Fréttablaðið - 21.01.2012, Síða 32

21. janúar 2012 LAUGARDAGUR32
F
yrir rúmum tveimur
árum var Lára Jóns-
dóttir í góðu starfi sem
framkvæmdastjóri,
átti sitt heimili sem
hún greiddi samvisku-
samlega af í hverjum mánuði,
rétt eins og flestir aðrir lands-
menn á fullorðins árum. Undir
niðri kraumaði í henni ævintýra-
þrá sem að lokum fékk hana til
að koll varpa lífi sínu. Um leið og
ungarnir hennar tveir voru báðir
flognir úr hreiðrinu sagði hún upp
starfi sínu, seldi íbúðina sína og
ákvað að nú væri tími til kominn
að skoða heiminn. „Ég var búin að
vinna í tíu ár sem framkvæmda-
stjóri Fulbright -stofnunarinnar,
sem var frá bært starf. En þegar
ég var búin að vinna þarna í tíu
ár hugsaði ég með mér: Ef ég á
að breyta ein hverju í þessu lífi,
verður það að gerast núna. Svo ég
sagði upp. Þegar ég seldi íbúðina
mína og gat borgað niður öll lán
fann ég fyrir ólýsan legum létti. Þá
fór ég beinustu leið inn á sölu síðu
Icelandair og pantaði mér far út í
heim.“
Hún segir að vissulega hafi
það verið erfið ákvörðun að segja
upp svo góðu starfi. En það hafi
helst verið vinir og kunningjar
sem undruðu sig á því. „Það er
óalgengt að fólk geri þetta á mínum
aldri. Það var eiginlega magnað
að sjá að margir í kringum mig
voru í nettu sjokki yfir þessari
ákvörðun – að ég ætlaði að hætta
sem framkvæmdastjóri en væri
ekki á leið í betra starf,“ segir Lára,
sem hefur verið svo heppin að fá að
stökkva til og vinna á veitingastað
hjá vinkonu sinni, á milli ferðalaga,
því eins og aðrir þarf hún að afla
tekna til að lifa. „Ef maður ætlar
að lifa fyrir að ferðast kostar það
það að maður er ekki með sinn
starfsframa í fyrsta sæti.“
Eins og eins árs í boltalandi
Lára situr í stjórn Félagsins Ísland-
Palestína. Hún hefur lengi fylgst
með mál efnum Palestínu og haft
hug á því að heim sækja Gasa-
svæðið. Ekki síst hafði hún áhuga á
að sjá með eigin augum hvernig það
fé sem samtökin afla hér á landi
nýtist þar. En það er ekki hlaupið
að því að komast inn á Gasa, né út
af því aftur, ef því er að skipta.
Síðast liðið haust ákvað Lára
að reyna að komast inn á Gasa l
í gegnum Rafah í Egypta landi.
Um sóknina sendi hún egypska utan-
ríkis ráðu neytinu, og dreif sig svo af
stað til Kaíró, þar sem hún ákvað að
bíða eftir því að leyfið gengi í gegn.
Þetta var í október síðast liðnum.
„Ég vissi að ég myndi lenda í ein-
hverjum töfum og og í raun langaði
mig líka að athuga sjálf hvað það
tæki langan tíma að komast yfir, ef
maður mætti á staðinn og segðist
bara ætla. Maður fer ekki þarna út
nema maður sé til búinn til að láta
hlutina hafa sinn gang. Enda kom
það í ljós, þegar ég var komin til
Kaíró, að umsóknin mín hafði týnst.“
Þá var ekki annað að gera en að
sækja aftur um og bíða. Lára setti
það ekki fyrir sig. „Ef fólk hefur
gaman af sögu er Egyptaland eins
og að vera eins og hálfs árs í bolta-
landi. Ég er heilluð af Kaíró og
Egyptalandi öllu.“
Gott að vera ein á ferðalagi
Þegar kallið kom frá Dínu, nýju
vinkonu Láru hjá egypska utan-
ríkisráðuneytinu, var hún búin að
ferðast vítt og breitt um Egypta-
land, norður til Alexandríu og
suður eftir, alveg niður að landa-
mærum Norður-Súdan. Í Kaíró bjó
hún meðal annars á Tahrir-torginu
sjálfu, þar sem þúsundir Egypta
höfðu mótmælt fyrr á árinu, sem
leiddi til þess að Hosni Mubarak
forseti hrökklaðist úr embætti.
