Freyr - 01.07.1995, Blaðsíða 25

grunni fjölda mjólkurlítra sem þurfi
til að greiða skýrsluhaldskostnað.
Kemur fram að þar er um að ræða
tölur á bilinu 54-95 kg mjólkur á
hverja kú. Ljóst er að við stöndumst
ákaflega vel allan samanburð við
það.
Eins og áður er nefnt voru
möguleikar til efnamælinga á mjólk
einstakra gripa einn af fyrstu
hvötum til skýrsluhaldsins. Þessar
mælingar önnuðust eftirlitsmenn-
imir fyrst og víða erlendis miklu
lengur enn hér á landi þar sem
mjólkurbúin tóku fitumælingar að
sér tiltölulega fljótt eftir að þau hófu
starfsemi hér á landi. í Danmörku
fara þessar mælingar ekki úr
höndum eftirlitsmanna fyrr en þar í
landi er farið að koma upp sér-
stökum mælingamiðstöðvum hlið-
stætt og Rannsóknarstofa mjólkur-
iðnaðarins er hér á landi. Um allan
heim fara þessar mælingar nú fram
í slíkum stofnunum með stöðluðum
búnaði sem einmitt Danir hafa verið
í forystu um að framleiða.
Ættbókarfærsla var í mörgum
löndum komin á á vegum rækt-
unarfélaga áður en skýrsluhald kom
til sögunnar í nautgriparækt. Víða
um lönd kom til árekstra á milli
þessarar starfsemi og skýrslu-
haldsins þar sem að mörgu leyti var
um vissan tvíverknað í starfí að
ræða. Ljóst er að víða var þessi
tvískipting á árabili nokkur þrándur
í götu þróunar í skýrsluhaldinu.
Slíkrar þróunar gætti sem betur fer
aldrei hér á landi þar sem ættbókar-
færsla var góðu heilli aldrei tekin
upp.
Trygg merking gripa.
Einn mikilvægur þáttur skýrslu-
halds erlendis hefur því miður
aldrei náð fótfestu hér á landi en það
er trygg merking gripa. Það er að
vísu nefnt í áðumefndu riti að í
löndum þar sem litarfjölbreytileiki
gripa sé mikill hafi merking gripa
ekki náð jafn mikilli fótfestu og þar
sem hann er minni. Þróun merk-
ingarkerfa er ítarlega rakin. I
Danmörku var mjög lengi notað
sérstakt bitakerfi sem ýmsir hér á
landi þekkja. Þetta kerfi var öruggt
að því leyti að merking týnist ekki
en hins vegar þarf að þekkja kerfið
til að geta lesið úr því og það verður
Kassi með mjólkursýnum fluttur á hestvagni árið 1933.
ekki gert nema standa hið næsta
gripnum. Merking gripa með varan-
legum merkjum hefur verið við lýði
um tvo áratugi og á síðustu árum
með gulum auðlesanlegum plast-
merkjum. Danir hafa tekið upp ein-
hlítt merkingarkerfi fyrir alla naut-
gripi þannig að engir tveir gripir í
landinu geta borið sama númer.
Tímabært er fyrir íslenska bændur
að fara að gera sér grein fyrir því
víðtæka gildi sem slík einhlít
merking gripa hefur. I allri umræðu
um sértæka framleiðslu ( lífræna,
vistvæna o.s.frv.) er slík merking
gripa algert undirstöðuatriði.
Þessi merking í löndum þar sem
henni hefur verið komið á (Holland
og Danmörk standa þar tvímæla-
laust í fararbroddi) hefur skapað
möguleika á mjög kerfisbundinni
upplýsingaöflun vegna kjötfram-
leiðslu nautgripa. í þessum efnum
hefur einnig hjálpað mikið til sá
samvinnugrundvöllur sem margt af
starfsemi bænda í þessum löndum
hvílir á. I Danmörku hefur þróun í
tölvumálum í landbúnaði mikið
mótast af því að við innreið þeirrar
tækni fyrir þremur áratugum var
byggð upp mikil tölvumiðstöð land-
búnaðar sem að stóðu allir aðilai'
/ eyra kýrinnar er merki sem unnt er að lesa af á rafrœnan hátt auk þess sem
tölumar sjást úr nokkurri fjarlœgð.
7.'95- FREYR 297