blaðið - 14.11.2006, Síða 38

38 ÞRIÐJUDAGUR 14. NÓVEMBER 2006
blaðió
kolbrun@bladid.net
Afmælisborn dagsms
KARL BRETAPRINS, 1948
CLAUDE MONET MÁLARI, 1840
JAWAHARLAL NEHRU
FORSÆTISRÁÐHERRA, 1889
Samtalsbók við
Bono og fleiri
bækur
*
Sögur út-
gáfa hefur
gefið út
Sálnaflakk-
arann eftir
Michelle
Paver, en
hún er
framhald
bókar-
innar
Úlfabróðir
sem kom út á íslensku á síðasta
ári. í Sálnaflakkaranum halda
mögnuð ævintýri Toraks og
Renn áfram
"JjI'AiNYHu
m. >“ 1 í'li'IHkl |\
fí.1 V'.gm*
u
4/

'M. ;
i XjSi,
þar sem
þau þurfa
að berjast
upp á
líf og
dauða við
máttug
öfl.
Sögur út-
gáfa gefur
einnig út bókina Meiri fánýtur
fróðleikur eftir Noel Botham.
Meiri fánýtur fróðleikur hefur
að geyma ýmsan fróðleik sem
hefur þann
tilgang
að varpa
skemmti-
legu Ijósi
á heiminn
í kringum
okkur.
Bono er
sam-
talsbók
i-W*
Michka
Assayas við einn frægasta og
áhrifamesta tónlistarmann síð-
ustu áratuga. f þessari bók lýsir
Bono sér meðal annars sem að-
gerðasinna og farandsölumanni
hugmynda en barátta hans
fyrir niðurfeliingu skulda þriðja
heimsins hefur gert hann að
einum áhrifamesta listamanni
samtímans
Captain
Oskarsson
er ævisaga
Kristjáns
Hólms
Óskars-
sonar eftir
Svövu
Jóns-
dóttur.
Örlög Kristjáns voru ráðin þegar
hann réð sig sem hjálparkokk
á kolakynta skipið Costa Rica
aðeins 17 ára gamall. Siglingar
urðu ævistarf hans en Kristján
var stýrimaður og síðar skip-
stjóri á fjölda skipa sem sigldu
um heimsins höf. Hann flutti
aldrei afturtil fslands.

Lucia
MICARELLI
9. desember á Nasa
perf#rmer
perf ortnor.is
menningarmolinn
Moby Dick
kemur út
Á þessum degi árið 1851 kom út
í New York skáldsagan Moby Dick
eftir Herman Melville um ferðir
hvalveiðiskipsins Pequod og leit
Ahabs skipstjóra að hvíta hvaln-
um. Bókin hafði komið út í Lond-
on mánuði fyrr. Skáldsögunni var
ekki vel tekið en hún telst nú eitt af
meistaraverkum bandarískra bók-
mennta. Moby Dick var sjötta bók
Melville en hann hafði lofað útgáfu-
stjóra sínum ævintýrasögu svipaða
þeim sem hann hafði áður skrifað.
Melville lést árið 1891, svotil
gleymdur. Á þriðja áratug 20. ald-
ar enduruppgötvuðu bókmennta-
menn verk hans og þá sérstaklega
Moby Dick sem varð vinsæl skyldu-
lesning í bandarískum skólum.
Billy Budd, síðasta skáldsaga Mel-
ville, kom út árið 1924, 33 árum eft-
ir dauða hans.
Ath Magnusson „Borgarstjormn i
Casterbridge á fortakslaust erindi
viö okkur, hún fjallar um baráttu ein
stakhngsms viö eigin manngerö og

i
um serþratt fyrirgoö aform

irdy komið út
;ku
Barátta við
eigin manngerð
ókafélagið Ugla hefur
gefið út Borgarstjór-
ann í Casterbridge
eftir Thomas Hardy i
þýðingu Atla Magnús-
sonar. Sagan, sem kom fyrst út árið
1886, gerist á æskuslóðum höfundar
í Dorchester á Englandi, sem er Cast-
erbridge í sögunni. Atvinnulaus
landbúnaðarverkamaður, Mikael
Henchard, selur í ölæði konu sina og
dóttur ókunnum sjómanni á sveita-
markaði. I iðrun og örvæntingu
hefur hann árangurslausa leit að
konunni og barninu og gengur i 21
árs bindindi.
Að átján árum liðnum hefur vegur
hans vaxið svo að hann er orðinn
borgarstjóri í Casterbridge, voldug-
ur kaupmaður og mikils metinn.
En fortiðin hvílir á honum eins og
mara.
Lagði hart að mér við þýðinguna
„Það sem heillar mig sérstaklega
við söguna er aðalpersónan Mikael
Henchard sem er risavaxinn karakt-
er. Ég hef þýtt fleiri skáldsögur sem
snúast um sterka persónuleika og
mikla örlagamenn. Þegar ég lít um
öxl sé ég að ég laðast að þess háttar
persónuleikum í bókmenntum," seg-
ir þýðandinn Atli Magnússon. Um
þýðinguna segir hann: „Ætli það
megi ekki segja að Hardy sé allþung-
ur höfundur. Hann skrifaði þéttan
og viðhafnarmeiri stíl en nú tíðkast,
langar setningar og notaði orð sem
ekki eru algeng í dag. Ég þurfti að
leggja ansi hart að mér við að þýða
þessa bók og ráðast jafnvel í að þýða
þó nokkuð af gömlum skáldskap.
Meðal annars yrki ég þarna upp einn
af Davíðssálmum sem kemur við
sögu í bókinni á örlagaríkum stað.“
Gamlir ástvinir
Með útkomu Borgarstjórans í Cast-
erbridge hafa þrjár af höfuðskáldsög-
um enska rithöfundarins Thomasar
Hardy komið út á íslensku. Árið 1942
var Tess af D’Urberville-ættinni gef-
in út og árið 1968 kom út Heimkoma
heimalningsins, báðar í þýðingu
Tnoinas Hardtj
Borgarstjónnn
í Cásferbrid^é
Snæbjarnar Jónssonar bóksala. „Ég
hef lesið Tess af D’Urberville ætt-
inni og Heimkomu heimalningsins,“
segir Atli. „Þetta eru rniklar sögur
og einnig er mér afar hugstæð Jude
the Obscure sem er með myrkustu
skáldsögum í heimsbókmenntun-
um. Alla sína tíð var Hardy legið það
á hálsi að vera svartsýnismaður en
hann neitaði því sjálfur.
Borgarstjórinn í Casterbridge á for-
takslaust erindi við okkur, hún fjall-
ar um baráttu einstaklingsins við
eigin manngerð og skilaboðin eru
þau að það sé sama á hverju gengur,
menn breyta ekki sjálfum sér þrátt
fyrir góð áform. Þetta opinberast
skýrt í aðalpersónunni, Henchard.
Hann verður borgarstjóri en undir
niðri leynist alltaf maðurinn sem
seldi konuna sína á sveitamarkaði."
Atli Magnússon hefur þýtt mörg
iekkt verk heimsbókmenntanna og
jar má nefna Carrie systir eftir Theo-
dore Dreiser, Gatsby og Nóttin blíð
eftir F. Scott Fitzgerald og Nostromo
og Meistari Jim eftir Joseph Conr-
ad. „Þær sögur sem ég hef þýtt eru
í mínum huga gamlir ástvinir," seg-
ir Atli. „Það er mikið í því fólgið að
fá að miðla til annarra skáldsögum
sem hafa snert lijarta manns. Þetta
eru sögur sem hafa staðist prófraun
tímans.“