Fréttatíminn - 15.03.2013, Blaðsíða 27

Allt um breytta sorphirðu er að finna á pappirerekkirusl.is
ER KOMIÐ AÐ ÞÍNU HVERFI?
TVÆR LEIÐIR TIL AÐ LOSNA VIÐ PAPPÍRINN
BLÁ TUNNA
Þú pantar bláa tunnu á pappirerekkirusl.is, með símtali
í 4 11 11 11 eða með tölvupósti á sorphirda@reykjavik.is.
Við komum með bláu tunnuna til þín innan nokkurra daga.
GRENNDARGÁMAR
Á pappirerekkirusl.is finnur þú næsta grenndargám í
þínu hverfi.
Kjalarnes – LOKIÐ Grafarholt og Úlfarsárdalur – LOKIÐ
Okt
2012 2012 2013
Árbær og Grafarvogur – LOKIÐ Breiðholt – LOKIÐ
Laugardalur, Háaleiti og Bústaðir Miðbær og Hlíðar Vesturbær
Nóv Jan
2013
Feb
2013
Mars
2013
Apr
2013
Maí
– Takk fyrir að flokka!
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
S
ÍA
–
1
2-
19
31
Sorphirða í Reykjavík mun á næstu mánuðum breytast til hins betra
– og nú er komið að Laugardal, Háaleiti og Bústöðum. Reykvíkingar
munu á þessu ári hætta alfarið að henda pappír, pappa, dagblöðum,
tímaritum, fernum og skrifstofupappír í almennar sorptunnur.
Pappír er verðmætt efni sem auðvelt er að nýta til hagsbóta fyrir
umhverfið. Í stuttu máli: Pappír er ekki rusl.
Laugardal,
Háaleiti og Bústöðum
NÚ ER KOMIÐ AÐ ÍBÚUM Í
AÐ HÆTTA AÐ HENDA PAPPÍR Í RUSLIÐ
Samtök um
líkamsvirðingu
Eru vettvangur þeirra sem vilja breytt
samfélagsviðhorf er viðkemur útliti,
heilsu og holdafari. Júlía komst í tæri við
samtökin í gegnum gamla vinkonu og
segir þau hafa hjálpað sér mikið.
„Líkamsvirðing er að bera virðingu
fyrir líkama sínum og annarra. Þegar
við berum virðingu fyrir líkama okkar þá
hugsum við vel um hann. Við treystum
þeim merkjum sem hann sendir okkur
og svörum með viðeigandi hætti. Þegar
við erum svöng eða þreytt þá gefum við
líkama okkar það sem hann þarfnast.
Við reynum ekki að sigrast á honum,
pína hann áfram eða refsa honum.
Líkamsvirðing vísar líka til þess að allir
líkamar eiga rétt á sömu virðingu. Þetta
orð er herör gegn fordómum og mis-
munun í tengslum við líkamsvöxt.
Líkamsvirðing er mannréttindayfirlýs-
ing. Við eigum öll rétt á því að lifa í sátt
við okkur sjálf og líða vel í eigin skinni.“
þyngdartapinu hafi öll verið á þann
veg að henni hafi loks fundist sem
hún væri á réttri braut. „Vá það
er allt annað að sjá þig, þú ert svo
rosalega sæt núna,“ eru orð sem
hún segist hafa heyrt víða. Enginn
virtist þó gera sér almennilega
grein fyrir því að ekki væri allt með
felldu þangað til síðasta sumar,
þegar samstarfskona Júlíu kom að
máli við hana. Þá hafði Júlía þjáðst
af átröskun í nokkur ár.
„Þau sem standa mér næst, vildu
helst ekki segja neitt því þetta er
svo viðkvæmt og þau vildu ekki
styggja mig. Ég veit svosem ekk-
ert hvað fór þeirra á milli en með
að lýsa yfir áhyggjum þá geturðu
nefnilega ýtt viðkomandi frá þér og
ég held að það hafi verið séns sem
þau vildu ekki taka. Þau fylgdust
frekar með, hvöttu mig til að borða
og slepptu að hrósa mér fyrir
þyngdartapið,“ segir Júlía. „En
þessi tiltekna samstarfskona var í
þannig aðstæðum að hún gat sagt
eitthvað við mig og þá loks áttaði
ég mig á því að ég væri ekki að
blekkja neinn lengur.“
Máttlaus og kvíðin
Síðasta sumar var Júlía orðin mjög
veikburða og fékk tíð aðsvif. Hún
var máttlaus, kvíðin og fór að loka
sig alveg af sem er mjög ólíkt þeirri
félagslyndu konu sem hún í raun
er.
