Fréttablaðið - 21.02.2012, Blaðsíða 12

12 21. febrúar 2012 ÞRIÐJUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
F
eluleikur Ólafs Ragnars Grímssonar forseta gagnvart
fjölmiðlum, sem biðja um skýr svör um það hvort for-
setinn hyggist bjóða sig fram á ný eða ekki, er gagn-
rýni verður og embætti forsetans sízt til sóma.
Þeim sem hlýddu á áramótaávarp forsetans bland-
aðist fæstum hugur um að hann hefði tekið ákvörðun um að
gefa ekki kost á sér til emb-
ættisins á ný í kosningunum
næsta sumar. Fljótlega kom þó
fram sú kenning, byggð á rýni
í texta ræðunnar, að forsetinn
hefði skilið eftir þá glufu að
gefa kost á sér á ný, fengi hann
áskoranir um slíkt. Í framhaldi
af þessu var hrundið af stað
söfnun undirskrifta undir hvatningu til forsetans um að gefa
kost á sér fimmta kjörtímabilið.
Þetta hefur orðið til þess að fjölmiðlar hafa leitað eftir
skýrum svörum forsetans um það hvað áramótaávarpið hafi í
rauninni þýtt. Og eins gaman og forsetanum getur þótt að vera
í fjölmiðlum, bregður nú svo við að hann gefur engin svör og
forðast hljóðnemana eins og heitan eldinn. Meira en sex vikur
eru frá því að áramótaræðan var haldin og enn sitjum við uppi
með textaskýringar annarra en Ólafs Ragnars Grímssonar – og
óvissu um það hvað hann ætlast fyrir.
Í tilefni af þeirri sérkennilegu stöðu, sem komin var upp
með undirskriftasöfnuninni, endurtóku Fréttablaðið og Stöð
2 spurningu úr fyrri skoðanakönnun miðlanna, þar sem spurt
var hvort fólki fyndist að Ólafur Ragnar ætti að gefa kost á
sér á nýjan leik. Niðurstaðan var sú að rúmur meirihluti, ívið
fleiri en fyrir áramót, telja að forsetinn eigi að gefa kost á sér
á ný. Þetta er þó miklu minni stuðningur en forseti, sem hefði
setið á friðarstóli og rækt skyldur sínar sem sameiningartákns,
myndi fá og svigrúmið fyrir öflugan mótframbjóðanda augljós-
lega talsvert. Gangurinn í undirskriftasöfnuninni hlýtur líka
að hafa valdið forsvarsmönnum hennar vonbrigðum.
Staðreyndin er sú, að fullt tilefni gæti verið til þess að
trúverðugur mótframbjóðandi skoraði Ólaf Ragnar Gríms-
son á hólm í kosningunum í sumar – ef hann gefur kost á sér
áfram. Annars vegar hefur hann þróað forsetaembættið með
umdeilanlegum hætti, ekki sízt með beitingu málskotsréttarins
og pólitískum yfirlýsingum sem gengið hafa þvert á stefnu
stjórnvalda. Hins vegar orka ýmis ummæli hans og gjörðir í
aðdraganda hrunsins tvímælis, eins og rakið var í rannsóknar-
skýrslu Alþingis.
Með því að viðhalda óvissunni um áform sín spillir forsetinn
hins vegar fyrir hugsanlegum mótframbjóðendum. Það verður
að sjálfsögðu að vera klárt hvað hann ætlar að gera, áður en
aðrir fara að tilkynna framboð.
Þessi framkoma forsetans er ekki aðeins ókurteisi við þjóð-
ina, eins og Róbert Marshall alþingismaður orðaði það um
helgina. Þetta er pólitísk refskák af því tagi sem stjórnmála-
maðurinn Ólafur Ragnar Grímsson hefði verið fullsæmdur af,
en sómir ekki embætti forseta Íslands.
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Atli Fannar Bjarkason (dægurmál) atlifannar@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
HALLDÓRÓlafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Róttækrar hugsunar er þörf til að endurskipuleggja lífeyriskerfi lands-
manna. Í ljósi reynslunnar þarf að endur-
skoða alla stefnumótun og lagaumgjörð.
Fólki mislíkar að fjármun-
ir þess séu háðir duttlungum
markaðar í þeim mæli sem nú
er, en ekki nýttir til markvissr-
ar uppbyggingar á innviðum
samfélagsins eins og gert var í
meiri mæli fyrr á tíð.
