Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1881, Blaðsíða 71
eigi í'yrir það kosningarrjett sinu. — Sá sem hetir fast aðsetur
á fleiri stöðum, segir sjáli'ur til, á hverjum staðnum hann
vill nevta kosningarrjettar síns.
Kjörgengur tii alþingis erhver sá, sem hefirkosningar-
rjett samkvæmt framangreindum reglum, — nema hvað hann
þarf ekki að eiga heima eða hafa átt heima í kjördaeminu —,
sje hann ekki þegn annars ríkis eða í þjónustu þess, hafi að
minnsta kosti í síðustu 5 ár verið í löndum þeim í norðurálf-
unni, sem liggja undir Danaveldi, og sje orðinn fullra 30 ára
að aldri þegar kosningin fer fram.
Kjörskrá, þ. e. skrá yfir þá menn í hverjum hreppi eða
bæ, sem kosningarrjett hafa, semur hreppsnefndin eða bæjar-
stjornin, einu sinni á ári hverju, og gildir hún frá 1. júlí til
30. júní árið eptir. Auk þessarar aðalkjörskrár skal og
saminn viðbætir eða aukaskrá, yfir þá, sem vænta má að
öðlast muni kosningarrjettarskilyrðin um aldur og heimili
einhvern tíma á árinu, sem kjörskráin gildir um, og til-
greina ]>ar, hvern dag það verður. Kjörskrárnar skulu leið-
rjettar [samdar] í marzmánuði ár hvert, liggja síðan almenn-
ingi til sýnis á hentugum stað 21 dag framan af aprílmánuði,
eptir að það er birt með 14 daga fyrirvara við kirkju eða á
annan tíðkanlegan liátt. Aðfinningar við kjörskrárnar skulu
upp bornar skriflega, með tilgreindum ástæðum, á 8 daga
fresti eptir að skrarnar hafa legið til sýnis, íyrir hrepps-
nefndinni eða bæjarstjórnini (oddvitanum), sem leggur úrskurð
á málið á opinberum fundi áður en 3 næstu vikur eru liðnar,
að tilkvöddum kæranda og þeim, sem hann vill láta nema af
kjörskrá, með 8 daga fyrirvara, og eptir framlögðum skjölum
málspartanna og framburði vitna þeirra. þegar búið er að
leiðrjetta kjörskrárnar samkvæmt þessu, verður engin breyting
á þeim gjörð á því ári, nema eptir dómi, er hver sá getur
leitað sjer, sem óánægður er með úrskurð þann, er synjar
honum kosningarrjettar; það er gestarjettarmál, og málspartar
fyrir undirrjetti undan þegnir rjettargjöldum, en sveitar- eða
bæjarstjórn þeirri, sem stefnt er, settur svaramaður á almenn-
ings kostnað.
Kjördæmi er hver sýsla landsins fyrir sig, nema Skapta-
fellssýsla og þingeyjars., þær eru 2 kjördæmi hvor; svo er
og Reyjavíkurlögsagnarumdæmi kjördæmi út af fyrir sig; cn
hinir kaupstaðirnir, Akureyri og Isaíjörður, í'ylgja hvor sinni
sýslu. Vestmoyjas., Rvík, Borgarf'jarðars., Mýras., Snæfells-
ness - og Hnappací.s., Dalas., Barðarstr.s., Strandas. og
kjördæmin í Skaptaf.s. og þingeyjars. kjósa að eins einn
aíþingismann hvert; en hin kjördæmin tvo.
I kjörstjórn hvers kjördæmis eru 3 menn: sýslumaður
oddviti, og hinir kosnir af sýslunefndinni, annar úr hennar
flokki, hinn úr ílokki kjósenda, en í Reykjavík bæjarstjórnar-
oddvitinn oddviti, og hinir kosnir af bæjarstjórninni, annar
úr hennar flokki, hinn úr íiokki kjósenda.
þingmannaefni. Knginn getur orðið fyrir alþingis-