Vera - 01.08.2004, Blaðsíða 23
/ ORÐ OG EFNDIR í JAFNRÉTTISMÁLUM
Sigrún: Er ekki hæfni kvenna oft metin á
annan hátt en hæfni karla? Karlmenn hafa
oít ekki skilning á því hvað konur hafa
fram að færa og kunna ekki að meta það.
Svanfríður: Pólitíkin er enn þá öll á for-
sendum karla, það bara er þannig.
Kolbrún: í gegnum tíðina hafa karlar feng-
ið að njóta kynferðis síns. Þeir hafa komist
áfram í krafti þess að þeir eru karlar. Þegar
við svo bendum á að konur eigi að fá að
komast áfrarn í krafti þess að þær eru kon-
ur, þá verður allt vitlaust og spurt: Á ekki
að meta hæfnina hér? (hlátur). Þá spyrjum
við: Hafa karlar alltaf verið svona miklu
hæfari en konur?
Svanfríður bendir á að í umræðum um
ráðherramál Framsóknarflokksins hafi
orðræðan verið öll önnur en ef karl hefði
átt í hlut, notuð hafi verið önnur orð og
stöðugt rætt um hæfni sem er nánast aldrei
minnst á þegar karlar eiga í hlut.
Þórunn: Annað sem ég tók eftir og hef
aldrei heyrt þegar rætt er um stjórnmála-
karla, það er að fólk þurfi að hvíla sig.
Hvort þetta sé nú ekki orðið gott? Það er
oft sagt við konur, í sveitarstjórnum og á
þingi, eftir eitt kjörtímabil: Er þetta nú ekki
full gott fyrir þig, væna?
Ásta skýtur inn að sagt hafi verið að
Davíð Oddsson ætti að fara að hvíla sig,
jafnvel áður en hann veiktist. Hinar mót-
mæla og telja að það dæmi sé ekki sam-
bærilegt. Þórunn heldur áfram:
Það er alltaf verið að setja spurninga-
merlci við veru kvenna, hvar sem þær eru, í
stjórnmálum og í atvinnulífinu, t.d. í
stjórnum fyrirtækja. Þar er ein og ein kona
á stangli enda eru það karlarnir sem velja.
Þeir þekkja engar konur sem þeim dettur í
hug að bjóða tækifæri.
Margrét: Mér finnst að konur verði að
standa sérstakan vörð um eldri konur. Um
leið og konur eru komnar á miðjan aldur,
eða eitthvað fram yfir það, er oft talið að
nú sé þetta orðið gott. Mér finnst ég hafa
séð átakanleg dæmi um að öflugum kon-
um hafi verið hcnt burtu. Það er hluti af
jafnréttisbaráttunni að koma í veg fyrir
þetta.
Kolbrún: Þetta sem Þórunn var að nefna
um hvernig konur hafa fengið að dúlla
með, verið gefið eitt kjörtímabil eða fyrir-
tæki ákveðið að hafa eina konu í stjórn.
Þetta finnst mér sýna að karlmenn hafa
MARGRÉT: VIÐ KONUR ÞURFUM
AÐ FYLKJA OKKUR SAMAN,
ÞVERPÓLITÍSKT, UM AÐ FARIÐ SÉ
EFTIR JAFNRÉTTISÁÆTLUNUM OG
ÖÐRUM FÖGRUM FYRIRHEITUM.
ÞAÐ ÞARF LÍKA AÐ VINNA BETUR
AÐ SAMÞÆTTINGUNNI SEM HEFUR
GREINILEGA SKILAÐ ÁRANGRI í NÁ-
GRANNALÖNDUNUM. OG ÞAÐ
ÞARF AÐ GÆTA ÞESS AÐ ÞÆR KON-
UR SEM KOMAST TIL VALDA SKELLI
EKKI BARA í GÓM OG HVERFI INN I
STRÁKAHÓPINN
talið að þeir þurfi að skreyta sig með kon-
urn en það ristir ekki djúpt. Málefnalega
hefur konum ekki verið treyst jafn vel og
körlum. Þetta helgast af því að það eru
karlarnir sem velja, þeir ráða reglunum og
ákveða hver er hæfur og hver ekki. Konur
hafa mátt vera með en bara til skrauts.
