Fréttablaðið - 29.12.2011, Blaðsíða 22

FRÉTTABLAÐIÐ
skoðun
greinar@frettabladicUs
Baráttan um söguna er í algleymingi.
Prýstihópar
Hópur lögmanna ýmissa sakborninga sem eru til rann-
sóknar vegna ætlaðra efnahagsbrota skrifuðu grein
skömmu fyrir jól. Þar hvöttu þeir fjölmiðla landsins
til „að sýna þann siðferðisstyrk að leyfa mönnum að
njóta sjálfsagðra mannréttinda þar til leyst hefur verið
úr ágreiningi um sekt þeirra fyrir dómstólum“.
Einn úr hópnum, Reimar Pétursson, skrifaði síðan aðra grein,
sem birtist í Morgunblaðinu á aðfangadag. Þar segir hann vanda
fjölmiðla vera mikinn „þegar
kemur að aðhaldshlutverki þeirra
gagnvart stjórnvöldum eða öðrum
ráðandi öflum í þjóðfélaginu“.
Þetta leiði til þess að „fjölmiðlar
veita sérstökum saksóknara lítið
sem ekkert aðhald, annað en það
að krefjast jafnvel enn meiri
hörku gagnvart sakborningum.
Tíðarandinn og rekstur fjölmiðla
krefst þess. Allir ættu að hafa þetta í huga við lestur frétta um
rannsóknir sérstaks saksóknara“.
í nýlegri greinargerð lögmanns Baldurs Guðlaugssonar, sem
hefur verið dæmdur sekur fyrir innherjasvik og brot í opinberu
starfi, segir að Baldur hafi orðið fyrir „dæmalausum áföllum og
ágangi á mannorð sitt og allt persónulegt starf og líf, en þar hefur
fjölmiðlaumfjöllun spilað stórt hlutverk". Inntakið hjá öllum er það
sama; fjölmiðlar eiga ekki að fjalla um þessi mál. Ef þeir gera það
eru þeir gerendur. Bera ábyrgðina og skömmina sem fylgir því að
dæma menn fyrir fram. Fjölmiðlar sinna aðhaldshlutverki sínu
best, að þeirra mati, með því að segja ekki fréttir.
Svona aðfinnslur eru ekki nýjar af nálinni. Meintir sakamenn
og aðilar á þeirra vegum hafa ítrekað reynt að hafa óbein áhrif
á fréttaskrif með ýmsum hætti á liðnum árum. Oftast eyða þeir
reyndar mestu púðri í að upplýsa hversu léleg rannsóknarskýrslan
sé, hversu illa gefnir rannsakendur þeirra séu og hversu illa gef-
inn fréttamaðurinn sé ef hann taki ekki undir með þeim. Það er
að vissu leyti skiljanlegt að þessir aðilar hagi málflutningi sínum
svona. Flestir þeirra hafa stórar hugmyndir um eigið ágæti, sumir
virðast beinlínis upplifa sig sem einhvers konar hálfguði, og sjálfs-
mynd þeirra er beintengd við það sem þeir gerðu á hinum fölsku
uppgangstímum. Þeir hafa því lítinn áhuga á að sjá hana molna með
því að tengjast raunveruleikanum.
En hlutverk fréttastofa fjölmiðla er einfalt; að segja fréttir. Þær
reyna að gera það heiðarlega og með það fyrir augum að upplýsa
lesendur eða áhorfendur sína. Það er meginhlutverk þeirra og við
þá liggur trúnaður fréttastofu. Þær eiga að segja satt, ekki að gæta
hagsmuna. Hvorki sakborninga né annarra.
Á íslandi áttu sér stað atburðir sem eru einstæðir. Umfang blekk-
ingarinnar var hvergi meiri og afleiðingar hennar höfðu gríðarleg
áhrif á allt samfélagið. Þetta kemur okkur öllum við og sakamála-
rannsóknir hrunsins eru því ekki einkamál sakborninga. Málflutn-
ingur lögmannanna og skjólstæðinga þeirra verður að skoðast i
ljósi þess að hér er háð barátta á milli gerenda í viðskiptum, innan
embættismannakerfisins eða í stjórnmálum fyrir bankahrun um
hvernig sagan verði skrifuð. Tilraunir til að hafa áhrif á fréttaum-
fjöllun eru stór liður í þeirri baráttu. Allir ættu að hafa þetta í huga
þegar þeir lesa gagnrýni þeirra á störf fjölmiðla.
FRÉTTABLAÐIÐ
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjðrg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RlTSTJÓRl: ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út 190.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið I völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins I stafrænu formi og I
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
Krossgáta í helgarblaðinu
Ekki missa af krossgátunum
sem birtast vikulega í
helgarblaðinu. Þæreru
efnismiklar, fjölbreyttar og
skemmtilegar áskoranir
fyrir unnendur góðra
orðaþrauta.
f verðlaun verðurvegleg
gjafakarfa að verðmæti
5.000 kr. frá Te og Kaffi.
