Fréttablaðið - 21.01.2012, Qupperneq 70

21. janúar 2012 LAUGARDAGUR38
G A L Í L E Ó D R U L L U S O K K U R
A E E R A J K A E
L O K A S J Ó Ð U R Ó S K A S T U N D
T A A M Ð Ð P P D
A L B A N Í A A N D M Æ L A R É T T I
L Y D N F Æ R Ú N
Æ T V I S T U R K L Á R A V Í N G
K T N Í Í I N I A
B A R N A S K A R A V Í N V I Ð U R
S Ú K N S R Æ
T A U M L A U S J Ú D A S A R K O S S
Ú T R V R K U F K
F L Ó A N N V I Ð B Á R A K A A
H K A N L N Æ N M
E R F I Ð U R D R Á P A B R Á K U M
N R Ð H I F Ú O H
D E A V E R K L O K M L
A U K A H L U T I I A F B A K A
N Í Ð S L U
L A U F S K Á L A R É T T Ú T V A R P
Krossgáta
Lárétt
1. Láta borgarhluta gegn borgun (11)
9. Fangir rum og afruglir í öreindir (9)
10. Sílspikaðir sjólaxar og kúlur við
þakskegg, er þetta mannamatur? (10)
11. Þekkja auðvitað skapanorn (9)
13. Ringluð bora rana í fiskana (8)
14. Hof hins heilaga heimabruggs? (11)
15. Ormur eða undranagdýr í fjörunni? (9)
17. Drafla ristir utan áhaldið (11)
19. Hátta ráð til að skikka kölluð (9)
21. Getur viðskilnaðarskuld kostað
mann lífið? (8)
24. Graða-Linda ruglast í ávaxtalundi (10)
28. Elska eilítið smáa (7)
29. Leggja sinn skerf í skemmtunina með
veisluviljann að vopni (12)
31. Hæg kallast hérvist laus við aðkallandi
verkefni (13)
33. Gefið pílu heiti og standið við ránfugl í
landslagi (8)
34. Ábataæti er gróðagisk (11)
35. Undirstöðusigtin eru ekki djúp
en gjöful þó (10)
36. Flytur þá og afhendir þótt fúlir séu (6)
37. Sjötti keppendahópur heldur
við frúna (7)
38. Rek gamlan rokkara í gegn (5)
Lóðrétt
1. Úr ati og fjöri verður ólifnaður (8)
2. Rægi rúm ólifnaðar (9)
3. Finn kóna sem kannski stundar 1 lóðrétt
í 2 lóðrétt (11)
4. Kýs eina klukku af mörgum sem klæði (5)
5. Draga aur og dauða dáta inní kosningar (6)
6. Sonur stopp vegna kambsins (8)
7. Ég sagði bil og boli, froðusnakkur (6)
8. Öllu má ljúga í hinn ringlaða
Grútar-Jan (9)
9. Hér lýkst fótur um knött svo úr
verður tuðra (10)
12. Birtist þið með klæði og krakka (6)
16. Gröftur eða sigling? (6)
17. Ræða á fornu höfuðbóli er aldrei tveggja
manna númer (8)
18. Síðasta greiðsla fyrir jarðarför? (12)
20. Áhangandi hryðjuverkamanns eftirsóttur í
íslenskum undirstöðuatvinnuvegi (11)
22. Þilja inntak og efna klæði (9)
23. Borga hóp að utan til að finna
kauphlutann (11)
25. Lækka bleyða, hér er þoka (8)
26. Miklar afbragðsklappir eru þetta! (10)
27. Sigldur vill breið skip og hlý klæði (9)
30. Særi legg með loforði (7)
32. Blæblíð og farðafríð (6)
H U G S J Ó N A -
F Ó L K
Vegleg verðlaun
Lausnarorð
Ef bókstöfunum í skyggðu reitunum er raðað rétt saman birtist
upphafið að stórkostlegu ævintýri sem enn sér ekki fyrir endann
á. Sendið lausnarorðið í síðasta lagi 25. janúar næstkomandi á
krossgata@frettabladid.is merkt „21. janúar“.
Lausnarorð síðustu viku var
hugsjónafólk.
