Bændablaðið - 12.04.2005, Blaðsíða 28

28 Þriðjudagur 12. apríl 2005
Nýverið var haldinn fundur
ræktunarleiðtoga FEIF í
Kaupmannahöfn í tengslum við
stórsýningu á íslenska hestinum
þar á vegum danska
Íslandshestafélagsins, Dansk
Islandshesteforening. Fundur
ræktunarleiðtoga hefur verið
haldinn í Reykjavík á haustin
en ákveðið var að fresta honum
til febrúarmánaðar á þessu ári
til að slá saman í einn fund
öllum árlegum fundum á
vegum FEIF. Þannig var
samhliða fundi
ræktunarleiðtoga haldinn
fundur með íþróttanefnd FEIF
en fulltrúi Íslands í henni er
Sigurður Sæmundsson.
Jafnframt sátu fund
nefndarinnar frá Íslandi
Hörður Hákonarson og
Sigurður Emil Ævarsson.
Íþróttaleiðtogi FEIF er Marko
Mazeland. Þá var haldinn
fundur í ungliðanefnd FEIF en
fulltrúi Íslands í henni er
Rosemarie Þorleifsdóttir og
fundinn sátu einnig frá Íslandi
Sigrún Ögmundsdóttir og
Sigurrós Johansdóttir.
Menntanefnd FEIF sat fund á
sama tíma og er fulltrúi Íslands
í henni Herdís Reynisdóttir. Jón
Albert Sigurbjörnsson,
formaður LH, sat
formannafund FEIF. Sérstakur
fundur ritstjóra var einnig
haldinn en þann fund sat frá
Íslandi Jónas Kristjánsson,
ritstjóri Eiðfaxa. Ágúst
Sigurðsson, rektor
Landbúnaðarháskólans, og
Sigríður Björnsdóttir
dýralæknir fluttu erindi á
sameiginlegum fundi allra
þátttakenda við góðar
undirtektir. Þetta form á
fundum FEIF tókst með
ágætum og verður lögð tillaga
fyrir aðalfund FEIF að
framvegis verði þessi háttur
hafður á.
Fundur ræktunarleiðtoga FEIF
var styttri en venjulega að þessu
sinni og þannig gafst of lítill tími
til umræðna um miklvæg mál. Per
Anderz Finn (SE),
ræktunarleiðtogi FEIF, var
fundarstjóri og Fi Pugh (GB),
ritari FEIF, ritaði fundargerð.
Fulltrúar Íslands voru Guðlaugur
Antonsson
hrossaræktarráðunautur,
Hallgrímur S. Sveinsson, fulltrúi í
dómaranefnd FEIF, og Jón Baldur
Lorange, fulltrúi í
skýrsluhaldsnefnd FEIF. Sigríður
Björnsdóttir dýralæknir sat einnig
fundinn. Aðrir fundarmenn voru
John Siiger Hansen, Danmörku,
Per Kolnes, Noregi, (báðir í
dómaranefnd FEIF) Rebecka
Frey, Svíþjóð, Reinhard Loidl,
Austurríki, (fulltrúi í
skýrsluhaldsnefnd FEIF), Barla
Barandun, Sviss, Barbara Fische,
Þýskalandi, Annette Knudsen,
Danmörku, Jan Thye, Danmörku,
Morten Haggquist, Danmörku,
Linda Bergström, Finnlandi,,
Mike Edwards, Brelandi, Ewald
Schmid, Ítalíu, Carla van Nunen,
Hollandi, Hans Bettonviel,
Hollandi, Inge Kringeland,
Noregi, Per Oddvar Rise, Noregi,
Ante Eklund, Svíþjóð, Göran
Haggberg, Svíþjóð, Jan Lockwall,
Svíþjóð, Karin Magnusson,
Svíþjóð, Þorvaldur Árnason,
Svíþjóð og loks Anne W. Elwell,
Bandaríkjunum sem sendi nú
fulltrúa eftir langt hlé.
