Tónlistin - 01.12.1944, Síða 42

72
TÓNLISTIN
ÞJÓÐLEGUII SÖNGUR f BOLUNGAHVfK
Á SfÐUSTU ÖLD.
Inniskemmtanir í Bolungarvík voru
mest sögulestur og rímnakveðskapur.
Góðir kvæðamenn voru aufúsugestir.
Gengu þeir búð úr búð, til þess að
skemmta með kveðskap. Fengu þeir hvar-
vetna mat og drykk vel úti látið, en um
aðra borgun var naumast að ræða, netna
orktir væru sérstakir bragir eða rimur
samkvæmt beiðni. Var það oft vel laun-
að; stundum höfðinglega ....
.... Var það eins og vant var, að
eftir þvi sem kuldinn sótti fastar á, var
hert á kveðskapnum. Miklir kvæðamenn
voru á skipinu, en misjafnt var kvæða-
efnið. Sumir kváðu hestavísur, aðrir rím-
ur eða kvennavísur; urð'u þær klúrari að
efni, eftir því sem mönnum varÖ kald-
ara og leið verr. Kvennavísur voru aldrei
skráðar, heldur lifðu þær á vörum manna,
sem höfðu ánægju af þeim kveðskait.
Oft var það, að sína vísuna kvað hver.
.... Einn kvað þessa:
Nordan vard, hann gerdi gard,
geysi hardur vard ’ann,
borda jardar ennisard
upp ' í skardið bardi’ ’ann.
Þessi kvæðamaður var ekta Vestfirð-
ingur, kvað fast að, svo að dé-iÖ kom
skýrlega fram.
Ég hefi hér að framan minnzt á kveÖ-
skap sjómanna, bæði í verbúðunum og í
yfirlegunt. Tel ég, að kveðskapurinn hafi
þá verði mörgum álíka skemmtun og
söngur er nú á timum. Söngkunnátta var
þá næsta lítil og ekki almenn, en góður
söngur þótti bæði göfgandi og skemmti-
legur. En meðal sjómanna var kveðskap-
urinn miklu meira iðkaður cn söngur;
var það arfur frá eldri tíma. Einn þátt-
ur þessa kveðskapar voru formannavísur.
Arni Gíslason.
(Úr ,,Gullkistu“ hans).
Bréfabálkur
Ég lærði ungúr á lítiÖ harmóníum og
lék að lyktum skammlítið létt klassísk
verk. Fékk ég að gjöf níu hefti af Har-
monium Album, Edition Peters, og graut-
aði i þeim öðru hvoru; svo auðvitað ,,ís-
lenzkt söngvasafn" og fleira af þeirri teg-
und. Svo vildi óhappið til! Mér var gef-
ið píanó! Þá var ég í Menntaskólanum,
ódæll og lífsglaður. og mér fannst hið
bóklega lesefni ræna nógu miklu af fri-
stundum minum, svo að ég lærði aldrei
,,anslagið“. Keypti tvö hefti af ,,Spil for
os‘‘ fyrir drykkjupeninga mína og fletti
þeim óspart út Menntaskólann og alla
mína háskóla-lífstíð og notaÖi pcdalana
„króniskt“.
Svo fór ég til Hesteyrar og skildi pí-
anóið eftir. RáÖinn ,,organisti“ við Hest-
eyrarkirkju gegn þeim launum, að ég
mætti láta flytja „kirkjuorgelið" heim til
min eftir messu. HreinsaÖi orgelið! (Mitt
mesta afreka á sviði tónlistarinnar). Sóp-
aði burtu ,,músíkölskum“ flugum, sem
höfðu orÖið hungurmorða inni í þessari
furðulegu völundarsmíði. „Kompóneraði“
sorgarmarz efti þær. FlúÖi frá hinu staðn-
aða andrúmslofti Ilesteyrarhéraðs, þar
sem hægfara ,,monoton“ forsöngvaraiðn-
aður réði lögum og lofum. og komst nauð-
uglega undan til HornafjarÖar. Brenndi
sorgarmarzinum á báli. AndrúmsloftiÖ
hér greip mig strax föstum tökum. Alls-
staðar varð ég var við rikjandi eldlegan
áhuga fyrir öllum greinum hljómlistar,
en þó einkum söng, og sér í lagi kór-
söng. Byrjaði eftir áskorun að stjórna
ca. 30 manna blönduðum kór, cn treysti
mér ekki til ]æss að slá taktinn. Hrökkl-
aðist frá eftir þrjár æfingar, við lítirin
orðstir! Fór að gerast boðsflenna á sam-
æfingum hjá Karlakór Hornafjarðar, i
kirkjukjallaranum inni í Nesjurn. Var
tekið kostum og kynjum af 1. tenór og
söngstjóranum, Bjarna Bjarnasyni bónda
að Brekku, sem að mestu leyti er sjálf-