Þá er augljóst að lífeyris-
sjóðakerfið í núverandi mynd
er orðið of stórt fyrir íslenska
hagkerfið. Lífeyrissjóðirnir
fjárfesta fyrir um 120 milljarða
á ári. Helminginn mega þeir
fara með úr landi, svo fram-
arlega sem gjaldeyrisforðinn
leyfir. Hinn helminginn verða
þeir að fjárfesta hér heima.
Það geta þeir gert hjá ríki og
sveitarfélögum, sem að mínum
dómi er heppilegasti kosturinn. En eftir-
spurn opinberra aðila eru takmörk sett
og má hugsa sér að hluti þess fjármagns
sem fólk leggur til lífeyris, og byggir
á sjóðsmyndun, fari til fjárfestinga í
atvinnulífinu.
Ég tel hins vegar að blandan í okkar
lífeyriskokteil þurfi að breytast hvað
varðar ráðstöfun iðgjalda og aðra fjár-
mögnun á kerfinu. Að mínu mati þarf að
minnka hina markaðsvæddu
sjóðsmyndun. Ég tel að falla
eigi frá fyrri áformum um
að draga markvisst úr vægi
almannatrygginga í lífeyris-
kerfinu. Almannatryggingar
mætti fjármagna að hluta til
með iðgjöldum sem rynnu til
Almannatrygginga en einnig
með skattfé. Drýgstur hluti
þess fjár gæti komið úr nýjum
Auðlindasjóði sem um er rætt
að setja á laggirnar.
En svo að það sé sagt alveg
skýrt: Nýtt kerfi á ekki að
byggja á afturvirkri skerð-
ingu fyrri kerfa. Um þau
samdi fólk og verður að geta
gengið að þeim rétti vísum
sem það iðulega fórnaði kauphækkunum
til að öðlast. Það breytir því ekki að líf-
eyriskerfin verða að koma til endurskoð-
unar inn í framtíðina og ber að fagna
þeirri umræðu sem nú er hafin í þessa
veru.
Lífeyriskerfið þarf að endurmeta
Lífeyris-
sjóðir
Ögmundur
Jónasson
innanríkisráðherra
Ég tel að falla
eigi frá fyrri
áformum
um að draga
markvisst úr
vægi almanna-
trygginga í
lífeyriskerfinu.
Mest seldu vítamín í Bretlandi og hafa hlotið hin virtu verðlaun „
The Queen´s award for enterprise“ við hlustum!
Af eða á
Fá mál hafa komið fram jafn sérkenni-
leg að undanförnu og meint uppsögn
Gunnars Þ. Andersen. Það virðist
dagamunur á því hvort Gunnari hafi
verið sagt upp eða ekki og hvert nýtt
viðtal við Aðalstein Leifsson, stjórnar-
formann FME, gerir ekkert annað en
að flækja málið. Gunnari var gefinn
einn virkur dagur til að svara greinar-
gerð um eigið hæfi,
þar sem hæfi hans var
eiginlega ekki dregið í
efa, en samt og þó, það
var matskennt, en samt
mun enginn standast
matið, en hann á að
fara, eða nei, það er
ekki búið að ákveða
það, en komdu samt með andmælin
þín, því við ætlum að láta þig fara.
Fagmennska fyrirmunuð?
Þetta vekur upp þær spurningar
hvort íslenskri stjórnsýslu sé fyrir-
munað að sýna
fagmennsku. Er
virkilega ekki hægt
að láta forstöðu-
mann ríkisstofnunar
vita að starfskrafta
hans sé ekki óskað
lengur á einhvern einfaldari hátt? Eða
bæjarstjóra í Kópavogi? Eða tilvonandi
forstjóra Bankasýslunnar? Það
liggur við að það sé hending
ef mannabreytingar hjá ríkinu
enda ekki í eintómu klúðri.
Rök og víglínur
Umsagnir um frumvarp um skattfrelsi
IPA-styrkja ESB hér á landi komu úr
ólíkum áttum og með misjöfnum
rökum. Félag endurskoðenda fór
ítarlega yfir hugsanleg neikvæð áhrif
sem lögin gætu haft á samkeppnis-
stöðu innlendra aðila, varðandi IPA-
verkefni, vegna ýmiss konar gjalda og
skatta. Bændasamtökin og LÍÚ eru
alfarið mótfallin frumvarpinu, en rök
þeirra eru alveg óháð sköttum eða
skattfrelsi. Styrkirnir feli í sér „óeðli-
lega“ og „óásættanlega“ aðlögun. Það
er sennilega langt þangað til Brussel
gerir bændum og útvegsmönnum til
hæfis.
kolbeinn@frettabladid.is,
thorgils@frettabladid.is
Ólafur Ragnar Grímsson þarf að svara skýrt:
Forseti í feluleik