Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1944, Page 31

tóna, sem aðeins munaði á örfáum sveiflum. Á sama
hátt kom í Ijós, að hundar greina tóna með svo
mikilli sveiflutiðni, að mannlegt eyra getur alls ekki
greint þá. Þeir heyra því hljóð, sem við getum ekki
heyrt. Hins vegar voru hundarnir mestu klaufar á
liti. Þeir gátu ekki greint milli lita, eru litblindir
með öðrum orðum. En þeir voru snillingar á birtu-
brigði. Notuð voru svört spjöld og hundarnir æfðir
i að túlka þau sem fyrirheit um mat, og svöruðu
þeir með munnvatnsrennsli, er þeim voru sýnd þau.
Á hinn bóginn voru notuð ljósgrá spjöld, sem engin
matarvon var tengd við. Gráu spjöldin voru smám
saman gerð dekkri og dekkri, unz þau voru orðin
svo dökk, að mannsaugað sá ekki betur en þau væii
alveg svört. En hundarnir létu ekki leika á sig og
skíluðu engu munnvatni út á slik spjöld, þótt mann-
inum sýndist þau svört.
Hér hefur verið drepið á nokkrar þeirra aðferða,
er Pavlov beitti við rannsóknir sinar. En hann rann-
saliaði miklu fleiri skynsvið en sjón og heyrn, þ. e.
húðskyn, vöðvaskyn, lyktar- og bragðskyn, og gat
sýnt fram á aðgreiningarhæfileika hjá hundunum
einnig á þessum skynsviðum, með því að æfa hjá
þeim áunnin taugaviðbrögð.
Mikilvægi þessara rannsókna er einkum fólgið i
því, að rannsóknaraðferðin gerir kleift að leggja al-
veg hlutlægan (objektiv) kvarða á niðurstöðurnar,
en sliks er of sjaldan kostur, þegar rannsökuð er
heilastarfsemi manna. Þar verður oft að nægja lýs-
ing þeirra sjálfra á því, sem þeim finnst. En hér
var hægt að „mæla í dropatali“ starfsemi, sem sver
sig i ætt við vitsmunastarf manna, svo að ekki sé
fastar að orði kveðið.
Eitt af því, sem rannsóknirnar leiddu í ljós, var
að hundarnir gátu fengið einkenni „taugaveiklun-
ar“, ef þeir voru settir i of mikinn vanda. Hundun-
um var t. d. kennt að túlka lýsandi hring sem fyrir-
(29) o-