Vikulega er dregið er úr
innsendum lausnarorð-
um og fær vinningshafi
gjafakörfu frá Te og kaffi
að verðmæti 5.000 kr..
Vinningshafi síðustu viku
var Erling Ragnarsson,
Reykjavík.
1 2 3 4 5 6 7 8
9
10
11 12
13
14
15 16
17 18
19
20 21 22 23
24 25 26
27
28 29
30
31 32
33
34
35
36 37 38
Á þessum degi fyrir 36 árum, hinn 21. janúar árið 1976, fór
Concorde-þota í farþegaflug í
fyrsta skipti.
Þetta flug markaði tímamót í
flugsögunni og var mikið verk-
fræðilegt afrek þar sem um var að
ræða fyrstu hljóðfráu farþegaþot-
una sem flaug reglulegt áætlunar-
flug.
Tilurð Concorde-þotunnar var
samstarfssáttmáli breskra og
franskra stjórnvalda tólf árum
áður um að sameina krafta sína
til að ná þessu takmarki á undan
Bandaríkjunum og Sovétríkjunum.
Bandaríski orrustuflugmað-
urinn Chuck Yeager rauf fyrst-
ur manna hljóðmúrinn árið 1947
þegar hann fór yfir 1.236 kílómetra
hraða á klukkustund. Því stefndu
flugvélaframleiðendur að því að ná
en það varð þrautin þyngri.
Fjölmargar áskoranir biðu vís-
indamannanna, þar sem hreyfl-
arnir þyrftu að vera tvöfalt öflugri
og skrokkur vélarinnar þurfti að
geta þolað gríðarlegan hita og átök
vegna bylgjunnar sem gengur yfir
vélina er hún fer í gegnum hljóð-
múrinn.
Sovétmenn lögðu mikla áherslu
á að verða fyrri til og urðu meðal
annars uppvísir að iðnaðarnjósnum.
Það bar þó nokkurn árangur því að
sovéska flugfélagið Aeroflot opin-
beraði í lok árs 1968 frumútgáfu af
TU-144, fyrstu hljóðfráu farþega-
vélina, sem gárungar á Vesturlönd-
um kölluðu Konkordski vegna lík-
inda við Concorde, sem var forsýnd
stuttu síðar.
TU-144 náði þó ekki almennri
hylli þar sem ein slík þota brot-
lenti á flugsýningu árið 1973, og
Concorde náði yfirburðastöðu.
TU-144 flaug aðeins um 100 flug
innanlands áður en notkun vélar-
innar var hætt.
Concorde hóf sig samtímis á
loft frá London og París og hafði
vissulega alla þá kosti sem til var
ætlast. Vélin flaug jafnan á 2.170
kílómetra hraða á klukkustund og
komst yfir Atlantshafið á undir
þremur klukkustundum þegar
best lét.
Vinsældirnar létu þó á sér
standa og aðeins British Airways
og Air France notuðu þær sextán
vélar sem framleiddar voru.
Áfallið reið svo yfir árið
2000 þegar Concorde-þota brot-
lenti skömmu eftir flugtak og
203 létust. Það markaði endan-
lega hnignun þotunnar frægu og
síðla árs 2003 var haldið í síðustu
áætlunarferðina. - þj
Í ÞÁ TÍÐ: Árið 1976
Farþegaflug á hraða hljóðsins
Concorde-þotur hófu sig til lofts í fyrsta áætlanafluginu og mörkuðu
straumhvörf í flugsögunni.
Í GEGNUM HLJÓÐMÚRINN Mikið var lagt upp úr hönnun þotanna til að auka hrað-
ann. Nefi vélarinnar var beint niður í flugtaki til að bæta útsýni flugmanna, en á flugi
var það fært upp til að draga úr vindmótstöðu.
ÚTSÖLU
LOK!
Útsölun
ni
lýkur
sunnuda
ginn
22. janúa
r Komdu
og gerðu

frábær
kaup!
HÚSGAGNAHÖLLIN Bíldshöfða 20 Reykjavík sími 585 7200
OPIÐ Virka daga 10-18 laugard. 12-18 sunnud. 13-17
ALLAR VÖRU
R Á ÚTSÖLU
!
15-80% afsl
áttur