Bændablaðið - 12.04.2005, Blaðsíða 22

Bændablaðið - 12.04.2005, Blaðsíða 22
22 Þriðjudagur 12. apríl 2005 Brautryðjandinn í fjarnámi hér á landi er án nokkurs vafa Verkmenntaskólinn á Akureyri en þar var byrjað að bjóða upp á fjarkennslu vorið 1994. Sá sem átti heiðurinn af því að það hófst og fór farsællega af stað var Haukur Ágústsson kennari við skólann en hann var um skeið með hálfan togaraflotann í Smugunni í fjarnámi. Eins og fram kemur í þessum blaðauka um fjarnám er nokkuð misjafnt hvernig því er háttað. Í Verkmenntaskól- anum á Akureyri aðhyllast menn þá stefnu að vera ekki að kalla fjarnemana til sín því þeir koma þangað yfirleitt ekki nema til þess að taka próf. Nám þeirra fylgir sama skipu- lagi og staðarnámið en er eins konar „tölvuvæddur bréfa- skóli“ eins og núverandi umsjónarmaður fjarnámsins, Ingi- mar Árnason, orðar það. Nemendur fá senda svonefnda „viskupakka“ með námsefni og eiga að öllum jafnaði að skila úrlausnum úr því að viku liðinni. Þeir fá svo svör með athugasemdum og leiðréttingum. Þetta er því einskon- ar einkakennsla í gegnum tölvu. Prófin taka fjarnemar á heimaslóð og fá prófgögnin ýmist send í pósti eða um tölvu á sérstaka prófstaði sem eru yfirleitt skólar í heimabyggð þeirra. Í vetur eru 785 nemendur skráðir í fjarnám við VMA og skiptast þeir þannig að 68% þeirra eru konur en 32% karlar. Meðalaldur nemendanna er tæplega 30 ár. Stór hluti þeirra er á aldrinum 17-25 ára en einnig kemur alltaf stór hópur fólks um fertugt sem vantar gjarnan nokkra áfanga til að klára stúdentsprófið. Ingimar segir að ásókn nemenda úr framhalds- og grunnskólum fari vaxandi og stafar það oft af því að náms- framboð í heimabyggð þeirra er ekki nægilegt. Þess eru dæmi að kennarar VMA hafi bjargað framhaldsskólum á landsbyggðinni sem ekki hefur tekist að fá kennara í ákveðnum greinum. Þá er greinin kennd í fjarkennslu frá Akureyri. Að sögn Ingimars eru langflestir nemendur sem stunda fjarnám við VMA búsettir á Norðurlandi eystra en þó eru um 140 búsettir á höfuðborgarsvæðinu. Á síðasta kennslu- ári var brottfall nemenda um 20 af hundraði en 58% þeirra sem hófu nám náðu prófi í þeim greinum sem þeir stund- uðu. Aðsókn í fjarnám hefur vaxið ár frá ári og segir Ingi- mar að skólinn þurfi að vísa frá nemendum. Fjölbrautaskólinn við Ármúla Prófað í þremur heims- álfum Fjölbrautaskólinn við Ármúla í Reykjavík er næstfjölmennasti fjarnámsskóli landsins á fram- haldsstigi en þar stunda um 750 manns fjarnám. Skólinn er mjög framarlega í tækniþróun- inni enda var hann þróunar- skóli í upplýsingatækni á árun- um 1999-2002. Það hefur meðal annars haft það í för með sér að allir kennarar skólans hafa far- tölvur og bæði í skólanum og heima hjá kennurum er þráð- laust samskiptanet. Sigurlaug Kristmannsdóttir er fjarnámsstjóri Fjölbrautaskólans við Ármúla og hún segir að skól- inn bjóði upp á námsumhverfi á netinu með forritinu WebCT sem nýtur vaxandi vinsælda sem fjar- námsumhverfi. Það gerir kennur- um kleift að hafa samskipti við alla nemendur í viðkomandi kúrs og auðveldar þeim að halda utan um námið hjá þeim. Auk þess geta nemendur átt samskipti yfir netið. Þetta kerfi gerir hins vegar þá kröfu til nemenda að þeir hafi yfir að ráða tölvu og nettengingu sem ræður við vefinn. Fjarnemar við Fjölbrautaskól- ann við Ármúla búa langflestir á höfuðborgarsvæðinu og vaxandi hluti þeirra eru á framhalds- eða grunnskólaaldri. Sumir eru nem- endur annarra skóla sem eru að bæta við sig námi til þess að geta útskrifast fyrr. Þá er líka töluvert um nemendur sem horfið hafa frá námi á síðustu árum, svonefndir brottfallsnemendur, en vilja taka upp þráðinn og ljúka stúdents- prófi. Raunar hafa fjarnemar komið af öllu landinu og einnig utan landsteinanna. Það sést best á því að þótt flestir nemendur mæti í skólann til að taka próf er hægt að taka þau í flestum framhaldsskól- um landsins og það nýta margir sér. Sigurlaug segir að á þeim ár- um sem fjarnámið hefur verið stundað hafi prófin farið fram á 55 stöðum í 10 löndum og þremur heimsálfum. Fjarnámið fer algerlega fram á netinu og er kennt allt árið á þremur önnum. Alls eru um 100 áfangar í boði. Kennaraháskóli Íslands hefur um árabil boðið nemendum sín- um að stunda nám með fjar- námssniði og er skólinn nú í far- arbroddi íslenskra háskóla í fjarkennslu. Boðið er upp á fjar- nám á öllum brautum grunn- deildar, utan íþrótta- og