blaðið - 13.10.2006, Blaðsíða 18

blaði
Útgáfufélag: Ár og dagurehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson
Ritstjóri: Sigurjón M. Egilsson
Fréttastjórar: Brynjólfur Þór Guðmundsson og
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Ritstjórnarfulltrúi: Janus Sigurjónsson
Öll á vakt
Alþýðusambandið, hin svefnsæknu Neytendasamtök, fjölmiðlar, ríkis-
valdið og allur almenningur verða að byrja að undirbúa eftirlit með mat-
vælaverði, en breytingar á tollheimtu og skattheimtu ríkisins taka gildi
1. mars. Ekki má bíða stundinni lengur með að hefja undirbúning þess
að tryggja að ávinningurinn sem á að koma til almennings með breyting-
unum skili sér þangað. Uppi er totryggni í garð verslunarmanna og ef þeir
vilja verjast henni með sóma eiga þeir að óska þess að vera með í því verð-
lagseftirliti sem brýnt er að fari af stað strax.
Alþýðusambandið hefur staðið sig vel á verðlagsvaktinni síðustu ár. Sá
hængur er á að framkvæmdastjóri sambandsins og helsti talsmaður þess
er sjálfur í framboði og hann getur ekki gegnt báðum hlutverkum sam-
tímis og fyrir það geldur Alþýðusambandið næstu vikur og næstu mánuði
nái framkvæmdastjórinn árangri í prófkjöri. Ekkert hefur komið fram
sem bendir til að Alþýðusambandið hyggist bregðast við skertum trúverð-
ugleika. Þetta er alvont þar sem Alþýðusambandið er nauðsynlegur þátt-
takandi í eftirliti komandi vikna og mánaða.
Neytendasamtökin eru annað hvort lífs eða liðin, ef þau eru lífs þá
er máttur þeirra lítill og allt annar en var fyrir fáum árum. Það er þörf
fyrir öflug samtök neytenda. Talsmaður neytenda er allt annað en frjáls
félagsskapur fólks. Ef lítið líf er í Neytendasamtökunum þarf annað hvort
að blása lífi í þau eða að neytendur, það er allur almenningur, finni sér
annan farveg til að gæta hagsmuna sinna. Þörfin er mikil.
Fjölmiðlarnir eru misvel undir það búnir að veita það aðhald sem þarf
til að tryggja að upplýsingar um hvernig vöruverð breytist, þegar ríkið
slakar á klónum, skili sér til fólks og það geti þá myndað sér skoðanir og
tekið afstöðu til þess sem kann að gerast. Hver og einn verður að gera það
sem hann getur, það munar svo sem um allt.
Ríkisvaldið hlýtur að bera ábyrgð þó það sé ekki fyrsti kostur í vakt-
skipan almennings. Þar skiptir hver og einn meira máli, það er hvert og
eitt okkar. Við, neytendur, verðum að nota það besta sem Alþýðusam-
bandið gerir og Neytendasamtökin og fjölmiðlar til að standa vaktina og
gæta þess að ávinningur breytinganna verði okkar, ekki framleiðenda eða
seljenda. Það er okkar að kalla eftir að verslunin og framleiðendur taki
ekki til sín það sem er ekki þeirra. Það er þeirra og okkar að reka til baka
fullyrðingar efasemdafólks um að ekki sé hægt að lækka, eða réttara sagt
að leiðrétta matarverð á fslandi, vegna þess að hér komi vont fólk að, fólk
sem tekur til sín það sem því ekki ber. Stöndum vaktina og sjáum til þess
að hér verði enn betra að búa eftir x. mars.