Á meðan Lára var úti var upp-
þot meðal kristinna Kopta og átök
brutust út á torginu, stuttu eftir að
hún var farin frá Egyptalandi. Það
truflaði Láru ekki að vera ein á ferð
á svo róstusömu svæði. „Mér finnst
bara spennandi að fara á framandi
og kannski dálítið „shaky“ staði,“
segir hún, og tekur fram að henni
finnist ekkert að því að ferðast ein-
sömul. „Mér finnst fínt að vera ein
með sjálfri mér. Þá get ég stokkið
til og breytt um plan með klukku-
tíma fyrirvara og þarf ekki að taka
ábyrgð á öðrum en sjálfri mér.
Línur úr gömlum dægurlagatexta
koma oft upp í hugann á mér þegar
ég er ein á ferðinni: „Ég er frjáls
eins og fuglinn …“ syngur hún og
hlær. „Mín reynsla er að það taka
allir einsamalli konu, ferðalangi,
opnum örmum. Ég hef kynnst svo
yndislegu fólki. Í Egyptalandi
voru flestir ferðalangar líka einir
eins og ég og þannig er auðvelt að
kynnast fólki. Egyptar eru ofsalega
opnir og yndislegir. Svo er gott að
muna að þó að þú farir á skrýtna
staði, sem þú hefur aldrei komið á
áður, finnast alltaf einhverjar teng-
ingar, þó að þú áttir þig ekki endi-
lega á þeim.“
Fylltist von á Gasa
Starf Félagsins Ísland-Palestína
gengur út á að kynna mál stað
Palestínu og ekki síst að safna fé
sem rennur til styrktar verk efnum
þar. Lára er gjald keri félagsins og
hafði sem fyrr segir áhuga á að sjá
hvernig þau verk efni sem félagið
styrkir ganga og hitta það fólk sem
stýrir þeim. Hún heim sótti meðal
annars Aid and Hope Center, sem
er eftir með ferðar miðstöð fyrir
krabba meins sjúkar konur og börn,
Aisha-miðstöðina, sem er starf rækt
fyrir konur sem hafa þurft að þola
ofbeldi, and legt, líkam legt eða kyn-
ferðis legt, Rachel Corrie Center í
Rafah og ALPC, Artificial Limbs
and Polio Center, sem hefur verið í
miklu sam starfi við Ísland-Palestínu
undanfarin ár. Þá fræddist hún um
og hreifst af Gasamaraþoninu, sem
segir frá í hliðar efni hér á síðunni.
Lára fylltist von við að heim sækja
Gasa. „Það er tekið á móti öllum
út lendingum sem koma til Gasa
eins og þeir séu þjóð höfðingjar.
Palestínu menn eru ofsa lega stoltir
af upp runa sínum og fullir baráttu-
hug, þrátt fyrir að þarna sé 80
pró senta atvinnu leysi og 60 pró-
sent barna séu van nærð. Ástandið
er rosa legt og það sést hvar vetna
hvernig Ísraels menn vinna að því
að eyða pale stínsku þjóðinni. Sam-
einuðu þjóðirnar halda uppi þeirri
litlu þjónustu sem þarna er. Leik-
skólar, skólar og sjúkra hús eru
rekin af þeim og stór hluti fólks
reiðir sig á matar gjafir frá þeim.“
Á Gasa býr meirihluti fólks í
flóttamannabúðum, flest fólk sem
hefur verið rekið úr þorpum sínum
á Vesturbakkanum. Lára heimsótti
flóttamannabúðirnar Beach Camp,
þriðju stærstu flóttamannabúðir á
Gasa, þar sem 82 þúsund manns
búa á hálfum ferkílómetra. „Tilvera
fólks sem þarna býr er upp á líf
og dauða, hvern einasta dag. Þar
var tekið svo vel á móti mér, mér
boðnir ávextir og te, af fólki sem
á bókstaflega ekki neitt. Svona
mikil gestrisni í þessari svakalegu
eymd var bæði hjartaskerandi og
upplífgandi. Þrátt fyrir alla þeirra
erfiðleika er fólkið sem þarna býr
ekki búið að gleyma því hvernig
það er að vera manneskja.“
Ég er frjáls eins og fuglinn
Þegar Lára Jónsdóttir var um fimmtugt seldi hún þakið ofan af höfði sér, sagði upp góðri framkvæmdastjórastöðu og fann til
mikils léttis. Síðan hefur hún ferðast vítt og breitt um heimsbyggðina, meðal annars til hins hertekna Gasasvæðis, þar sem hún
kynntist botnlausri gestrisni mitt í ólýsanlegri neyð. Lára sagði Hólmfríði Helgu Sigurðardóttur óvenjulega sögu sína.
