Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.2006, Blaðsíða 33

Menning DV
ÞRIÐJUDAGUR 17. JANÚAR 2006 33

Leikrit eftir ungan rússneskan höfund verður opnunarsýning í nýju rými Leik-
félags Akureyrar í gömlu Dynheimum.
ý'Vi.«»»
Legsteinaþjotur
fer í herinn

Wi
Æfingar eru hafnar hjá LA á
Maríubjöllunni eftir Vassily Sigarev,
kraftmiídu nútímaverki sem vakið
hefur mikla athygli víða um heim.
Leiksýningin verður fyrsta uppseto-
ingin í nýju leikrými Leikfélags Akur-
eyrar, sem enn hefur ekki hlotið nafe.
Frumsýningverður 17. febrúar.
Maríubjallan gerist á einu kvöldi.
Dima er 19 ára. Hann býr í blokk við
hliðina á kirkjugarðinum, þaðan sem
hann stelur legsteinum og selur. Á
morgun hefur hann herþjónustu en í
kvöld heldur hann vinum sínum
kveðjupartí. Þangað koma vinir hans
Slavik og Arkasha auk stúlknanna
Lem og Yulka.
Vassily Sigarev er talinn eitt
fremsta leikskáld nýrrar kynslóðar í
Evrópu og hefur hloúð ijölda verð-
, launa á síðastliðnum misserum,
bæði í heimalandi sínu Rússlandi
sem og öðrum löndum.
Maður ársins leikstýrir
Leikstjóri er Jón Páll Eyjólfsson
en hann var tilnefndur til menning-
arverðlauna DV í fyrra fyrir leik-
stjórn og gagnrýnandi Morgun-
blaðsins útnefndi hann „mann árs-
ins í íslensku leikhúsi“. Hann setti
upp leikritið Frelsi í Þjóðleikhúsinu
í haust.
Þýðandi er Árni Bergmann, leik-
mynd og búninga hannar Halla
Gunnarsdóttir. Hallur Ingólfsson
semur tónlist og hljóðmynd verks-
ins og lýsing er í höndum Björns
Bergsteins Guðmundssonar. Leik-
arar eru Álfrún Helga Örnólfsdóttir,
Esther Thalía Casey, Guðjón Davíð
Karlsson, Guðjón Þorsteinn Pálm-
arsson, Jóhannes Haukur Jóhann-
esson og Þráinn Karlsson.
Forsala á Maríubjölluna hefst 1.
febrúar. Miðasala L.A. er opin alla
virka daga frá kl. 13-17. Miðasölu-
simi er 4 600 200 en einnig er hægt
að kaupa miða á netinu, allan sólar-
hringinn, á leikfelag.is.
Bloggspot
Leikhópurinn mun halda úti
svokallaðri æfingadagbók á netinu
allt fram að frumsýningu verksins,
þar sem áhugasamir geta fylgst
með æfingaferlinu. Þar verður
einnig hægt að nálgast mynd-
bandsbrot og hljóðupptökur. Slóð-
in er: www.mariubjallan.blog-
spot.com og verður síðan opnuð
þriðjudaginn 17. janúar.
Hið nýja leikrými er að Hafnar-
stræti 74. Þar hefur verið ýmis
skemmtana- og menningarstarf-
semi í gegnum tíðina undir ólíkum
nöfnum, s.s. Lón, Dynheimar og
nú sfðast Húsið. Nýja leikrýmið
verður mikil búbót fyrir leikhúsið
enda verður leikrýmið mjög ólfkt
núverandi aðstæðum í Samkomu-
húsinu. Undanfarnar vikur hafa
staðið yfir framkvæmdir sem snúa
að því að búa til svokallaðan
„svartan kassa", það er leikrými
þar sem hægt er að leika á ólíka
vegu og búa til óhefðbundið leik-
rými. í hinu nýja rými rúmast um
150 áhorfendur, en auk sýninga-
halds verður húsið nýtt sem æf-
ingaaðstaða og leikmuna-, bún-
inga- og leikmyndasafn leikhússins
flyst í húsið. Enn hefur ekki verið
valið nafn á nýa rýmið.
Hvað er líkt með sjálfsímynd íslendinga á nítjándu öld og Afríkubúa?
Ritið um útlönd
Hið merka tímarit - Ritið - ann-
að hefti síðasta árs er komið út og
fjallar um útíönd.
Þar er tekist á við samband
menningarheima á ýmsan máta,
ímyndir og sjálfsmyndir þjóða.
Meðal efnis í heftinu er grein eftir
Kristínu Loftsdóttur mannfræðing
sem fjallar um ímynd Afríku á ís-
landi á 19. öld en Kristín sýnir
hvernig sú ímynd kallast á við
ímynd hins sjálfstæða eyríkis, ís-
lands, sem þá var í fæðingu.
Sverrir Jakobsson fjallar um
sjálfsmynd miðaldamanna í grein-
inni Við og hinir - hvernig gerðu fs-
lendingar mannamun á miðöldum?
en þar hugar Sverrir að þeim þátt-
um sem ætla má að hafi skipt máli
fyrir sjálfsmynd menntaðra fslend-
inga á miðöldum.
Ensk áhrif og heimsmótið
1957
í grein sinni fslenska og enska.
Vísir að greiningu á málvistkerfi,
leggur Kristján Árnason út af nýlegri
könnun á viðhorfum íslendinga til
ensku og spyr hvort staða íslensk-
unnar í menningu og sjálfsmynd
landsmanna sé að breytast.
Rósa Magnúsdóttir tekur ímynd-
ir og áróður kalda stríðsins til skoð-
unar í grein um heimsókn íslensks
æskufólks á heimsmótið í Moskvu
1957 og í grein Hólmffíðar Garðars-
