Ægir - 01.11.2002, Blaðsíða 34

34
E R L E N T
Nýjar skipulagsreglur um verksmiðjutogara
hvetja til stækkunar þeirra. Margir skipahönn-
uðir eru þegar byrjaðir að senda frá sér teikn-
ingar í samræmi við nýju reglurnar.
Marin Teknikk í Álasundi í Noregi hefur að
sögn Fiskaren hannað nýja gerð verksmiðju-
togara sem knúðir eru bæði með rafmagni og
díselolíu, sem getur lækkað eldsneytiskostnað
verulega.
„Norðursjávartogararnir eru þannig byggðir
að þeir spara mikið eldsneyti með tvíhliða
orkukerfi. Hins vegar kostar talsvert að breyta
þeim,“ segir Richard K. Gjerde hjá Marin
Teknikk.
Með tilliti til olíuverðs álítur hann þó að
breytingin muni verða fljót að borga sig.
Horft til framtíðar
Aðrar nýjungar sem Gjerde segir frá er nýr
lofttæmibúnaður sem auðveldar bæði ferm-
ingu og affermingu. Sérstök lína er fyrir fisk
sem á að ísa.
Marin Teknikk hefur verið átta mánuði að
þróa nýjungarnar. Fyrirtækið hefur fengið
mjög jákvæð viðbrögð frá útgerðum í grein-
inni.
Nýja skipið er 58,4 metra langt og 22
metra breitt. Í því er 900 rúmmetra tankrými
með fimm tönkum af kældum sjó. Að auki er
100 rúmmetra fiskilest þannig að heildarrými
nær 1000 rúmmetra hámarkinu. Aðalvél er
3.200 hestöfl og ganghraði 15 hnútar. Í skip-
inu eru sjö eins manns káetur.
„Við höfum leitast við að smíða gott skip
með fyrsta flokks búnaði á hagstæðu verði og
teljum að það muni svara kröfum framtíðar
með lágmarkstilkostaði,“ segir Gjerde.
Eldsneytissparnaður
fiskiskipa
Við Danmerkurströnd Skagerraks og í Oslófirði eru í
ár ýmsar hlýsjávartegundir. Varla sést þorskur yfir 30
sm við strönd Svíþjóðar. Niðurstöður rannsókna haf-
rannsóknaskipsins „G.M. Dannevig“ í haust eru
býsna athyglisverðar.
Nýjar tegundir
„Síðustu þrettán árin höfum við fengið að meðaltali
13 þorska í net en í haust aðeins einn. Hins vegar
höfum við bæði í austur- og vesturhluta Skagerraks
fengið mikið af hlýsjávartegundum, til dæmis úfi (n.
mulle; e. goatfish), sardínum, ansjósum og þang-
makríl,“ segir leiðangursstjórinn, Jakob Gjøsæter, í
viðtali við Fiskaren.
Gjøsæter segir að stórþorskurinn fari út á dýpið
þegar of heitt verður á grunnslóð. Það þarf þó ekki að
vera neitt stóralvarlegt þótt lítið verði vart við einn
árgang af þorski.
!Eftir þörungafaraldurinn 1988 drápust öll
þorskseiði á þessu svæði án þess að það hefði alvarleg-
ar afleiðingar í langan tíma en verra er ef það endur-
tekur sig vegna þess að sjórinn verður hlýrri.
Staðbundnir stofnar
Rannsóknirnar leiddu í ljós að þorskstofninn við
Skagerrakströnd Noregs er að verulegu leyti stað-
bundinn, en við strönd Svíþjóðar er sami stofninn og
í Norðursjó.
Hafrannsóknastöðin í Lysekil gaf fyrir stuttu út
skýrslu um trollveiðar í Skagerrak og Kattegat, svo-
nefnt „Þorskverkefni“. Henrik Svädeng, fiskifræðing-
ur, segir það engan vafa að þorskstofninn við vestur-
strönd Svíþjóðar sé við hættumörk.
Auk þess er samsetning botnfisktegunda á svæðinu
breytt. Fiskur yfir 30 sm sést varla og botnfiskteg-
undir, sem eru lífríkinu mikilvægar, eru í sögulegu
lágmarki.
Nýliðun lúðu, ýsu og þorsks er þó góð, sem bendir
til þess að ástæða minnkandi fiskigengdar sé ekki
umhverfinu að kenna.
Líkt og við Nýfundnaland
Síðustu 30 árin hefur stærðarmunur fisksins stöðugt
minnkað. Þróun veiðarfæra hefur valdið því að stærsti
fiskurinn hefur veiðst mest. Seiðum fækkar og lífríki
sjávarins verður fábreyttara.
Svädeng líkir ástandinu við það sem gerðist við
Nýfundnaland upp úr 1990. Í fyrra var aðeins veidd-
ur helmingur þorskkvótans, 1.157 tonn af 2.300
tonnum.
Fiskifræðingar segja að sókn í fiskistofna hafi tíu
sinnum meiri áhrif á stofnstærðina en missterkir ár-
gangar. Enda þótt nýliðun sé góð er stofninum hætt
ef sóknin er mikil og stöðug.
Of hlýtt fyrir þorskinn