Bændablaðið - 12.04.2005, Blaðsíða 17

Þriðjudagur 12. apríl 2005 17
K
annski eru íbúar lands-
byggðarinnar orðnir
leiðir á töfraorðum,
svo mörg hafa þau
komið og reynst inni-
haldslítil. Fjarnám er
kannski eitt þeirra orða
en það hefur þó breytt tilveru fjölmargra
íbúa hinna dreifðu byggða. Eða hver
hefði getað ímyndað sér það fyrir nokkr-
um árum að um 200 Austfirðingar litlu
færri Vestfirðingar legðu stund á háskóla-
nám án þess að þurfa að yfirgefa sína
heimabyggð? Svipaða sögu má segja um
aðra landshluta og nú hafa verið stofnuð
námsver og háskólasetur víða um land.
Um þetta er fjallað á næstu síðum Bænda-
blaðsins.
Kannski er gott að grípa til líkingamáls
til að lýsa fyrirkomulagi fjarnáms. Þá
gæti það verið eins og vatnsveita. Úti í
hinum dreifðu byggðum eru kranarnir,
námsverin þar sem áhugasamir nemendur
fá ráðgjöf, aðgang að tölvum og neti og
aðstöðu til náms. Þau eru flest til húsa í
grunn- eða framhaldsskólum.
Á hinum enda veitunnar eru upp-
sprettulindirnar, skólarnir sem búa yfir
þekkingunni. Þeir eru af ýmsum toga, há-
skólar, framhaldsskólar, námskeiðshaldar-
ar og endurmenntunarstofnanir.
Í hverjum landshluta er símenntunar-
miðstöð sem tengir lindirnar við kranana.
Þær miðla námsframboði skólanna, finna
heppilegt nám fyrir nemendur, safna fólki
úr héraðinu saman í hópa ef skólarnir
gera kröfu um slíkt og eru svona almennt
í því að liðka fyrir. Sumar þessara stöðva
eru sprottnar úr jarðvegi námsflokka
sveitarfélaganna, aðrar hafa orðið til í því
skyni að halda námskeið til endurmennt-
unar og enn aðrar hafa beinlínis verið
stofnaðar til þess að nýta þá nýju mögu-
leika sem tölvu- og fjarskiptatæknin hefur
opnað til að miðla þekkingu.
Stundum er sagt að Íslendingar séu
tækjaóðir. Þeir hafa tekið tölvutækninni
opnum örmum og fjöldi fjarnema er góð
vísbending um að þessi möguleiki hefur
opnað mörgum leið til náms. Samkvæmt
upplýsingum úr menntamálaráðuneytinu
stunduðu liðlega 4.000 manns fjarnám
skólaárið 2003-2004 og skiptust þeir nokk-
urn veginn jafnt á milli háskóla- og fram-
haldskólastigsins. Við þetta má eflaust
bæta þeim sem stunda styttri námskeið
með aðstoð netsins eða hafa sett sig í sam-
band við erlenda skóla. Svo hefur eflaust
orðið fjölgun frá því í fyrra því þessi
kennslumáti er í mikilli sókn. Viðmælend-
ur blaðsins eru sammála um að fjarnámið
hafi gjörbylt möguleikum landsbyggðar-
fólks á að auka þekkingu sína og færni án
þess að þurfa að sækja menntun sína um
langan veg. Það styrkir byggðina í landinu
og bætir mannlífið.
Fjarnám
Teikning: Bjarni Guðmundsson.