Allt sem þú þarft
22
29. desember 2011 FIMIVITUDACUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
HALLDÓR
Ölvunar-
akstur
Prósentureikningurinn
Eygló Harðardóttir, þingmaður Fram-
sóknarflokksins, skoðaði fjölda frétta
um formenn stjórnmálaflokkanna og
birti útleggingar um það á heimasíðu
sinni. Kemur í Ijós að 3,21 prósent
frétta fjallar um Margréti Tryggvadótt-
ur, 10,3 prósent um Sigmund Davíð
Cunnlaugsson, 19,17 prósent um
Bjarna Benediktsson, 33,99 prósent
um Jóhönnu Sigurðardóttur og
33,33 prósent um Steingrím
J. Sigfússon. Út frá þessari
tölfræði leggur Eygió á
þann veg að allt of mikið
sé fjallað um Steingrím
miðað við þingstyrk Vinstri
grænna.
Ráðherradómurinn
Þetta er skrýtin rökfræði. Svo vill til
að Jóhanna er forsætisráðherra og
Steingrimur erfjármálaráðherra. Þau
eru oddvitar ríkisstjórnarinnar. Sem
slíkir þurfa þau að svara fyrir aðgerðir
ríkisstjórnarinnartil að koma landinu
upp úr einhverri verstu efnahags-
lægð sögunnar. Það kemur'þingstyrk
ekkert við. Vissulega verða fjöl-
miðlamenn að
Ruslaskrímslið
Egill Helgason kvartar yfir því að sorp
hans sé illa hirt.Tæmt hafi verið hjá
honum 15. desember og síðan ekki
fyrr en 27. desember. Það er raunar
I samræmi við reglu um tíu daga
tæmingu, sem komið var á í upphafi
árs. Samkvæmt henni hefði reyndar
átt að tæma rusl Egils 25. desember,
en það hlýtur að vera tilætlunarsemi
að vilja sorptæmingu á jóladegi.
Og þó, miðað við myndmál Egils
var Reykjavík líkust Napolí í miðju
sorpverkfalli. Spurning um að fara
að flokka meira og henda minna,
fyrst ekki þarf nema örfáa daga
til að borgin kaffærist í rusli.
kolbeinn@frettabladid.is
Hvað kostar leigubíll?
Einar Cuð-
mundsson
Brautinni,
bindindis-
félagi ökumanna
Fram undan er skemmtilegur tími, ára-
mótin. Tækifæri til að hitta vini og fjöl-
skyldu og fagna saman. Það er ekki óal-
gengt að fagna nýju ári með því að skála.
Margir láta það ekki nægja heldur fá sér í
glas í góðra vina hópi, sem ekkert athuga-
vert er við.
Þegar gleðinni lýkur getur verið snúið
að komast heim ef enginn í hópnum er
edrú. Bið eftir leigubíl getur tekið á. Svo
er stórhátíðarálag og mun dýrara að taka
leigubíl á nýársnótt, þannig að freistingin
að nota bílinn sem stendur við útidyrnar
getur orðið nokkuð mikil.
En kostnaðurinn við einn leigubíl er
smámunir í samanburði við það sem getur
gerst ef við veljum að aka drukkin. Minnsti
kostnaðurinn er ef við erum svo heppin að
lögreglan stöðvar okkur, þá er það bara
70-160 þúsund auk þess að missa prófið í
allt að tvö ár miðað við fyrsta brot og að
ekkert annað brot hafi verið framið.
Ef tjón verður er bíllinn ótryggður og
það lendir á okkur. Margir hafa tapað öllu
vegna þess. En það er ekki stærsta refs-
ingin því sá sem verður valdur að slysi
eða bana annarrar manneskju getur aldrei
fyrirgefið sér að hafa valið bílinn í stað
þess að taka leigubíl.
Þegar við fáum okkur í glas deyfum við
dómgreindina smátt og smátt og þegar að
heimferð kemur er ekki víst að hún sé til
staðar til að stoppa okkur. Fyrir bragðið
teljum við ekkert mál að aka ölvuð, þó svo
við við myndum aldrei láta okkur detta það
í hug edrú. Ráðið við þessu er bara að skilja
bílinn eftir heima eða afhenda öðrum, sem
ætlar ekki að drekka, bíllykilinn.
AMfe Pegar við fáum okkur
JSJS í glas deyfum við dóm-
greindina smátt og smátt og
þegar að heimferð kemur, er
ekki víst að hún sé til staðar til
að stoppa okkur.
Látum ekki ölvunarakstur eyðileggja
fyrir okkur áramótin. Er ekki upplagt að
eitt af áramótaheitunum sé að aka aldrei
undir áhrifum áfengis eða annarra vímu-
efna? Slíkt heit er fjárfesting til framtíðar.
Gleðilega hátíð.
^ iRTb cfCKJ ^
DjiikÁ»? I-PAPÍ
eieu MENiW
Ap MIS3A 4
JJðWAR AF HlhllIM
smua Anpa j'oLAfltfi'
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavlk SfMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabfadid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigriður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Glsladóttir solveig@frettabfadid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Eh/ar Þórólfsson seth@frettabfadid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is