Sigurjón M. Egilsson
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjórn & auglýsingan Hádegismóum 2,110 Reykjavik
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: bladid@bladid.net, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins
ITo p pvara'áfrá bæruveröi f
Vörumerki sem framleidd eru afMichelin - þekktasta og virtasta dekkjaframleiöanda i heimi
ZZBtZSBl BFCoadrich Ktebér
Mikið úrval af heilsárs- og vetrardekkjum
undir allar tegundir bifreiða
... þjónusta i fyrirrumi
Gæðakaffl,
nettengd tölva,
tímarit og blöð
... fyrir þig á meðan
*±mmÁ
ian þú bíOur (Qj
Dugguvogi 10 ^568 2020 Hjallahrauni 4 Hfj. ^565 2121
18
FÖSTUDAGUR 13.OKTÓBER 2006
bla6iö
>l/í tíAKlfVjTSMvUK/ÞflTÍMi-Þ
Tk ElVW EfCICt ÍVÆCrT Ofí VfíL
urp AFTuK.
TAmZTÉG UíKa
þíTTA SVoVtl-
Skattalækkanir í
þágu heimilanna
Þrátt fyrir allar þær umræður
sem fram hafa farið um lækkun
matarverðs í landinu á undan-
förnum árum er eins og fjölmiðlar
og stjórnmálamenn átti sig almennt
ekki á því hversu róttækar tillögur
ríkisstjórnin hefur lagt fram í þá
átt. Um er að ræða fyrstu verulegu
breytingarnar á virðisaukaskatt-
inum í 14 ár. Skatthlutfallið í neðra
þrepinu verður lækkað um helming
og þeim flokkum vöru og þjónustu
sem lenda í neðra þrepinu fjölgað
til muna. Samhliða verða vörugjöld
á mörgum tegundum afnumin, auk
breytinga á tollum og fleiri þáttum
sem einnig munu stuðla að lækkun
verðs á matvælum. Samanlagt er
gert ráð fyrir að þessar breytingar
geti lækkað matarverðið í landinu
um allt að 16 prósent. Enn fremur
verður um að ræða samræmingu
og einföldun í skattlagningu á
þessu sviði. Einhvern timann hefði
þetta þótt saga til næsta bæjar. Æði
oft hafa þingmenn stjórnarandstöð-
unnar rokið upp í ræðustól við upp-
haf þingfundar eða gert háværar
kröfur um utandagskrárumræður
af minna tilefni, en ekki nú. Hvað
skyldi valda því?
Meiri skattalækkun en lofað var
Fyrir okkur sjálfstæðismenn er
þetta auðvitað afar jákvæð niður-
staða. Við lögðum mikla áherslu
á það fyrir síðustu kosningar að á
kjörtímabilinu myndum við lækka
neðra þrep virðisaukaskattsins úr
14% í 7%. 1 stefnuyfirlýsingu ríkis-
stjórnarinnar var þessi stefna ekki
jafn skýr, enda höfðu stjórnarflokk-
arnir mismunandi hugmyndir um
útfærsluna. Báðir gátu hins vegar
skrifað upp á fyrirheit um að breyta
virðisaukaskattinum almenningi
til hagsbóta. Nú liggur niðurstaðan
fyrir og í henni felst talsvert meiri
lækkun þessara skatta en Sjálfstæð-
isflokkurinn lofaði i kosningabar-
áttunni. Það eru bæði söguleg og
ánægjuleg tíðindi. Undir það taka
reyndar ýmsir talsmenn stjórnar-
andstöðunnar en reyna um leið að
beina athyglinni að einhverju öðru.
Þeir vilja skipta um umræðuefni,
enda hlýtur þeim að finnast mál-
staður ríkisstjórnarinnar í þessum
efnum óþægilega góður.
