Freyr - 15.09.1979, Blaðsíða 62

VIÐSKIPTALÖNDIN
Noregur og Svíþjóð:
Með inngöngu íslands í EFTA náðust samn-
ingar við Norðmenn og Svía (og Dani) um
tollfrjálsan kvóta fyrir dilkakjöt. í Noregi og
Svíþjóð fékkst þessi kvóti með samþykki
sölusamtaka bænda, en þau hafa á hendi
sölu íslenska dilkakjötsins. íslenskir bændur
eru ekki í samkeppi við starfsbræður sína í
þessum löndum, en bæta upp vöntun á
heimaframleiðslunni. íslenska kjötið er því
ekki auglýst sérstaklega.
Niðurgreiðslur hafa farið hækkandi í Nor-
egi og Svíþjóð undanfarin ár og verðlag á
kjöti hækkað minna en verðlag almennt.
Sömu sögu er að segja um verðlag á íslenska
kjötinu, það hefur fylgt verðþróun á niður-
greiddu kjötverði í þessum löndum.
Af þessum sökum hafa íslenskir bændur
vonlausa samkeppisaðstöðu við starfs-
bræður í Noregi og Svíþjóð. Væri full ástæða
til, að stjórnvöld okkar hæfu viðræður við
sænsk og norsk stjórnvöld til að fá leiðrétt-
ingu á þessum málum. Viðskiptajöfnuður
okkar við þessi lönd er okkur afar óhag-
stæður og ekki annað vitað en við þurfum að
greiða fullt verð fyrir þær vörur, sem við flytj-
um inn frá þessum löndum.
Sænski markaðurinn hefur reynst erfiður
síðustu ár. Ströng verðstöðvun er í gildi og
niðurgreiðslur hafa farið hækkandi. Þá er að
heyra á Svíum, að þeim reynist stundum erf-
itt að selja íslenska kjötið auk eigin fram-
leiðslu.
Nú er svo komið, að svipað verð fæst fyrir
kjöt, sem selt er til Danmerkur, enda þótt
greiða þurfi 20% toll til EBE-landanna.
Einkaaðilar í Svíþjóð hafa sýnt áhuga á að
kaupa kjöt héðan. Ekki hefur þótt rétt að
breyta sölufyrirkomulaginu, þar sem hætt er
við, að sölusamtök bændanna mundu missa
áhugann á að versla með íslenskt kjöt, en
þessi fyrirtæki eru mjög ráðandi á mörkuð-
unum.
Færeyjar:
Færeyjar hafa mikla sérstöðu af þeim
löndum, sem dilkakjötið er selt til. Innlend
framleiðsla er langt frá að fullnægja þörfum,
og er því um verulegan innflutning að ræða á
kjöt- og mjólkurvörum.
Innflutninguráfrystu kjöti erfrjáls. Innflutt
nautakjöt keppir við færeyskt og fá þarlendir
bændur niðurgreiddan verðmuninn. Fær-
eyskt kindakjöt er allt notað til framleiðslu á
skerpikjöti, og er því ekki um samkeppni ís-
lenska dilkakjötsins að ræða við færeyska
framleiðslu. Enda þótt innflutningur á frystu
dilkakjöti sé frjáls, er íslenskt dilkakjöt nær
eingöngu flutt inn til Færeyja. Eftir því, sem
næst verður komist, stafar þetta af þeirri
skoðun Færeyinga, að íslenska kjötið sé
betra en annað erlent kjöt.
Viðskiptin við Færeyjar eru okkur mikil-
væg, m. a. vegna nálægðar, vinsælda kjöts-
ins og eins vegna þess, að horfur eru á, að
næst bestverð fáist þarfyrir útflutning okkar.
Innflutningsgjald á kjöt og kjötvörur er nú
15%, en það er almennt greitt af vörum, sem
fluttar eru inn til Færeyja. Þekkt er eitt dæmi
um, að þetta innflutningsgjald hafi verið fellt
niður. Stóð það í sambandi við innflutning á
grænmeti frá EBE, en Færeyingar munu hafa
fengið á móti einhverjar ívilnanir á fisk-
veiðiréttindum.
Full ástæða er til að kanna eftir diplómat-
ískum leiðum möguleika á niðurfellingu á
þessu innflutningsgjaldi fyrir búvörur okkar.
Ekki er um fast verð að ræða á færeyskri
framleiðslu, en búnaðarsamtökin hafa gefið
út ábendingarverð á síðari árum. Það er
mikilvægt, að höfð sé hliðsjón af verði fær-
eysku framleiðslunnar við ákvörðun sölu-
verðs íslenska kjötsins til þess að eiga ekki á
hættu að skaðafæreyska bændur. Það þjón-
ar einnig hagsmunum okkar um hæsta,
mögulegt verð fyrir framleiðsluna.
Útflutningurásviðum er130—150tn. áári.
Samsvarar það umframframleiðslu .okkar.
Færeyjar eru eina landið, sem kaupirsvið.
626
FREYR