Öllum skriflegum skýrslum
ræktunarleiðtoga, dómaranefndar,
skýrsluhaldsnefndar og um
WorldFeng verkefnið var dreift á
fundinum án þess að umræða gæti
orðið um þær frekar. Mestur tími
fór í umfjöllum um staðlaðar
reglur um dýralæknaskoðun
stóðhesta sem ákveðið var að
leggja fyrir aðalfund FEIF síðar á
þessu ári. Sigríður Björnsdóttir
flutti mjög áhugavert og fróðlegt
erindi um niðurstöður rannsókna
og markmið slíkra reglna. Það
náðist samstaða um sömu reglur
um myndatökur á stóðhestum og
Fagráð í hrossarækt hafði
samþykkt fyrir Ísland. Einnig var
samþykkt að hafin yrði söfnun á
samræmdum upplýsingum um
ástand hrossa á sýningum og var
nýrri dýralæknanefnd FEIF falið
að gera tillögu að
upplýsingablaði. Fundurinn
samþykkti tillögu Per Anderz um
nýja dýralæknanefnd FEIF og
verður fyrsti formaður hennar
Sigríður Björnsdóttir og með
henni í nefndinni verður Rebecca
Frey frá Svíþjóð. Dómaranefnd
FEIF lagði fram tillögu um að
gerður yrði listi yfir aðaldómara,
sem hefðu mikla reynslu og
skylda yrði að dómari af þeim
lista yrði í öllum dómaranefndum
alþjóðlegra sýninga samkvæmt
FIZO. Þó að fundarmenn væru
sammála því að mikilvægt væri
að aðaldómari hefði mikla reynslu
í dómsstörfum þá hlaut það ekki
náð fyrir augum fundarmanna að
alþjóðlegum dómurum yrði skipt
í tvo hópa með þessum hætti.
Tillögu um að allar viðurkenndar
FIZO sýningar yrðu alþjóðlegar
var betur tekið enda mikilvægt að
kröfur til kynbótasýninga séu alls
staðar þær sömu m.a. með
tilkomu alþjóðlegs kynbótamats.
Undantekningu verður hins vegar
að gera fyrir Ísland með gjald til
FEIF fyrir hvert sýnt hross, sem
samþykkt var á fundinum að yrði
15 evrur, enda viðurkenndu
fundarmenn mikilvægt framlag
Íslands til FEIF vegna þróunar og
reksturs á WorldFeng. Ennfremur
var fjallað um tillögur Þjóðverja
um dóma og samþykkt að skoða
hvernig útfæra mætti reglur um
dóma á folöldum innan FIZO
reglna. Tillögu fulltrúa Svía um
að ræða um laun alþjóðlegra
dómara var vísað frá. Þorvaldur
Árnason kynnti vinnu þeirra
Ágústs Sigurðssonar við gerð á
alþjóðlegu kynbótamati í
WorldFeng og lýsti vel
markmiðum kynbótaræktunar á
íslenska hestinum. Jón Baldur,
verkefnisstjóri WorldFengs, fór
stuttlega yfir stöðu WorldFengs
verkefnisins og óskaði eftir að
heyra álit fundarmanna á hve
brýnt þeir teldu að Bændasamtök
Íslands yrðu skráð á lista
Evrópusambandsins yfir
viðurkennd ræktunarsambönd
sem vörsluaðili upprunaættbókar
íslenska hestsins og vísaði þar í
niðurstöðu sem Tone Kolnes,
forseti FEIF, og hann áttu með dr.
Sprenger hjá Evrópusambandinu
(sjá frétt hér hér að neðan þann
17.12.2004). Þeir fundarmenn
sem tjáðu sig um málið töldu það
mikilvægt að Ísland kæmist á
þennan lista til að styrkja stöðu
þeirra gagnvart
Evrópusambandinu. Hins vegar
höfðu fundarmenn áhyggjur af
„hliðarverkunum“ sem gætu
komið upp við innleiðingu á
tilskipun Evrópusambandsins
vegna þessa svo sem að
Bændasamtökin yrðu að skrá
íslenskan hest inn í WorldFeng
sem viðurkennd ættbók af
Evrópusambandinu segði að væri
íslenskur (þó að um væri að ræða
viðurkennda ættbók utan
Evrópusambandsins sem fylgdi
ekki FIZO reglum um
hreinræktuð íslensk hross).
Einnig kom fram hjá
fundarmönnum að þeir teldu
nauðsynlegt að WorldFengur gæti
nýst þeim sem ættbókarkerfi m.a.
til útgáfu hestavegabréfa. Inge
Kringeland frá Noregi var kosin
nýr formaður skýrsluhaldsnefndar
FEIF í stað Kati Ahola sem gaf
ekki kost á sér áfram en hún hefur
skilað góðu starfi síðastliðin 4 ár.
