aðstoðar, og var
það umboð veitt. Hugmynd mín er að fá mann
sem lcann eins rnikið og hægt er viðvíkjandi
kvikmyndagerð. Hann yrði ráðinn til 3-6 mán-
aða til að byrja með, en ef okkur félli við hann og
honum við oklcur, þá yrði hann áfrarn hér. Ef
oklcur vex fiskur um hrygg, þá getur þetta orðið
framtíðar atvinna fyrir reglusaman og duglegan
mann. Hver veit nema við síðar meir höfum efni
á því að fá þig hingað til íslands til að stjórna
filmtöku á einhverju slcáldverki sem þér væri
samboðið. Ég ætla að biðja þig, Gunnar minn, að
koma mér í samband við einhvern ungan film-
mann, sem hugsanlegt væri að vildi taka þetta að
sér, því ég veit að þú mælir ekki nema með góð-
um og fjölhæfum manni. Þegar ég kem til Hafn-
ar mun ég skýra þér nánar frá högum Sögu og fyr-
irkomulagi því er við hugsum okkur á tilraunum
okkar. En það get ég sagt þér strax, að þó að við
höfum elcki mikla peninga til urnráða sjálfir eins
og stendur, þá hefur bæði Nýja Bíó og Tjarnarbíó
boðist til þess að leggja fram fjármagn til þess að
filma Leynimelinn gegn því að rnyndin verði
sýnd hjá þeiin og þeir fái helming ágóðans. Hvort
við snúum okkur að Tjarnarbíó eða Nýja Bíó er
ekki fullráðið ennþá, en hvað sem við gerurn þá
viljum við að svo stöddu ekki binda okkur með
meira en eina mynd til þess að byrja með.
Næsta bréf Gunnars til Haralds er skrifað
um níu mánuðum síðar, í mars 1950. Af því
má sjá að Gunnar hefur á fundi þeirra sum-
arið áður ráðlagt Haraldi að leita til kvilc-
myndafyrirtækisins Minerva film en eklcert
orðið úr samstarfi við það. Segir Gunnar
raunar eins gott að svo fór; hann hafi síðar
reynt sjálfur að stuttmyndadeild fyrirtækis-
ins sé milclu verr á vegi stödd en liann hefði
gert sér grein fyrir. Sarntöl þeirra tveggja um
sumarið lrafa augljóslega elclci leitt til
neinna álcvarðana um framtíðarstörf Gunn-
ars fyrir Sögu.
I bréfinu segir Gunnar þau tíðindi af
Danslc Kulturfilm, þ.e. fræðslumyndagerð
danslca rílcisins sem hann hafði unnið mest
117