Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1921, Page 104

’J>ess, að livorki hafa rafmagnsslöðvar né verksmiðj-
ur kostað jafnmikils kapps um að umbæía áhöld og
aðferð rafhilunar sem raflýsingar.
Fyrst og fremst hafa rafmagnsverksmiðjurnar haft
yfrið nóg að starfa að aíla fjdgis raflýsing og raf-
hreyfivélum og að auka svo og efla framleiðslu sína,
að hægt væri að sinna sívaxandi eftirspurn. Auk þess
-er það viða, sem sami eigandi á bæði gasstöð og
rafmagnsstöð (t. d. borgfélög eða bæja- og sveitafé-
lög) og er þá í alla staði eðlilegt, að svo sé tilhagað
að gasstöðvarnar framleiði hita til eldunar og hí-
býlahitunar, en rafmagnsstöðvarnar sé látnar lýsa og
knýja vélar.
Ennfremur hafa rafhitunartæki liingað til verið svo
-dýr, að menn hafa hliðrað sér hjá að kaupa þau til
heimilisnotkunar. Auk þess hefir það verið trú, jafn-
vel þeirra, sem skyn máttu bera á málið, að raf-
^treymi til hitunar væri svo dýrt, að ekki kæmi til
mála að nota það af öðrum en þeim, sem ekki þyrfti
að horfa i skildinginn. Af öllu þessu hefir það leitt,
að aukin notkun rafhitunar hefir verið mjög hægfara.
Pó hefir hún smámsaman rutt sér til rúms, fyrst og
fremst í iðnaði, einkum við málmbræðslu og salt-
pétursgerð úr lofti (»himnamykju«) og einnig til heim-
ilisnotkunar við suðu, steik og bakstur.
I Vesturheimi er kaupgjald svo hátt, að þjónustu-
mannahald er mjög tilfinnanlegt, svo að jafnvel efna-
menn skirrast við hjúahald svo sem unt er. Þar
hafa menn fyrst séð í hendi sér, hve stórfeldur
vinnusparnaður verða má að notkun rafmagns við
matargerð, jafnvel frá þvi að nota gas, sem þó er að
;ýmsu handhægt. Þar er nú víða eingöngu eldað við
rafmagn og fer sú notkun liraðvaxandi. Jafnframt
vinnusparnaðinum hefir það áunnist, að hitunin sjálf
cr hvergi nær svo dýr, sem ætlað var og hafa rann-
sóknir manna í Norðurálfu einnig leitt til fullrar
viðurkenningar á þvi.
(74)