Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1952, Page 67

hringurinn hnituður
47
ára atrennu, hefur ekki fjarað út, en
hann hefur þorrið að mun, jafnframt
því sem hann hefur beinzt inn á
aðrar brautir.
Sumir segja, að það sé allt með
felldu, en ég segi, að svo sé ekki:
íslenzkan á ekki skilið að koðna hér
niður og gleymast. Hún hefur verið
h’f og yndi foreldra vorra, og þó að
hún geti e. t. v. ekki orðið líf vort,
þá eigum vér að hafa þann metnað
að kunna hana og varðveita sem
yndi vort.
En hverfum nú enn að sögu Gests,
Þar sem hann skýrir oss frá, hví
hann var kallaður Norna-Gestur.
„Það var þá er eg var fæddur upp
nieð föður mínum í þeim stað, er
Græningur heitir. Faðir minn var
rikur að peningum og hélt ríkulega
herbergi sín. Þar fóru þá um landið
volvur, er kallaðar voru spákonur og
sPaðu mönnum aldur. Því buðu
menn þeim og gerðu þeim veizlur
°§ gáfu þeim gjafir að skilnaði.
Eaðir minn gerði og svo, og komu
þ^r til hans með sveit manna, og
shyldu þær spá mér örlög. Lá eg þá
1 vöggu, er þær skyldu tala um mitt
mai- Þá brunnu yfir mér tvö kertis-
fjós. Þær mæltu þá til mín og sögðu
mi§ mikinn auðnumann verða
mundu og meira en aðra mína for-
eidra eður höfðingjasynir þar í landi
°§ sögðu allt svo skyldu fara um
mitt ráð. Hin yngsta nornin þóttist
°f Htils metin hjá hinum tveimur,
er þasr spurðu hana eigi eftir slíkum
sPam, er svo voru mikils verðar.
ar þar og mikil ribbaldasveit, er
enni hratt úr sæti sínu, og féll hún
fh jarðar. Af þessu varð hún ákafa
stygg- Kallar hún þá hátt og reiði-
ega og bað hinar hætta svo góðum
ummælum við mig, — „því að eg
skapa honum það, að hann skal eigi
lifa lengur en kerti það brennur, er
upp er tendrað hjá sveininum.“
Eftir þetta tók hin eldri völvan
kertið og slökkti og biður móður
mína varðveita og kveikja eigi fyrr
en á síðasta degi lífs míns. Eftir
þetta fóru spákonur 1 burt og bundu
hina ungu norn og hafa hana svo 1
burt, og gaf faðir minn þeim góðar
gjafir að skilnaði. Þá er eg er rosk-
inn maður, fær móðir mín mér kerti
þetta til varðveizlu. Hefi eg það nú
með mér.“
Ýmsir hafa orðið til að spá íslenzk-
unni aldur hér vestra, bæði góðar
nornir og illar. Ef til vill hefur ein-
hverjum fundizt líkt og ungu norn-
inni þær vera of lítils metnar —
hvað svo sem nú ribbaldasveitinni
líður — og illar forspár sprottið af
því. En eldri nornirnar hafa þó alltaf
mátt sín meira, þær sem slökkt hafa
á kertinu og treyst mæðrunum fyrir
því.
Og nú er svo komið, að Vestur-
íslendingar, þeir sem fullorðnir eru,
hafa tekið við kertinu af mæðrum
sínum. Hvað þeir síðan gera við það,
er undir þeim sjálfum komið. Þeir
geta kveikt á því strax — og hafa
reyndar sumir þegar gert það, — en
þeir geta einnig varðveitt það áfram
og fengið það að svo búnu börnum
sínum til varðveizlu.
Menning þjóðar vex ekki, nema
hver kynslóð leggi sig fram og skili
hinni næstu jafnmiklu eða meiru í
þeim verðmætum, er mölur og ryð
fá eigi grandað, verðmætum, sem
ekki stoðar að vísa í, nema vér eigum
inni fyrir þeim.