Fréttablaðið - 29.12.2011, Blaðsíða 39
FIMMTUDAGUR 29. DESEMBER 2011
MARKAÐURINN 15
Með haustinu óx hins vegar
verulega þrýstingur á Ítalíu
vegna ótta markaða við hugsanlegt
gjaldþrot landsins, sem er þriðja
stærsta hagkerfi evrusvæðisins,
næst á eftir Þýskalandi og Frakk-
landi. í nóvember var svo komið að
Silvio Berlusconi forsætisráðherra
sá sér ekki annað fært en að segja
af sér og gefa Mario Monti, sem
rétt eins og Papademos á Grikk-
landi telst til „tæknikrata“, færi á
að koma aðhaldsaðgerðum í fram-
kvæmd sem myndu duga til að róa
markaðina.
Hætta hefur þótt á því að vand-
inn breiðist út til enn fleiri evru-
landa, svo sem Spánar, Belgíu og
jafnvel Frakklands. Nú í desember
varaði matsfyrirtækið Fitch við
því að lánshæfismat sex evruríkja
gæti lækkað.
Stöðugieikasjóður ESB
Þegar líða tók á sum-
arið jókst umræða
um hugsanlegt brotthvarf Grikk-
lands og jafnvel fleiri ríkja frá
evrusvæðinu. Þrýstingur óx mjög á
Evrópusambandið að finna lausnir,
en harðar deilur voru milli Angelu
Merkel Þýskalandskanslara og
annarra leiðtoga evruríkjanna um
réttu leiðirnar. Merkel lagði alla
áherslu á hertar kröfur um aðhald í
ríkisfjármálum en önnur ríki vildu
nota opinbera sjóði.
í júlí samþykktu Evrópusam-
bandsríkin að stofna varanleg-
an stöðugleikasjóð í staðinn fyrir
bráðabirgðasjóð, sem settur var
á laggirnar árið áður. Jafnframt
átti að stækka þennan neyðar-
sjóð evruríkjanna verulega, en
útfærslu þeirrar stækkunar var
frestað fram á haustið.
Fjármálabandalag ESB
Fljótlega varð Ijóst að þessar ráð-
stafanir myndu ekki duga til og
smám saman byggðust upp miklar
væntingar um að á næsta leiðtoga-
fundi í desember myndu leiðtogar
Evrópusambandsins grípa til stór-
tækari ráða. Þjóðverjar og Frakk-
ar höfðu tekið forystu í málinu og
á endanum fengust flestir leiðtog-
arnir, en þó ekki sá breski, til að
stofna nýtt fjármálabandalag til
að styrkja myntbandalagið með
ströngum reglum um fjárlagahalla
og sjálfvirkum refsiákvæðum.
Illa gekk hins vegar að ná sam-
komulagi um lausn á bráðavanda
evrusvæðisins og stækkun neyðar-
sjóðsins var látin bíða betri tíma.
Skuldaþak Bandaríkjanna
Meðan þessar hamfarir dundu á
evrusvæðinu deildu bandarískir
þingmenn lengi fram eftir árinu
hart um það hvort hækka ætti 14,3
billjóna skuldaþak landsins. Þegar
nær dró frestinum, sem rann út 2.
ágúst, æstust leikar enda stefndi
í greiðsluþrot Bandaríkjasjóðs
fengist ekki heimild til að hækka
skuldirnar. Samkomulag tókst á
síðustu stundu í lok
júlí en breytti samt
ekki því að matsfyr-
irtækið Standard &
Poor’s lækkaði lánshæf-
ismat Bandaríkjanna í fyrsta
sinn úr AAA í AA+.
Efnahagsbati í Bandaríkjunum
hefur látið á sér standa, þótt fjög-
ur ár séu liðin frá upphafi lánsfjár-
kreppunnar miklu. Hagvöxtur á
fyrri helmingi ársins nam aðeins
0,9 prósentum, reiknaður á árs-
grundvelli, en hefur samt heldur
tekið við sér og komst upp í tvö pró-
sent á þriðja ársfjórðungi og stefn-
ir í þrjú prósent á þeim síðasta. 25
milljónir manna eru atvinnulausar.
Hertökum Wall Street
Mikil ólga hefur verið
víða um heim út af þessu
umróti öllu, með fjölmenn-
um mótmælasamkomum,
verkföllum og óeirðum, ekki
síst í Grikklandi og fleiri bágstödd-
um ríkjum evrusvæðisins. Hinn
17. september komu mótmælend-
ur fyrst saman skammt frá kaup-
höllinni í New York undir merkjum
hreyfingarinnar Hertökum Wall
Street, sem beinir spjótum sínum
að stóru fjármálafyrirtækjunum.
Hreyfingin óx hratt næstu vik-
urnar og breiddist út til margra
helstu borga Bandaríkjanna og
Evrópu. Mótmælendur berjast
gegn græðgi, spillingu og óhófi
og krefjast meiri jöfnuðar í sam-
félagi þar sem eitt prósent þjóð-
arinnar þénar meira en fimmtung
allra tekna.
Steve Jobs
Hinn 5. október, mitt í öllu þessu
umróti í efnahagslífi heimsins,
lést síðan Steve Jobs, stofnandi
tölvufyrirtækisins Apple. Það var
krabbamein í brisi sem dró hann til
dauða aðeins 56 ára gamlan. Dag-
inn áður en hann lést var kynnt til
sögunnar nýjasta afurð fyrirtækis-
ins, iPhone 4S, í staðinn fyrir hinn
byltingarkennda iPhone 5 sem Jobs
er sagður hafa unnið að alveg þang-
að til heilsan brást honum.
Símhleranir Murdoch-blaðanna
Af öðrum fréttum sem tengjast
fjármálaheiminum má loks nefna
að í Bretlandi beindust sjónir
manna mjög að æsifréttablöð-
um Murdoch-samsteypunnar,
sem urðu enn á ný uppvís að því
að stunda símhleranir í nokkuð
stórum stíl. Murdoch-feðgarnir
voru dregnir fyrir rannsóknar-
nefnd, útgáfu eins helstu blaðanna
var hætt og framkvæmdastjórar,
blaðamenn og einkaspæjarar
þeirra hafa verið handteknir.
2012!
Heimsferðir bjóða þér beint flug til Billund á næsta ári. Flogið verður alla mánudaga frá
21. maí til 10. september frá Billund til Keflavíkur. Flug frá Keflavík til Billund verður alla
miðvikudaga frá 23. maí til 12. september.
Nú er tækifæri til að bregðast skjótt við og næla sér í fyrstu sætin á lægsta verðinu á
www.heimsferdir.is
Fyrstu 400 sætin
á þessu frábæra verði
á www.heimsferdir.is
Primera Air annast þessi leiguflug fyrir Heimsferðir á íslandi eins og fyrir
önnur dótturfyrirtæki Primera Travel Group í Skandinavíu. Þjónusta um
borð er fyrsta flokks og að sjálfsögðu á íslensku.
c Flugsæti aðra leið með sköttum.
SSS*
Skógarhlíð 18 • 105 Reykjavík • Sími 595 1000 • Akureyri sími: 461 1099 • www.heimsferdir.is