Fréttatíminn - 14.01.2011, Qupperneq 28
E
in helstu tíðindi í „Orkustefnu
fyrir Ísland“, sem stýrihópur
iðnaðarráðherra hefur lagt
fram til umsagnar og um-
ræðu, er tillaga um verulega
styttingu nýtingartíma einkafyrirtækja
á auðlindum í almannaeigu. Langur nýt-
ingartími HS orku á jarðorku á Reykja-
nesi er einmitt þungamiðjan í umdeildum
kaupum kanadíska fyrirtækisins Magma
Energy á HS orku. Bent hefur verið á að
65 ára nýtingarréttur með möguleika á
framlengingu í sama árafjölda, sé í raun
ígildi eignarhalds á auðlindinni. Til-
lögur stýrihópsins gera ráð fyrir róttækri
breytingu á þessu sviði.
Fyrsta heildstæða stefnan
Stýrihópurinn var skipaður af Katrínu
Júlíusdóttur iðnaðarráðherra sumarið
2009 og fékk það hlutverk að móta heild-
stæða orkustefnu fyrir Ísland. Formaður
stýrihópsins er Vilhjálmur Þorsteinsson
(sjá viðtal á næstu opnu). Hópurinn hafði
víðtækt samráð við mótun stefnunnar;
fjölmargir gestir komu á fund hópsins og
frumdrög orkustefnuskjalsins voru send
26 aðilum til umsagnar.
Afraksturinn er fyrsta heildstæða
orkustefna fyrir Ísland. Fjölmargt athygl-
isvert er að finna í skjali stýrihópsins. Þar
er tekið á öllum helstu álitamálum sem
snúa að auðlindum og orkubúskap lands-
ins, lögð til markmið til framtíðar og leið-
ir að þeim. Skýrslan gefur viðameira og
heilsteyptara yfirlit en áður hefur verið
tekið saman um þennan málaflokk.
Í skjali hópsins er bent á að „orkustefna
annarra landa fjallar gjarnan um þrjá
meginþætti, það er orkuöryggi, umhverf-
isáhrif orkuframleiðslu og -notkunar, og
skipulag á orkumarkaði. Vegna sérstöðu
Íslands sem orkuvinnslulands er mikil-
vægt að fjalla jafnframt um fjórða þáttinn,
sem er nýting orkuauðlinda til samfélags-
legs ábata í víðu samhengi, til dæmis
sem grunn að fjölbreyttu atvinnulífi, og
hvernig arði af sameiginlegum auðlind-
um verði skilað til þjóðarinnar“.
Meginmarkmið stefnunnar eru dregin
saman með þessum hætti:
Að orkubúskap Íslands verði hagað
með sjálfbærum hætti, samfélaginu og
almenningi til hagsbóta.
Orkuþörf almennings og almenns at-
vinnulífs verði mætt með öruggum hætti
til lengri og skemmri tíma.
Við nýtingu orkuauðlinda verði borin
virðing fyrir umhverfi, náttúru og sér-
kennum landsins.
Þjóðin njóti arðs af sameiginlegum
orkuauðlindum.
Þjóðhagsleg framlegð orkubúskapar-
ins verði hámörkuð.
Orkuframboð henti fjölbreyttu atvinnu-
lífi.
Dregið verði úr notkun jarðefnaelds-
neytis eins og kostur er.
Leggja til
helmings
styttingu á
nýtingartíma
Í fyrsta skipti hefur
verið sett fram heild-
stæð orkustefna
fyrir Ísland. Í nýrri
skýrslu stýrihóps
iðnaðarráðherra er
meðal annars lagt til
að nýtingarleyfi orku-
fyrirtækja verði 25 til
30 ár í stað 65 ára,
bent á að nú þegar sé
búið að virkja um það
bil helming orkuauð-
linda landsins og að
mögulegur arður af
raforkusölu í fram-
tíðinni geti orðið allt
að 190 milljarðar á ári
að núvirði.
Vinnsla Nýting
17.250
Vinnsla nú
12.750
Vinnanlegt í
framtíð, neðri
bilmörk
(30 Teravatt-
stundir á ári)
20.000
Vinnanlegt í
framtíð,
efri bilmörk
(50 Teravatt-
stundir á ári)
50.000
45.000
40.000
35.000
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
Gigavatt-
stundir á ári
VinnanlEg raforka og nýting hEnnar
Almennur markaður
Elkem Grundartanga
Norðurál Grundartanga I
Norðurál
Grundartanga II
Becromal Krossanesi
Rio Tinto Alcan
Straumsvík
Alcoa Fjarðaál
Reyðarfirði
Framhald á næstu opnu
28 úttekt Helgin 14.-16. janúar 2011