dóttur er sjónum beint sérstaklega
að stöðluðum kvenímyndum í
suður-amerískri bókmenntahefð og
vakin athygli á því hvernig þær
megi rekja til landvinninga- og
heimsvaldastefnu fyrri alda.
Svanur Kristjánsson skoðar af-
skipti fjögurra forseta íslands af
utanríkismálum í grein sem hann
nefnir Forsetinn og utanríkisstefn-
an en hún er jafnframt innlegg í
umræður um túlkun 26. greinar
stjómarskrárinnar.
Tveir bókarkaflar
Þá eru í þessu hefti Ritsins birtir
bókarkaflar eftir tvo prófessora við
Harvardháskóla, stjórnspekinginn
Seylu Benhabib og bókmennta-
fræðinginn Homi K. Bhabha en í
þeim er meðal annars leitast við að
svara því hvernig bregðast eigi við
þeim árekstmm sem óhjákvæmi-
lega verða í samfélagi fólks sem
kemur úr ólíkum menningarað-
stæðum - og jafnframt spurt hvem-
ig samfélagið njóti góðs af blönd-
unni, hvernig hún verði aflvaki
nýrrar skapandi menningar.
í myndverkinu Grautur - 12 til-
brigði vinnur Áslaug Thorlacius
myndlistarmaður með uppskriftir
að súpum og grautum úr bók Helgu
Sigurðardóttur, Matur og drykkur,
og veitir með því einstæða sýn inn í
dansk-íslenska matarmenningu ís-
lendinga á 20. öld.
Þá em í heftinu birtar þrjár
ljóðaþýðingar eftir Þorstein Gylfa-
son ásamt minningarorðum um
hann sem Vigdís Finnbogadóttir rit-
ar.
Ritið kemur út þrisvar á ári. Rit-
stjórar þess em Gunnþómnn Guð-
mundsdóttir og Svanhildur Óskars-
dóttir. Áskriftarveffang er hugvis-
.hi/ritid.
winston Churchill
Ólíklegasti höfundurinn
í dagskrá laugardags.
Nóbelsmenn
í ræðu og riti
Á laugardaginn kl. 14 hefst f
Þjóðmenningarhúsinu dagskrá
sem Ámi Bergmann rithöfundur
hefur tekið saman og Amar Jóns-
son leikari flytur með honum og
fjallar um þá rithöfunda sem
vom samferða Halldóri Laxness
upp á nóbelsverðlaunapall á
sjötta áratug síðustu aldar.
Fjallað verður um þá menn-
ingarstefnu og þau pólitísku
sjónarmið sem birtast kunnu í
vali sænsku akademíunnar, enn-
fremur verður rætt um rithöf-
imdana sjálfa og hvað þeir höfðu
helst til bókmeimta að leggja
sem og til þeirra mála sem helst
brunnu á
samtíðar-
mönnum
þeirra.
Einnig verð-
ur vikið að
tengslum
Halldórs
Laxness við
suma þessa
samferða-
menn hans.
Lesin
verða sýnishom
úr íslenskum þýðingum á verk-
um flestra verðlaunaskáldanna
og hefur Ámi þýtt nokkur ljóð af
þessu tilefni. Rithöfundamir em
(fyrir utan Halldór): Bertrant
Russel, Par Lagerkvist, Fran^ois
Mauriac, Winston Churchill,
Emest Hemmingway, Juan
Ramón Jimenéz, Albert Camus,
Boris Pasternak og Salvatore
Quasimodo.
Veitingastofa Þjóðmenning-
arhússins, Matur og menning,
sér um að gestum gefist kostur á
að fá sér kaffihressingu og léttar
veitingar á meðan á dagskránni
stendur.
Efiit er til dagskrárinnar í
tengslum við sýningu sem opn-
uð var í Þjóðmenningarhúsinu á
nóbelsdaginn 10. desember sl. í
tilefni þess að þá vom fimmtíu ár
liðin frá því að nóbelsverðlaunin
vom afhent Halldóri Laxness.
Um er að ræða sfðustu sýningar-
helgi því sýningin stendur yfir til
25. janúar. Gljúfrasteinn - hús
skáldsins setti sýninguna upp.
Allir em velkomnir á dag-
skrána og er aðgangseyrir eng-
inn.
Sofa allir rótt
í húsinu
Sýningar Kvikmyndasafhsins
em að hefjast að nýjuí Firðinum.
Fyrsta sýning ársins verður í kvöld
kl. 20 á Húsi í svefhi eftir Guð-
mund Kamban ffá 1926. Myndin
Hús í svefni er sett upp sem
draumur, þar sem fullorðinn mað-
ur ekur að sveitasetri í Danmörku.
Hann stöðvar bifreiðina og lftur í
kringum sig, glaður yfir að vera
kominn heim.
Hugur hans
reikar og
hann rifjar
upp löngu
liðna tíð.
Maðurinn
stingur hend-
inni í vasann
og dregur upp
lykil; opnar
bakdymar og
fer inn í húsið.
Þar em allir sofandi en maðurinn
kemur sér fyrir í hægindastól og
endurminningarnar glæða húsið
lífi liðinna ára. Guðmundur
Kamban varð fyrstur íslendinga til
að skrifa og leikstýra eigin frum-
sömdu kvikmyndahandriti. Hann
skrifaði líka skáldsögu um sama
efni í beinu framhaldi og var hún
gefin út samtímis ffumsýningu
myndarinnar í Danmörku og
Þýskalandi en ekki fyrr en árið
1948 á íslandi, undir heitinu: Með-
an húsið svaf. Sýning vikunnar
verður endurtekin á laugardag kl.
16.

f
*