Fréttatíminn - 21.09.2012, Blaðsíða 36

Skógarhlí› 18 • Sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
BORGIR
HAUST
E
N
N
E
M
M
/
S
IA
•
N
M
5
3
2
8
3
Alicante frá 14.900
9.900
Aðra leið, til eða frá áfangastað, með sköttum.
Frá kr.
í september og október aðra leið með sköttum
OSLO
frá9.900kr.
Í september og október
KÖBEN
frá9.900kr.
30. október og síðan í allan vetur.
B
ir
t
m
eð
fy
ri
rv
ar
a
um
p
re
nt
vi
llu
r.
H
ei
m
sf
er
ð
ir
á
sk
ilj
a
sé
r
ré
tt
t
il
le
ið
ré
tt
in
g
a
á
sl
ík
u.
A
th
. a
ð
v
er
ð
g
et
ur
b
re
ys
t
án
fy
ri
rv
ar
a.
eins mörgum orðum,“ segir hún. Stúlkan lýsir tilfinn-
ingum sínum en drengurinn hleypur um öskrandi.
„Ef þú spyrð hann hvað er að getur hann ekki sagt þér
það. Hann segir kannski: „Ég hata þig“ en þá áttu að
spyrja hann spurninga eins og: „Hatarðu mig eða er
þér kannski bara illa við mig eða finnst þér ég kannski
ósanngjörn?“ Kenndu honum, gefðu honum tilfinn-
ingalegan orðaforða. Við þurfum að kenna drengjum
mismunandi orð til að nota yfir tilfinningar sínar. Ef
við gerum það þá ekki þá þekkja þeir ekki orðin sem
þeir geta notað,“ segir hún og leggur jafnframt áherslu
á að strax frá fæðingu leggi foreldrar sig sérstaklega
fram við að tala við drengi. Stúlkurnar sýni meiri við-
brögð en drengirnir og því sé auðveldara að spjalla við
þær en einmitt af þeim sökum sé mikilvægt að tala
við drengina. „Við verðum að kenna þeim orð strax frá
unga aldri. Þeir nema þau ekki eins auðveldlega og
stúlkurnar því málstöðvarnar í heila þeirra þroskast
síðar,“ segir Abigail.
Drengir heyra ekki hávaða
„Þau, sem eiga drengi, kannast kannski við að þeir
heyra ekki. Kannski heyrir pabbinn ekki heldur,“ segir
hún og hlær. „Ástæðan er sú að drengir eru ekki jafn
viðkvæmir fyrir hljóði og stúlkur. Þeir heyra raddir
og tónlist en stúlkur heyra hávaða, raddir og tónlist.
Þegar drengur skoppar bolta og honum er sagt að
hætta þessum hávaða þá veit hann ekki hvað átt er við.
Hann verður ekki var við hljóðið. Það er því mikilvægt
að nota háa og skýra rödd þegar talað er við drengi.
Stúlkur eru hins vegar með viðkvæmari heyrn og eru
gjarnar á að spyrja: „Af hverju ertu að öskra á mig?“
þegar einfaldlega er verið að hækka örlítið róminn. En
þær þurfa að komast yfir þessa viðkvæmni. Fólk mun
tala hátt í návist stúlkna og þær þurfa að læra að takast
á við það,“ segir Abigail.
Stúlkur eiga hins vegar auðveldar með að læra í
gegnum hlustun en drengir sem laðast frekar að hreyf-
ingu. „Drengjakennarar verða að vera hreyfanlegir í
tímum og nota hendurnar til að útskýra hluti. Stelpurn-
ar myndu hins vegar truflast við það,“ bendir hún á.
Hún segir að drengir eigi jafnframt erfitt með
að horfa beint í augun á fólki. „Foreldrar segja oft:
„Horfðu á mig á meðan ég er að tala við þig.“ Dreng-
urinn gerir það, hann reynir, en svo færast augun til
hliðar. Hann er samt að hlusta, getur bara ekki horft í
augun á þér,“ segir Abigail.
Hún útskýrir þetta með því að augu drengja hreyfast
meira en augu stúlkna. „Sjónin virkar þannig að við
sjáum í raun aðeins pínulítið brot af því sem heilinn
segir okkur að við sjáum. Augun hreyfast hins vegar
á miklum hraða frá hægri til vinstri og heilinn setur
saman eina stóra mynd úr þeim brotum sem fara um
sjóntaugina til heilans.“
Augu drengja hreyfast því meira en augu stúlkna,
sérstaklega á aldrinum 6-8 ára. „Það getur skýrt hvers
vegna drengir eiga erfiðara með að læra að lesa. Þeim
finnst einfaldlega erfitt að halda augunum á blaðsíð-
unum. Eftir 10 mínútur með augun á blaðsíðunni eru
drengir einfaldlega orðnir þreyttir í augunum. Það
hjálpar að standa upp, færa bókina og hreyfa sig. Þeir
sjá hins vegar betur frá sér en stúlkur,“ segir hún.
