Ægir - 01.03.2002, Blaðsíða 8

8
S A G A S A LT F I S K V E R K U N A R
Síðastliðið sumar staðfesti Sól-
veig Pétursdóttir, dómsmálaráð-
herra, skipulagsskrá Saltfiskseturs
Íslands og síðan hefur stjórn þess
unnið að kappi við undirbúning
málsins. Í stjórn setursins eru
Einar Njálsson, bæjarstjóri í
Grindavík, formaður, Björn Har-
aldsson, Dagbjartur Einarsson,
Guðmundur Einarsson og Petrína
Baldursdótttir.
Sýningarhús í byggingu
Hugmyndin að Saltfisksetri Ís-
lands kviknaði fyrir nokkrum
árum og eins og margar aðrar
góðar hugmyndir varð hún til yfir
kaffibolla. Einar Njálsson, bæjar-
stjóri í Grindavík, og Róbert
Ragnarsson, ferðamálafulltrúi
bæjarins, voru að velta vöngum
yfir því hvaða leiðir væru færar til
eflingar menningarlífs í bænum
og koma honum enn frekar á kort
ferðamanna. Þeir stöldruðu við
saltfiskinn, enda hefur hann alla
tíð gegnt mikilvægu hlutverki í
atvinnuuppbyggingu í Grinda-
vík. Róbert sendi þessa hugmynd
inn til Nýsköpunarsjóðs og fékk
lofsamlega dóma fyrir hugmynd-
ina. Hjólin tóku fljótlega að snú-
ast og í ljós kom að hugmyndin
var raunhæf. Til samstarfs voru
m.a. leidd framleiðslufyrirtæki og
útflutningsfyrirtæki sem hafa
sýnt málinu mikinn áhuga. Ljóst
var að til þess að rúma viðamikla
sýningu um saltfiskvinnslu á Ís-
landi þyrfti rúmgott húsnæði. Til
að byrja með var í þeim efnum
horft til þess að nýta byggingu í
eigu Grindavíkurbæjar sem áður
hýsti áhaldahús bæjarins. Frá því
var horft, bæði vegna þess að
byggingin þótti ekki nægjanlega
stór og einnig var staðsetningin
ekki alveg nógu góð. Úr varð að
útgerðar- og fiskvinnslufyrirtækið
Þorbjörn-Fiskanes lét Saltfisksetri
Íslands eftir hluta af lóð fyrirtæk-
isins á hafnarsvæðinu í Grindavík
og þar eru nú hafnar framkvæmd-
ir við byggingu sýningarskála
fyrir starfsemina.
Samstarf við ýmsa aðila
„Það er rétt að við hjá Grindavík-
urbæ áttum frumkvæðið að því að
koma þessu máli af stað. Við
rissuðum okkar hugmyndir upp á
blað og heimsóttum síðan ýmsa
aðila sem tengjast saltfiskvinnslu,
bæði framleiðslufyrirtæki og SÍF.
Einnig auglýstum við eftir
áhugasömum aðilum sem kynnu
að vilja taka þátt í slíku verk-
efni,“ segir Einar Njálsson, bæjar-
stjóri í Grindavík.
Engu slíku safni hefur verið
komið upp um saltfiskvinnslu á
Íslandi, en eins og kunnugt er
hefur af myndarskap verið byggt
upp síldarminjasafn á Siglufirði
þar sem síldveiðum og -vinnslu
eru gerð skil. Einar segir að vissu-
lega sé horft til frumkvæðis og
dugs Siglfirðinga í þessum efnum
og þeir hafi sýnt það og sannað að
vel uppbyggt safn um sögu sjáv-
arútvegs á Íslandi höfði sterkt til
fólks. Það sama eigi að geta orðið
uppi á teningnum varðandi safn
um saltfiskvinnslu.
Vel á annað hundrað
milljónir króna
„Þetta fer ágætlega af stað. Fram-
kvæmdir við byggingu sýningar-
hússins eru hafnar og búið er að
hanna sýninguna sjálfa í grund-
vallaratriðum. Af henni liggur
fyrir módel, sem Björn G. Björns-
son vann og hann mun hafa yfir-
umsjón með því að setja upp
sjálfa sýninguna. Við erum nokk-
Saltfiskvinnslu á Íslandi verða gerð ítarleg skil í nýrri menningarstofnun:
Saltfisksetur Íslands í
Grindvík í burðarliðnum
Grindvíkingar eru stórhuga. Þar í bæ hefur verið sett á stofn ný menn-
ingarstofnun, Saltfisksetur Íslands, þar sem saltfiskurinn verður í önd-
vegi. Saltfisksetrið er sjálfseignarstofnun og að henni standa Grindavík-
urbær og fimmtán aðrir aðilar, fyrirtæki og einstaklingar. Það er engin
tilviljun að Saltfisksetri Íslands er fundinn staður í Grindavík, enda er
söguleg hefð fyrir mikilli saltfiskvinnslu í byggðarlaginu og óvíða
stendur hún með jafn miklum blóma enn þann dag í dag.
Saltfiskstúlkur á Akur-
eyri taka til hendinni.
Myndin hefur sennilega
verið tekin skömmu
fyrir aldamótin 1900.
Mynd: Minjasafnið á Akureyri.