„Ég forðaðist hvers kyns félags-
legar aðstæður þar sem boðið var
upp á mat. Ég ýmist laug upp veik-
indum eða önnum og var svo bara
ein heima. Ég var líka svo máttlaus
að ég gat ekki neitt. Það var ekk-
ert gaman hjá mér lengur, sitjandi
ein heima, hugsandi stöðugt um
kaloríur. Þegar verst lét þá hugsaði
ég um fátt annað og það bitnaði
svo á öllu öðru sem ég gerði. Ég
var til dæmis að skrifa BA ritgerð í
heimspeki og það passar frekar illa
saman, að hugsa þráhyggjukennt
um mat og megranir og læra heim-
spekikenningar.“
Júlía segir nokkra samverkandi
þætti vera ástæðu þess að fór sem
fór. Í samfélaginu séu fordómar
fyrir líkamsfitu samþykktir óháð
heilbrigði einstaklinga. Líkams-
stærð segir nefnilega ekkert um
heilbrigði einstaklinga og bendir
Júlía á að þegar hún var sem óheil-
brigðust, hafi fólk gjarnan hrósað
henni fyrir að vera í góðu formi.
„Þegar ég var mjóst, var fólk að
segja við mig að ég væri komin í
svo gott form. Það var einmitt þvert
á móti því ég var í ömurlegu formi.
Ég er nýbyrjuð að geta labbað upp
stiga aftur án þess að verða lafmóð
því að nærast er frumforsenda
þess að vera í góðu formi,“ útskýrir
Júlía.
Hún segir jafnframt að þau mæli-
tæki sem fólk styðjist jafnan við í
líkamsrækt, líkt og BMI–stuðull-
inn séu fullkomlega gagnslaus.
„Á þeim tíma þegar ég gat gert
allt – var í besta líkamlega forminu,
borðaði hollan, næringarríkan mat,
hreyfði mig hóflega, var í frábærum
málum andlega og hamingjusöm – þá
var ég á hættumörkum þessa stuðuls
hvað varðar offitu. Þegar ég hugsa
til baka þá er það alveg fáránlegt.
Það var ekkert sem ég gat ekki gert.
Það var ómögulegt að sjá hvor myndi
bugast fyrst ég eða þrekhjólið. Ég var
í frábæru formi og líkamsstuðullinn
minn samkvæmt þessu flokkaðist sem
sjúklegur.“
Eðlilegt að rakka niður feita
Júlía segir samfélagsumræðuna vera á
villigötum þegar kemur að heilbrigði
Framhald á næstu opnu
Lystarstol
Samkvæmt upplýsingum Fréttatímans virðist sem
tíðni þessa sjúkdóms hafi vaxið á undanförnum
árum. Sjúkdómurinn herjar aðallega á stúlkur
eða í 90% tilfella. Einstaklingur sem er þjakaður
af lystarstoli leggur mikla vinnu í að vera undir
kjörþyngd og þá langt undir kjörþyngd. Það gerir
viðkomandi með að neita sér um mat eða gæta
þess vandlega að brenna mun fleiri hitaeiningum en
borðað var.
Einstaklingar með lystarstol hræðast þyngdar-
aukningu verulega og er sem öll skynjun þeirra á
eigin líkamsmynd raskist verulega.
Lystarstolssjúklingar þjást þannig af langvarandi
svelti og vegna þessa hefur lystarstol víðtæk áhrif á
líkamsstarfsemi og hormónabúskap.
Lotugræðgi
Einstaklingur með lotugræðgi ofétur í lotum. Eftir það viðhefur
viðkomandi svo ákveðna hegðun til að losna við matinn til þess
að fyrirbyggja þyngdaraukningu. Þetta gerir sjúklingur með því
að framkalla uppköst, nota hægðalosandi lyf og/eða stunda
ofsakennda líkamsrækt.
Átköstin fara yfirleitt fram í felum og þeim fylgir síðan mikil
vanlíðan og samviskubit. Þau sem glíma við lotugræðgi eiga
það til að borða stjórnlaust, jafnvel yfir 2000 hitaeiningar í mál
af hitaeiningaríkum mat.
Sá einstaklingur sem er með lotugræðgi er oft í kjörþyngd og á
þannig auðveldara með að dylja vanda sinn.
Eins og lystarstol þá er lotugræðgi mun algengari hjá
stúlkum en strákum. Líkamlegar afleiðingar geta verið marg-
þættar en tannskemmdir eru mjög áberandi sem og ýmsir
sjúkdómar í munnholi og meltingarvegi.
úttekt 27 Helgin 15.-17. mars 2013