Freyr - 01.05.2002, Blaðsíða 7

Molar
SKÓGAR Á JÖRÐINNl
FARA MINNKANDI
Á næstu 10-20 árum hverfa
allt að 40% af ósnortnum
skógum á jörðinni. Það fullyrða
samtökin Global Forest Watch
en þau byggja upplýsingar sínar
á myndatökum gervitungla. Það
sem veldur því að skógar fara
minnkandi er skógarhögg, námu-
gröftur, þar sem eyða þarf skógi,
og vegagerð.
Nýleg skýrsla samtakanna lýsir
ástandinu í stórum hluta Suður-
Ameríku, Rússlandi, Mið-Afríku,
Norður-Ameríku og í Indónesíu.
Samkvæmt skýrslunni er ástand
skóganna verra en áður var talið.
Að áliti samtakanna er varla
lengur að finna nein stærri
óhreyfð skógarsvæði. “Græna
teppið” á jörðinni er i raun allt
útkrotað af vegum, námum og
auðum svæðum eftir skó-
garhögg.
Ástandið í Rússlandi er einkum
áhyggjuefni. Þar er að finna
ósamhangandi leifar af ósnortinni
náttúru þar sem mikið skó-
garhögg hefur verið stundað eða
skógur hefur horfið á annan hátt.
í Norður-Ameríku er innan við
helmingur af skógi vöxnu landi á
svæðum sem eru 200 ferkílóme-
trar eða meira að stærð. Yfir
90% þessara svæða eru í Alaska
eða Kanada. Sunnar í álfunni
eru einungis 6% af skógunum
“tiltölulega” ósnortnir og einungis
17% þessara skóga eru friðaðir.
Ástæða þess, hvernig komið
er, er óskynsamleg nýting skó-
ganna, skortur á skipulagningu
og spilling ráðamanna, að áliti
Dirk Bryant, stofnanda sam-
takanna. Hann telur að í
framtíðinni muni skógarnir verða
nokkurs konar “eyjar", garðar
eða verndarsvæði sem liggja
aðþrengt innan um land sem nýtt
er til hins ýtrasta.
Samkvæmt skýrslunni hafa
fjölmörg lönd sett sér löggjöf um
verndun skóga. Vandamálið er
hins vegar það að lögunum er
ekki fylgt. í Indónesíu eru t.d.
um 70% af skógarhöggi ólögleg.
í Mið-Afríku hafa verið veitt leyfi
til að höggva um helming regn-
skóganna. Engar áætlanir liggja
hins vegar fyrir um skipulag þess
skógarhöggs.
Globel Forest Watch fylgir eftir
athugunum sínum á ástandi
skóga á jörðu niðri með
upplýsingum frá gervitunglum.
Samtökin hafa þegar komið á
framfæri upplýsingum sem leitt
hafa til betri meðferðar á skógum.
Aðal styrktaraðili samtakanna
er sænska húsgagnafyrirtækið
IKEA og bankinn ABN-Amro.
(Landsbygdens Folk nr. 16/2002).
Dregur úr fækkun
BÚJARÐA í DANMÖRKU
Samkvæmt danskri könnun
kemur í Ijós að fækkun setinna
bújarða þar í landi hefur hægt á
sér. Árið 2000 lagðist sjálfstæð-
ur búrekstur niður á um eitt þús-
und jörðum sem eru færri jaröir
en undanfarandi ár.
Það eru ábúð á miðlungs-
stórum jörðum, sem einkum
dregst saman, þ.e. jörðum með
30 - 150 ha ræktunarlands en
stærri og minni jörðum í ábúð
fjölgar.
Alls eru nú búið á 53.500 jörð-
um í Danmörku. Stórar jarðir,
sem eru um 3000, eru með um
27% af jarðnæðinu. jarðir með
búfé eru 70%, þar af 40% með
nautgripi, 24% með svín, 8% ali-
fugla, og 6% með sauðfé. Korn
er ræktað á 57% ræktunarlands í
Danmörku og 90% bænda rækta
korn. Á einungis 16% lands er
ræktað gras til heyöflunar á jörð-
inni. Rúmlega 8% af landinu
eða um 220 þúsund hektarar eru
ekki í ræktun vegna framleiðslu-
takmarkana.
(Bondebladet nr. 16/2002).
Danir flytja út
MATVÆLI TIL 180 LANDA
Danskur landbúnaður flytur út
matvæli til um 180 landa um all-
an heim. Þrír fjórðu hlutar út-
flutningsins fer til átta landa, þar
af fer mest til Þýskalands,
Japans og Stóra-Bretlands, eða
nálægt því helmingurinn.
Sala til ríku landanna er traust
en sala til landa með meðal-
kaupgetu sveiflast upp og niður
eftir efnahagsástandi þeirra.
(Bondebladet nr. 16/2002).
Heyrúllur á íbúa
í Noregi hefur verið efnt til
keppni um það í hvaða sveitar-
félagi eru flestar heyrúllur á íbúa.
Niðurstaðan er sú að sveitarfé-
laginu Fjærland í Sogn- og
Fjarðarfylki eru þær hlutfallslega
flestar. Þar eru heyjaðar árlega
um 8000 rúllur en íbúarnir eru
um 300, þannig að þar eru rúm-
lega 26 rúllur á íbúa.
Þá er einnig í gangi keppni í
Noregi um fallegustu teikningarn-
ar á heyrúllum, en fólk sem vinn-
ur að ímyndarsköpun fyrir land-
búnaðinn mælir með því að
brosandi andlit séu teiknuð á
rúllurnar þar sem þær blasa við
þjóðveginum.
(Bondebladet nr. 14/2002).
Freyr 4/2002 - 7