Fréttablaðið - 29.12.2011, Blaðsíða 12

FRÉTTABLAÐIÐ
29. desember 2011 FIMMTUDACUR
neutendur
hagur heimilanna
51 CA KRÓNUR voru meðalútgjöld hvers heimilis til kaupa á
• A JT1 gosdrykkjum, söfum og vatni í hverjum mánuði á síðasta
ári samkvæmt samantekt Hagstofu íslands.
Neytendur láta vita um brot á
reglum um útsölur
■ Tilboð
Viðskíptavinir taka
óskynsamlegar
ákvarðanir
Neytendur láta blekkjast af tilboðum,
að því er rannsóknir Kjelds Jensen,
sérfræðings í hegðun neytenda,
og Daniels Kahneman, bandarísks
sálfræðiprófessors, sýna.
í nýrri rannsókn þeirra gátu 2.000
Danir valið á milli tveggja gjafabréfa.
Verðmæti annars var 100 danskar
krónur og var það ókeypis. Verðmæti
hins var 200 danskar krónur en það
kostaði aftur á móti 70 krónur. Sam-
kvæmt niðurstöðum rannsóknarinnar
völdu 78 prósent þátttakenda ókeypis
gjafakortið þótt þeir snuðuðu sig þar
með um 30 krónur, að því er danska
blaðið Politiken greinir frá.
■ Barnavagnar
Geta valdið slysi
Mikil mildi þykir að rúmlega eins árs
gamalt barn skuli ekki hafa stungið
upp í sig ró sem það hélt á þegar
dagmóðir fór að sinna því þar sem
það lá úti í barnavagni. Róin var af
þeirri stærð að hún hefði auðveldlega
geta valdið köfnun hjá barni, að því
er Herdís L. Storgaard, verkefnisstjóri
hjá Árvekni-Slysavörnum barna og
unglinga, greinirfrá í tilkynningu sem
hún hefur sent fjölmiðlum.
Hún telurfrágang á rónni ekki vera
fullnægjandi þar sem hægt sé að
losa hana af skrúfunni. Þar að auki
snúi hún inn í vagninn sem auðveldi
barninu að losa hana hafi hún ekki
verið hert.
Herdís segir atvikið hafa verið til-
kynnt til Neytendastofu.
Eftir sex vikna útsölu
telst útsöluverð vera orðið
almennt verð og þá þarf að
lækka verðið aftur ef varan
á enn að vera á útsölu sam-
kvæmt reglum Neytenda-
stofu sem fer með eftirlit
á útsölum. Neytendastofa
skoðar meðal annars hvort
auglýst upphaflegt verð sé
í raun það verð sem varan
var fyrst seld á. Seljendur
hafa ekki alltaf getað sýnt
fram á slíkt með gögnum.
Talsvert er um að neytendur hafi
samband við Neytendastofu vegna
meintra brota á reglum um útsölur
og tilboð, að sögn Þórunnar Önnu
Árnadóttur, sviðsstjóra á neyt-
endaréttarsviði. „Eftirlit okkar
með útsölum byggist að miklu leyti
á ábendingum frá neytendum,"
tekur hún fram.
í reglunum um útsölur, sem
settar voru til að koma í veg fyrir
að neytendur séu blekktir, segir
að seljandi verði að geta sannað
að vara eða þjónusta hafi verið
seld á því verði sem tilgreint er
sem fyrra verð. „í sumum til-
fellum hafa seljendur ekki getað
sýnt fram á það með gögnum en
í öðrum tilfellum hafa þeir getað
gert það. Ef menn hafa ekki getað
það tökum við ákvörðun um að um
brot sé að ræða. Það fer svo eftir
eðli málsins hvort við sektum eða
ekki,“ segir Þórunn Anna.
Hún getur þess að tekið sé til-
lit til þess hvort um fyrsta brot sé
að ræða og hversu umfangsmikið
brotið er.
Mikilvægt er að nægilegar upp-
lýsingar fylgi ábendingum frá
neytendum, að sögn Þórunnar
Önnu. „Við bregðumst við ef
nægar upplýsingar fylgja. Það er
ekki hægt ef sagt er til dæmis
að um sé að ræða svartan kjól í
ákveðinni verslun."
Verðlækkun verður að felast í
því að seljandi bjóði vöru á lægra
verði en hann selur sams konar
vöru venjulega á. Hafi verð verið
hækkað í þeim tilgangi að geta
síðan lækkað það myndi slíkt
brjóta í bága við ákvæði lagagrein-
arinnar um eftirlit með viðskipta-
háttum og markaðssetningu þar
sem fjallað er um útsölur og tilboð,
að því er kemur fram á vef Neyt-
endastofu, www.neytendastofa.is.
Á vef Neytendasamtakanna,
www.ns.is, segir að í verklags-
reglum um skilarétt, gjafabréf og
inneignarnótur komi fram að talið
sé ósanngjarnt fyrir seljandann ef
engar takmarkanir séu á notkun
inneignarnótu á útsölu. Eðlilegt
sé að þetta atriði sé umsemjanlegt.
Afar algengt virðist hins vegar
vera að notkun inneignarnótna sé
alfarið bönnuð á útsölum.
Ráð sé að reyna að semja um
að fá að nota inneignarnótuna og
borga þá verðið sem var á vörunni
áður en hún fór á útsölu óttist neyt-
andinn að varan seljist upp.
ibs@frettabladid.is
ÚTSALA Reglur um útsölur voru settar til að koma í veg fyrir að neytendur séu
blekktir. fréttablaðið/anton

Eitt fjall á viku með FÍ 201Z
Gakktu
fjall í viku með Ferðafélagi íslands á nýju
Skráðu þig inn
drífðu þig út
Ferðafélag
íslands
Nýársgjöfin frá þér til þln er bætt líðan og betra form á nýju ári.
Upplifðu íslenska náttúru I skemmtilegum félagsskap undir öruggri fararstjórn
og lærðu að þekkja landið. Esjan, Keilir, Helgafell, Botnssúlur, Hvannadalshnúkur,
Akrafjall, Réttarfell, Löðmundur og 44 önnur fjöll.
Dagsferðir allt árið og tvær helgarferðir að auki.
Námskeið og sértilboð í verslunum fylgja. Komdu með okkur og finndu
náttúrubarnið í hjarta þínu.
Verð kr. 52.000
Stjórnandi verkefnisins: Páll Ásgeir Ásgeirsson.
Skráning á skrifstofu Ferðafélags íslands i síma 568 2533. Heimasíða FÍ www.fi.is