Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1881, Page 66

láta semja og prenta almanök í öllum löndum Danakonungs.
Háskólaráðið (consistorium) ræður því og eitt mestu um allt
fyrirkomulag almanaksins, og það er að þess ályktan, að
talinu „frá sköpun veraldar11 er nú og verður eptirleiðis sleppt
bæði í hinu íslenzka og hinu danska almanaki, eins og því
heíir áður verið ;sleppt mjög víða annarstaðar. Enda heíir
tal þetta aldrei verið á nokkrum vissum rökum byggt; biflíu-
textunum sjálfum ber eigi einu sinni saman um það, heldur
heflr sitt hver: hebreski textinn, hinn samarítanski og hin
elzta gríska útlegging, sem köliuð er almennt Septuaginta,
og síðan hafa margir aðrir talið hver með sínu móti. Tií
eru alls eitthvað 108 slík töl, og munar eigi minna en 35
öldum þar sem mest skilur: áratalan frá veraldarsköpun til
Kristsburðar látin vera þetta frá 3483 til 6984 eða eitthvað
þar á milli. fessi óvissa ein er nóg til að sýna, að sköpunar-
árstalið má vel missa sig í almanökum. Talan, sem nú er
sett í stað sköpunarárstalsins og almennt er kölluð „Periodus
Julianus11, er að eins reikningstal, er hinn mikli fræðimaður
Jós. Scaliger (f 1609), höfundur hinnar nýrri tímatalsfræði,
fann upp til að miða við sögulega atburði, einkum frá elztn
tímum, er menn hafa sagnir af; heíir það verið mjög tíðkaö
síðan í sögulegum ritum og rannsóknum. Sú öid hefst 4713
árum f. Kr. og nær yflr 7900 ára tímabil; hefi eg því leyft
mjer að kalla hana „miklu-öid“, en vil þó eigi verja það nafn
íástlega. A hana verður betur minnzt á öðrum stað og eins
á hina árstalsbreytinguna, „frá upphafi Islands byggðar11.
I þessu almanaki er af vangá Dýridagur talinn 27. maí,
eins og í næsta almanaki á undan, en á að vera 16. júní,
nefnil. æfinlega fyrsta fimmtudag eptir Trinitatis, eptir boði
Íírbans páfa IV. (1264). Dýridagur er sama sem „Iírists
likama hátíð“, sem enn er heilög haldin í kaþólskum löndum
með mestu dýrð og viðhöfn, en svo gjörsamlega niðurfallin með
prótestöntum, að dagsins eigi einu sinni er getið í danska
almanakinu.
Kaupmarinahöfn 20. marz 1880.
Gísli Brynjúlfson.
GAMAN OG ALVARA.
_ — Auðugur málfærslumaður arfleiddi vitfirringaspítala að
aleigu sinni. „Jeg hefi grætt það mestallt á vitleysingum,
og því er bezt þeir fái það aptur“ sagði hann.
— „það mun nú vera vel innrættur maður og trúaður,
(62)