Inge náði saman fundi með
fulltrúum flestra landa á
sunnudeginum til að fjalla um
WorldFeng verkefnið og sátu um
20 manns fundinn. Þar var lögð
áhersla á að fá fram hugmyndir
landanna um hvernig mætti bæta
WorldFeng og safna fleiri
áskrifendum til að styrkja
þróunarstarf á næstu árum. Jón
Baldur hvatti aðildarfélög að fara
sömu leið og Ísland hefur gert, að
áskrift að WorldFeng sé hluti af
félagsgjaldi. Með því megi lækka
áskrift að WorldFeng til muna og
að sama skapi auka verðgildi
félagsaðildar
Íslandshestafélaganna og fjölga
meðlimum. WorldFengur væri
framlag Íslands til alþjóðlegrar
samvinnu innan FEIF. Þorvaldur
Árnason kom með tillögu um að
WorldFengur yrði kynntur vel á
heimsmeistaramóti íslenska
hestsins í Svíþjóð í sumar og
nýttir til þess risaskjáirnir á milli
dagskráratriða. /JBL
Fundur ræktunarleiðtoga FEIF í Kaupmannahöfn
Íslenski hesturinn gerir
það gott í útlöndum
Samkvæmt vísitölu neysluverðs
í febrúar sl. eru útgjöld til
kaupa á matvörum 13,2%, og
til kaupa á mat- og drykkjar-
vörum 15,1% af heildarútgjöld-
um heimilanna og hefur þetta
hlutfall farið lækkandi á und-
anförnum árum. Af búvörum
sem íslendingar neyta er um
helmingur innflutt, mælt í hita-
einingum. Þær eru að lang-
mestu leyti fluttar inn án tolla
eða magntakmarkana, s.s.
kornvörur, hrísgrjón, sykur,
ávextir og krydd. Innflutningur
grænmetis er og að stærstum
hluta án tolla. Ríkisstyrkir til
landbúnaðar hafa jafnframt
lækkað úr um 5% af heildarút-
gjöldum ríkissjóðs árið 1998 í
4,2% árið 2002.
Miklar breytingar hafa orðið á
undanförnum árum á rekstrarum-
hverfi landbúnaðarins. Árið 1998
var opinberri verðlagningu á
nautakjöti og kindakjöti hætt og
frá þeim tíma hefur aðeins verið
um opinbera verðlagningu að
ræða á mjólk til framleiðenda og
hluta af mjólkurafurðum í heild-
sölu, sbr. lög um framleiðslu,
verðlagningu og sölu búvara.
Verð á öðrum landbúnaðarafurð-
um ræðst þannig í viðskiptum á
markaði af framboði og eftir-
spurn. Framleiðendur hafa hins
vegar þurft að takast á við sveiflur
á verði og á undanförnum árum
hefur verð á kjöti til framleiðenda
yfirleitt farið lækkandi. Meðfylgj-
andi mynd sýnir sem dæmi laus-
lega þróun á verði dilkakjöts til
framleiðenda og neytenda, byggt
á verðlistum sláturleyfishafa og
vísitölu neysluverðs. Þessi mynd
er reyndar kunnug frá öðrum
löndum þar sem framleiðenda-
verð lækkar á sama tíma og smá-
söluverð hækkar.
Verð á mjólk til bænda og á
helstu mjólkurvörum er ákveðið
af Verðlagsnefnd búvara. Verð til
bænda er ákveðið með hliðsjón af
verðlagshækkunum. Beingreiðsl-
ur ríkissjóðs nema síðan 47,1% af
lágmarksverði en 52,9% eru
greidd af afurðastöðinni sem tek-
ur við mjólkinni til vinnslu. Verð
til bænda hefur að jafnaði hækkað
einu sinni á ári undanfarin ár en
Verðlagsnefnd hefur ekki hækkað
heildsöluverð á mjólkurvörum
síðan 1. janúar 2003. Mjólk og
mjólkurvörur hafa því hækkað
mun minna en almennt verðlag sl.
ár. Drykkjarmjólk lækkaði um
0,7% frá janúar 2002 til janúar
2005 og jógúrt hækkaði um 3,6%
á sama tíma og vísitala neyslu-
verðs hækkaði um 8,2%.
Þá er ekki úr vegi að minna á
14% virðisaukaskatt sem lagður
er á matvæli hér á landi en aðeins
2 lönd á Evrópska efnahagssvæð-
inu (fyrir stækkun 1. maí í fyrra)
eru með hærri virðisaukaskatt á
matvæli, þ.e. Finnland (17%) og
Danmörk (25%). /EB
0
20
40
60
80
100
120
140
1996 1998 2000 2002 2004 2006
Ár
V
ís
it
al
a
Verð til bænda
Verð til neytenda
Verðlagning
landbúnaðarafurða
Þróun dilkakjötsverðs
www.bondi.is