Sigrún: Mér er rosalega illa við þegar sagt
er að við séum bara til skrauts, eins og off
var sagt hér áður. Sannarlega hafa rnargar
konur sýnt það að konur eru í stjórnmál-
um af fullri alvöru. Varðandi aldurinn þá
eru konur alltaf taldar eldri en þær eru. Ég
þekki það, t.d. þegar rætt var um okkur Ál-
freð Þorsteinsson sem höfum verið hálf-
gerðir tvíburar lengi í borgarstjórnarpóli-
tíkinni, hann er alltaf talinn miklu yngri en
ég! (hlátur). Síðan er það hin hliðin - þeg-
ar konur eru ákafar, vilja stjórna og gera sig
gildandi til jafns við félagana. Þá eru þær
ógnun, bæði í pólitíkinni og atvinnulífinu.
Þær rnega ekki vera of sterkar.
Svanfríður: Mig langar að taka þetta að-
eins upp sem Ásta segir um að Sjálfstæðis-
flokkurinn hafi lært af mistökum sínum í
síðustu kosningum. Teljið þið að stjórn-
málaflokkarnir í landinu muni læra af því
sem hefur gerst í sumar? Munu þeir geta
nýtt sér það sem gerðist til að taka eitt skref
áfram?
Ásta: Ég tel að rninn flokkur muni gera
það. Niðurstöðurnar síðast voru ákvörðun
hins almenna flokksmanns, í prófkjörum
eða á kjördæmisþingum, það var ekki
endilega flokksforystan. Hún ræður hins
vegar uppstillingum í embætti o.þ.h. og
hefur beitt sér til að jafna stöðuna og við-
halda þeirri ímynd sem við náðurn 1999 en
varð fyrir áfalli 2003. Eins og ég sagði áðan,
tel ég að þetta muni ekki gerast aftur, m.a.
vegna þess að það er farið að hitta karlana
sjálfa. Ég held að umræðan sem hefur átt
sér stað í sumar, um embætti, jafnréttislög
o.fl., muni færa okkur fram á veginn.
Ef ég fer aðeins til baka langar mig að
minna á það sem Katrín Fjeldsted sagði um
að konur væru einnota stjórnmálamenn.
Ég viðurkenni að ég var vonsvikin þegar ég
datt út af þingi því ég ætlaði að halda
áfram. En það var eins og köld vatnsgusa
framan í mig þegar ég las grein eftir framá-
mann í Sjálfstæðisflokknum eftir kosning-
ar. Hann harmaði þessa niðurstöðu en
sagði síðan: Nú verðum við að fara að líta
til ungu kvennanna! (hlátur). Þarna vorurn
við, fimm öflugar stjórnmálakonur að
detta út af þingi og sú yngsta, Sigríður
Ingvarsdóttir, var bara 37 ára og nýkomin
af SUS aldrinum!!! Það má sem sagt nota
karlana aftur og aftur en ef konur detta út
af þingi eru þær ekki gjaldgengar rneir.
Margrét: Má ég skjóta einu að varðandi
stöðu ykkar í Sjálfstæðisflokknum. Ég er
ekki viss um að þið hafið ráðið þessu alveg.
Það var eitt sem spilaði inn í, það var að
ungu piltarnir áttu fjölmiðlana.
Ásta: Það er alveg rétt. Ég hitti Egil Helga-
son einmitt daginn eftir kosningar og sagði
við hann að nú hlyti hann að vera ánægður
því allir skjólstæðingar hans væru mættir
inn á þing. Svo taldi ég upp alla ungu
mennina sem voru alltaf í þættinum
hans.... Hinar taka hraustlega undir þessa
fullyrðingu.
Sigrún: Þegar við ræðum um þetta, hvort
Sjálfstæðisflokkurinn sé búinn að skilja
eitthvað, vil ég segja að innan Framsóknar-
flokksins töldum við okkur búin að skilja
að þetta ætti að vera nokkurn veginn jafnt
en það vantaði eftirfylgnina. Eitt er að
skilja að uppstilling á lista eigi að vera jöfn,
hitt er að fylgja því eftir þegar komið er að
því að velja í æðri embætti. Og svo þarf að
vera/4. tbl. /2003/23