GASABORG AÐ BAKI Lára Jónsdóttir er gjaldkeri Félagsins Ísland-Palestína og hafði lengi látið sig dreyma um að heimsækja Gasasvæðið. Hún lét verða af því í október
síðastliðnum. MYND/ÚR EINKASAFNI
Tilvera fólks sem þarna býr er upp á líf og dauða, hvern
einasta dag. Þar var tekið svo vel á móti mér, mér boðnir
ávextir og te, af fólki sem á bókstaflega ekki neitt. Svona
mikil gestrisni í þessari svakalegu eymd var bæði hjarta-
skerandi og upplífgandi.
Eitt þeirra verkefna sem Ísland -Palestína
styrkir er Gasa maraþonið sem fram fer
1. mars næst komandi í annað sinn.
Gasa svæðið er mjó strand lengja, 42 kíló-
metra löng, sem er einmitt vega lengd
heils maraþons. Hlaupið verður frá Beit
Hanoun í Egypta landi í norðri, suður til
Rafah í suðri. Búist er við að um 1.000
palestínsk börn taki þátt. „Þau fá skó, bol
til að hlaupa í og mat yfir daginn. Í einn
dag fá þau að upp lifa sig sjálf eins og börn
sem skipta máli og um heimurinn lætur
sig varða,“ segir Lára. Hún segir að börnin
hlaupi þær vega lengdir sem þau treysti sér
til, en mörg þeirra þjáist af næringar skorti
og hafa því ekki fullan þrótt.
Bæði atvinnu- og áhugahlauparar taka
þátt í hlaupinu auk annarra stuðnings-
manna Palestínumanna víðs vegar að.
Þátttaka er öllum frjáls.
Það fé sem þátttakendur greiða fyrir
hlaupið rennur til Sumarleika Sameinuðu
þjóðanna, sem 250 þúsund börnum á
Gasa býðst að taka þátt í næsta sumar.
Búðum verður slegið upp víðs vegar um
Gasasvæðið, þar sem börnum gefst tæki-
færi til að taka þátt í íþróttum, listrænu
starfi, tónlistarsköpun og fleiru sem börn í
öðrum löndum þekkja frá sínum leikja-
námskeiðum. Þar geta þau dvalið óttalaus.
Sumarbúðirnar eru kærkomin hvíld frá
erfiðum hversdagsleika þeirra sem ein-
kennist af fátækt, örvæntingu og ófriði.
„Það væri ekkert að gera fyrir 250 þúsund
börn á Gasa, ef Sameinuðu þjóðirnar
settu ekki upp þessar sumarbúðir,“ segir
Lára og hvetur hlaupara til að taka þátt í
maraþoninu í mars. Hafa má samband við
Láru vegna hlaupsins í gegnum vefsíðu
Félagsins Ísland-Palestína.
■ HLAUPA MARAÞON Á GASA FYRIR BÖRNIN
PALESTÍNSKIR HLAUPADRENGIR Þessi mynd var tekin í fyrra, þegar
Gasamaraþonið fór fram í fyrsta sinn. Búist er við að um þúsund
palestínsk börn taki þátt í Gasamaraþoninu sem fram fer í mars
næstkomandi. Öllum er frjálst að taka þátt í hlaupinu og rennur þátt-
tökufé beint í Sumarbúðir Sameinuðu þjóðanna, sem öllum börnum
á Gasa verður boðið að taka þátt í.