kennsluréttindabrauta, og allt framhaldsnám við skólann er í fjarnámi. Einn helsti kostur fjarnáms er án efa að það getur farið fram hvar sem er. Nemandinn er ekki bund- inn við að sækja skóla á ákveðn- um tíma og tilteknum stað. Hann getur stundað námið heima hjá sér eða annars staðar þar sem honum hentar. Þessi kostur breytir svo um munar allri aðstöðu til náms fyrir þá sem hefðu annars þurft um langan veg að fara til að sækja sína menntun. Auk alls þessa er nemandinn ekki eins rígbundinn tíma og tíma- sókn eins og í hefðbundnu dag- skólanámi. Nemandinn getur valið hvaða daga hann kýs að stunda sitt nám og þar með sinnt öðru þegar það á við og hann getur sjálfur kosið hversu hratt er farið yfir námsefni í hverju fagi. Í Kennaraháskóla Íslands er fjarnám skipulagt þannig að nem- endur stunda nám sitt utan veggja skólans en er þó gert að mæta í svokallaðar staðlotur sem haldnar eru nokkrum sinnum á vetri innan veggja skólans. Eiginlegt fjarnám hefur verið í boði við Kennaraháskólann frá 1978. Árið 1993 urðu þáttaskil í fjarkennslu við Kennaraháskólann þegar samið var við Íslenska menntanetið um afnot af tölvuneti. Upplýsingatæknin hafði gríðarleg áhrif á hugmyndir um fjarnám og hafa möguleikar netsins til náms og kennslu verið nýttir til hins ítr- asta með vefsíðum, samskiptafor- ritum og fjarkennsluumhverfi. Kennaraháskólinn nýtir sér nýjustu tækni hvers tíma til fjar- kennslu og hafa netútvarp og net- sjónvarp rutt sér til rúms á vef skólans. Á vefsóðinni ut- varp.khi.is er hægt að nálgast Net- útvarp KHÍ þar sem boðið er upp á fyrirlestra og námstengda við- tals- og umræðuþætti. Samskonar efni mun einnig verða að finna á slóðinni sjonvarp.khi.is En hver var kveikjan að því að Kennaraháskólinn fór að bjóða upp á fjarnám? Það sem hefur meðal annars verið nefnt er sá skortur sem var á leikskóla- og grunnskólakennurum í dreifbýli landsins. Nú á tímum er tækifæri til fjarnáms talin sjálfsögð þjón- usta við nemendur hvaðanæfa af landinu. Stefnt er að miklum breyting- um á námi við Kennaraháskólann frá og með árinu 2007. Allt grunn- og framhaldsnám verður þá endurskipulagt og starfsmennt- un efld á þann veg að nemendur eigi kost á að ljúka meistaragráðu áður en þeir hefja störf. Með breytingunum er stefnt að því að litið verði á fimm ára nám við skólann sem grunnnám. Eftir sem áður verður fjarnám í boði á flest- um námsbrautum enda mikil að- sókn að því. Um þessar mundir stundar rúmlega helmingur nemenda Kennaraháskóla Íslands nám með fjarnámssniði svo það má ljóst vera að fjarnám við Kennarahá- skólann er góður og vel nýttur kostur, bæði hjá þeim sem um langan veg þurfa að fara til að sækja nám við skólann og einnig hinum sem búa í nágrenni skól- ans. Einkunnarorð Kennaraháskóla Íslands eru „Alúð við fólk og fræði“. Skólinn hefur - ekki síst með því þróunarstarfi á sviði fjar- náms sem þar hefur verið unnið - opnað leiðir til grunn- og fram- haldsmenntunar fyrir fólk hvaða- næfa af landinu. Bent er á frekari upplýsingar um starfsemi Kenn- araháskólans á heimasíðu skólans www.khi.is VMA ruddi brautina Fjarnám er öflugur kostur í kennaranámi Rúmlega helmingur nemenda Kennaraháskóla Íslands eru fjarnemar Í ágúst á liðnu ári var formlega opnuð fjarnámsstofa að Höfðabraut 6 á Hvammstanga. Húnaþing vestra leigir þar aðstöðu af Forsvari ehf., sem hefur búið stofuna góðum hús- og tækjabúnaði. Gott rými er þar fyr- ir 12-15 manns. Tvær fastar starfs- stöðvar eru í stofunni, fjarfundarbún- aður, myndvarpi og sjónvarp. Gert er ráð fyrir að nemendur noti þráðlaus- an búnað við fartölvur sínar. Stofan er tengd ADSL símalínum (FS-net). Sem dæmi um það nám sem hefur farið fram í fjarnámsstofunni má nefna námskeið og/eða kennslu fyrir trúnaðarmenn, nám í sorgarvið- brögðum, mastersnám, svokallað pungaprófsnámskeið, próftaka og kennsla fyrir háskóla- og framhalds- skólanema, frumkvöðlanámskeið og margt fleira. Að sögn umsjónarmanns fjar- kennslustofunnar, Gunnars Sveins- sonar, tómstundafulltrúa Húnaþings vestra, er nýting á stofunni með ágæt- um, bæði til náms og annarra hluta. Myndin er af Guðrúnu Láru Magnúsdóttur, nemanda í leikskóla- kennarafræðum við Háskólann á Ak- ureyri, en hún er búsett á Melstað í Miðfirði. Myndina tók Gunnar Sveinsson. Fjarnámsstofa á Hvammstanga kemur næst út þriðjudaginn 26. apríl.

x

Bændablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.