Valkostur Samfylkingarinnar
Annars er alltaf dálítið merki-
legt að heyra samfylkingarmenn
tala um lækkun matarskatts og
matvælaverðs eins og þeir eigi
einkarétt á því máli. Ég rifjaði upp
á þessum vettvangi fyrir skömmu
að fyrir kosningarnar 2003 settu
þeir ekki fram skýra stefnu í þessu
máli fyrr en við sjálfstæðismenn
vorum búnir að samþykkja á lands-
fundi að neðra þrepið skyldi lækka
úr 14% í 7%. Á þessu kjörtímabili
hafa þingmenn þeirra vissulega
borið fram frumvörp í þessa veru
á hverju einasta hausti, jafnan með
þeim formerkjum að það væri sú
skattalækkun sem þeir byðu upp
á sem valkost við þær skattalækk-
anir sem við í ríkisstjórnarflokk-
unum vorum að berjast fyrir hverju
sinni. Þegar við stigum fyrsta
skrefið við lækkun tekjuskattsins
steig Samfylkingin fram og sagðist
frekar vilja lækka matarskattinn
- það kostaði um það bil jafn mikið.
Þegar við tókum annað skrefið
var málflutningurinn sá sami. Og
þegar Samfylkingin kynnti tillögur
um þessa lækkun í síðasta mánuði
kom formaður flokksins í þriðja
sinn og sagði að þær ættu að koma í
stað fyrirhugaðrar tekjuskattslækk-
unar um næstu áramót.
Af hálfu ríkisstjórnarflokkanna
er hins vegar ekki boðið upp á
lækkun skatta á matvæli sem val-
kost við lækkun annarra skatta.
Þær koma til viðbótar - heimil-
unum í landinu til hagsbóta.
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík.
Klippt & skorið
Enn mun vera von
á fleiri frambjóð-
endum í prófkjör
Samfylkingarinnar, sem
fram fer sjálfan vopna-
hlésdaginn 11. nóvember.
Klippari frétti það úr
innsta hring, að Glúmur
Baldvinsson væri kominn á fremsta hlunn
með að gefa kost á sér og að hann myndi þá
sækjast eftir 4.-6. sæti. Það hlýtur að sefa
áhyggjur margra gamalla alþýðuflokksmanna,
sem hafa lýst áhyggjum af því að Samfylkingin
sé orðin of vinstrisinnuð fyrir góða eðalkrata.
Á hinn bóginn segja innmúraðir og innvígðir
að um leið sé öll nótt úti um að karl faðir hans,
Jón Baldvin Hannibalsson, láti til leiðast í
framboð á nýjan leik.
Jón Baldvin þarf heldur
ekkert framboðtil þess
að baða sig í sviðsljós-
inu, eins og síðustu dagar
sanna. Hitt er svo annað
mál hvað er hæft í þessu
öllu. Þannig hafa margir
spurt hver þessi dularfulli tæknimaður var,
sem greint gat með vissu að sími Jóns Baldvins
í utanríkisráðuneytinu væri hleraður. En liggur
það ekki í augum uppi? Hvaða tæknimann
hafði Jón Baldvin á sínum snærum, sem allt
vissi og kunni? Nú, auðvitað sjálfan Kidda
rót, sem í raun heitir Kristinn T. Haralds-
son og rekur nú hið frábæra Café Kiddi Rót í
Hveragerði, sem sjálfsagt er aðeins yfirvarp
fyrir Gagnnjósnadeild Þjóðaröryggisstofu
Samfylkingarinnar.
Ofurbloggarinn Össur Skarphéðinsson
gerir á hinn bóginn að umræðuefni að
í grein Þórs Whiteheads i Þjóðmálum
hafi komið fram að jafnvel eftir lok kalda
stríðsins hafi íslenskir öryggisþjónustumenn
í samvinnu við þýska kollega gert úttekt á
því hvort (slendingar, sem numið höfðu aust-
antjalds, hefðu gerst erindrekar Stasi. Telur
hann Ijóst að þar hafi verið grennslast fyrir um
Svavar Gestsson, sem ekki er slæm tilgáta.
En tilefnið gæti hins vegar verið annað, sumsé
tilraun til þess að hreinsa nafn Svavars. Hann
var skipaður sendiherra árið 1999 og átti að
halda til Kanada. Þarlend stjórnvöld neituðu
af einhverjum ástæðum að veita honum við-
urkenningu og á endanum var hann gerður að
aðalræðismanni á sendiherralaunum, en án
viðurkenningar gistiríkisins.