Freyr - 01.07.1995, Qupperneq 9

að Sunndalsöra, sem tekin var í
notkun 1971. Sú stöð er löngu orðin
víðfræg fyrir rannsóknir sínar og
kynbætur á laxi.
Fyrir þessi brautryðjendastörf,
m.a. að koma aðferðum búfjárkyn-
bótafræðinnar á framfæri við fisk-
eldið og aðrar þær rannsóknir sem
hann hratt af stað, var litið á hann
sem annan af tveimur merkustu
frumkvöðlum fiskeldis í Noregi.
Eftir að Harald Skjervold lét af
föstu starfi prófessors á Asi hélt
hann ótrauður áfram að vinna
áhugamálunum fylgi og hafði víða
áhrif sem fyrr.
Meðal þess sem hann lagði sig
eftir síðustu árin var að kynna sér
rannsóknamiðurstöður og allt það
sem best var vitað um áhrif matar-
æðis, einkum mismunandi fituteg-
unda, á tíðni svonefndra inenn-
ingarsjúkdóma svo sem hjarta- og
æðasjúkdóma, krabbameins o.fl.
I skrifum sínum um þessi efni
gerði hann allt í senn að benda á
ýmsa veikleika í áður viðteknum
kenningum og leiða líkur af sögu-
legum og lífræðilegum skýringum á
mismunandi tíðni þessra sjúkdóma
meðal þjóða og benda á líklegustu
leiðir til að vinna gegn þeim.
Þekking hans á þessu leiddi m.a.
til þess að hann fékk enn aukinn
áhuga á laxakynbótunum þar sem
áhersla væri lögð á að auka hlutfall
hinna heilnæmu omega þrjú-fitu-
sýra í laxinum, en eins og aðrir
fiskar sem lifa í köldu vatni er hann
auðugur af þeim sýrum. Þetta taldi
hann að fiskeldismenn á norðlasgum
slóðum ættu að nýta sér. I at-
hugunum sínum á þessum efnum
komst Harald Skjervold einnig að
þeirri niðurstöðu að langt væri frá
því að sýnt hefði verið fram á óholl-
ustu mjólkurfitu eða annarrar dýra-
fitu borið saman við jurtafitu, og að
margar rangar ályktanir hefðu verið
dregnar í þeim fræðum.
Hann hvatti til þess að við bútjár-
kynbætur færu menn einnig að leita
eftir því að auka hlut „hollra“ fitu-
sýra í afurðum búfjár.
Harald Skjervold hlaut marghátt-
aðar heiðursviðurkenningar fyrir öll
sín merku störf bæði í heimalandi
sínu og frá erlendum menntastofn-
unum og vísindafélögum. Hann var
rnjög eftirsóttur fyrirlesari víða um
heim og hafði t.d. verið fenginn til
að halda fyrirlestra í öllum löndum
Vestur-Evrópu, að Portúgal undan-
skildu.
Sem fyrr segir var Harald Skjer-
vold vel kunnur hér á landi. Ekki
aðeins sem fræðari þeirra manna
sem mest hafa mótað íslenska bú-
fjárrækt síðustu þrjá áratugina,
heldur einnig sem lifandi og vekj-
andi áhugamaður um þau fræði sem
hann fékkst einkum við síðari ára-
tugina, fiskeldið og manneldisfræð-
ina, í tengslum við heilbrigði og
matvælaframleiðslu.
Hann kom nokkrum sinnum hing-
að til lands, m.a. í hópi norskra
fiskeldisfrömuða árið 1986. Þá hélt
hann hér fyrirlestra ásamt öðrum
um fiskeldi í Noregi. Árið 1989
bauð Búnaðarfélag Islands honum
einnig að koma í kynnisferð og til
fyrirlestra. Þá hélt hann hér þrjá
fyrirlestra um erfðafræði, fiskeldis-
mál og um mataræði og menning-
arsjúkdóma.
Harald Skjervold var óþreytandi
fræðari til hinstu stundar og sendi
þá gjarnan kunningjum sínum bréf
um það sem hann var að fást við
hverju sinni eða drög að fræðigrein-
um. Þannig vildi hann láta okkur
sem þekktu hann og sýndu áhuga á
verkum hans vita hverju fram yndi.
Harald Skjervold lést hinn 3. maí
sl.
Jónas Jónsson.
Kæli- og frystiklefar
í ÖLLUM STÆRÐUM
VERÐ FRÁ 148.000 + vsk
'i'- Stök kæli- og frystitæki
-'ir Vélar í mjölkurtanka
-'f Varahlutir fyrir kælikerfi
ALKUL HF
^ 565 7470 & 893 2636
7.'95- FREYR 281