Freyr - 01.05.2002, Blaðsíða 12
Burðartími kúnna 2001
20
15
10
5
0
Mynd 3. Hlutfallsleg skipting á burði kúnna eftir mánuðum árið 2001
n n
II 11 l~h~nrn,n,IT1 \m
jan feb mar apr maí jún júl ág sep okt nóv des
meðaltali að mjólka 7.129 kg.
Þetta bú var einnig í þessu sama
sæti árið áður. Munur efstu bú-
anna er sáralítill því að í þriðja
sæti kemur búið hjá Berthu og
Jóni í Miðhjáleigu í Austur-Land-
eyjum þar sem 28,4 kýr voru að
mjólka 7.112 kg að jafnaði.
Skýrsluhald hófst á þessu búi íýr-
ir örfáum árum en afurðir hafa
aukist jafnt og þétt með hverju
ári og var búið t.d. í fimmta sæti
á síðasta ári. I fjórða sæti kemur
síðan bú Vilhjálms Þórarinssonar
í Litlu-Tungu II í Holtum þar
sem 17,5 árskýr mjólkuðu að
meðaltali 7.075 kg. Búið í Litlu-
Tungu hefúr um langt árabil ver-
ið í flokki afurðahæstu búa lands-
ins þó að það hafi ekki áður stað-
ið jafn ofarlega þar í röð.
Eins og bent hefúr verið á er ef
til vill eðlilegra að raða efstu bú-
unum á grunni framleiðslu verð-
efna mjólkurpróteins og mjólkur-
fitu en mjólkurmagninu. Þegar
það er gert þá riðlast röð efstu
búanna nokkuð og verður eftir-
farandi;
Birtingaholt 560 kg
Miðhjáleiga 531 kg
Litla-Tunga II 522 kg
Baldursheimur 522 kg
Jörfi 520 kg
Kirkj ulækur II 518 kg
Þær afurðir, sem búið í Birt-
ingaholti nær, mælt á þennan
veg, eru þær mestu sem náðst
hafa hér á landi og því Islands-
met.
Mynd 3 sýnir hlutfallslega
skiptingu kúnna á burðartíma efl-
ir burðarmánuðum. Bent skal á,
eins og áður hefúr verið gert, að
nokkur vantalning er á burðurn
kúnna í desember vegna þess að
ekki eru allir burðir í þeim mán-
uði komnir til skráningar um ára-
mót og einnig kann að vera örlítil
vantalning burða í janúar.
Eins og vænta má sýnir mynd-
in litlar breytingar frá fyrra ári,
en breytingamar em samt enn í
sömu átt og verið hefur um ára-
bil, þ.e að kúm sem bera á haust-
mánuðum Qölgar stöðugt en
heldur dregur enn úr fjölda kúnna
sem bera um mitt ár. I raun hefur
þessi þróun þegar gengið ívíð
lengra en æskilgt er og hefur ver-
ið brugðist við því m.a. með
breytingum á álagsgreiðslum
mjólkur. Því er ekki ólíkleg að
einhverjar breytingar á annan veg
kunni að sjást á næstu ámm. I
þeirn efnum held ég að sérstak-
lega sé ástæða fyrir bændur að
skoða hvort ástæður séu til að
láta kvígumar bera fýrr að sumr-
inu, jafnvel síðsumars. Slíkar
breytingar hafa verið að gerast
víða í nálægum löndum að
nokkm marki á síðasta áratug.
Mynd 4 sýnir meðalafurðir hjá
fúllmjólka kúnum í skýrsluhald-
inu þegar kýmar em flokkaðar
eftir burðarmánuðum á árinu
2001. Eins og margoft hefúr ver-
ið bent á má ekki nota þessar
niðurstöður til að meta áhrif
burðartíma á afúrðir vegna þess
að tölumar eru aðeins mjólkur-
skeiðsafurðir hjá kúnum sem
bera á fýrstu mánuðum ársins,
fýrir hinar er þetta blanda tveggja
mjólkurskeiða þar sem mislöng
geldstaða fer auk þess að koma
inn í myndina. Því til viðbótar er
miklu hærra hlutfall kúnna, sem
ber á síðustu mánuðum ársins,
blanda fyrsta og annars mjólkur-
skeiðs en við á um aðra mánuði.
Þegar borið er saman við mynd
frá fýrra ári þá sýnir það fýrst og
fremst frávik í því að kýmar, sem
bera í febrúar og september, em
að skila hlutfallslega meiri afurð-
Afurðir eftir burðarmánuðum 2001
Mynd 4. Afurðir fullmjólka kúa flokkaðar eftir burðarmánuðum árið 2001.
| 12 - Freyr 4/2002