Stúlkur annast og vingast við streitu
Stúlkur eru betri að lesa tilfinningar úr andliti og túlka
líkamstjáningu, upp að 15 ára aldri. „Ef þú segir eitt-
hvað við dreng og stúlku með augunum þá er stúlkan
líkleg til að skilja hvað þú átt við. Drengurinn hefur
ekki hugmynd um hvað þú ert nákvæmlega að meina.
Það verður að nota skýr skilaboð við drengi, en ekki
láta þá giska, þeir lesa það ekki úr andliti þínu,“ bendir
hún á.
Stúlkur og drengir bregðast á ólíkan hátt við streitu.
Tímamótarannsókn sem gerð var í UCLA háskólanum
í Bandaríkjunum um aldamótin leiddi í ljós að „Fight
or flight“-kenningin svokallaða ætti einungis við um
karlmenn. Þegar körlum er ógnað og þeir fyllast streitu
bregðast þeir við með því að berjast eða flýja af hólmi.
Hormónið adrenalín leikur þar lykilhlutverk og blóð-
flæði eykst til vöðva og höfuðs. Hin nýja rannsókn
UCLA sýndi hins vegar fram á að hið sama gerist ekki
hjá konum. Þess í stað framleiða þær hormónið oxytos-
in sem konur framleiða í miklu magni eftir barnsburð.
Þarf að vinna með karl-
mennskuna og kvenleikann
Margrét Pála Ólafsdóttir, stofn-
andi Hjallastefnunnar segir að
styrkja þurfi persónulega sjálfs-
mynd stúlkna og námslega sjálfs-
mynd drengja. Með því að skipta
börnum í hópa eftir kynjum sé
hægt að útvíkka hugmyndir
þeirra um karlmennskuna og
kvenleikann.
Margrét Pála Ólafsdóttir, stofn-
andi Hjallastefnunnar, segir að
með því að aðskilja kynin náist að
gefa bæði stúlkum og drengjum
miklu jafnari hlut inni í skólakerf-
inu. „Við náum að styrkja sjálfs-
mynd beggja kynja miklu betur,
persónulega sjálfsmynd stúlkna
og námslega sjálfsmynd drengja.
Þegar annað kynið er saman í
hópi prófa börnin langtum fleiri
hluti en þegar bæði kynin eru
saman en við náum samt um leið
að mæta drengjum sem drengjum
og stúlkum sem stúlkum,“ segir
Margrét Pála.
„Ég trúi því að mikill meiri-
hluti drengja deili mörgum sam-
eiginlegum einkennum og stúlk-
ur líka. Hins vegar er gríðarleg
fjölbreytni innan hópsins. Í ein-
kynja hóp þarf að vinna að því
mjög marksækið að útvíkka hug-
myndir barnanna bæði um karl-
mennskuna og kvenleikann. Í ein-
kynja hópi vinnum við með það
að mýkt og nálægð er jafnmikils
virði og kjarkur og kraftur,“ bend-
ir hún á.
Margrét Pála segir að þegar
bæði kynin eru saman í hópi sé í
mun meira mæli ýtt undir staðalí-
myndir kynjanna. „Þá er krökk-
um, sem passa ekki inn í hina
gömlu ímynd um karlmennsku og
kvenleika, einfaldlega skutlað yfir
múrinn. Stelpustrákar eru bara
með stelpum og stráka stelpur eru
bara með strákunum. Með þessu
ríghöldum við í gömlu myndina
um hvernig karlmennskan er og
hvernig kvenleikinn er,“ segir hún.
„Í einkynja hóp tekst okkur
að útvíkka hugmyndir beggja
kynjanna um karlmennsku og
kvenleika því allt sem gert er í
strákahópi er auðvitað strákalegt.
Þá verður ekkert stórmál þótt
sumir strákar vilji bara dunda sér
og spjalla við kennarann á meðan
aðrir strákar fara út í fótbolta.“
Hún bendir á að það sé miklu
viðurkenndara að útvíkka kven-
leikann. „Konur mega vera í
gallabuxum og vera vélstjórar og
á gröfunni, það er búið að opna
hugmyndina um kvenleikann þó
svo að alveg megi ganga lengra,“
segir hún.
„Það sem gerist í einkynja hópi
ýtir undir þá hugmynd að það sé
eitthvað sem tilheyri þessu kyni
en það þarf að vinna með það. Það
er ekki nóg að kynjaskipta þótt
gífurlega mikið gerist strax með
því, það þarf líka að vinna með
hugmyndir um kvenleikann og
karlmennskuna og útvíkka þær til
þess að strákarnir endi ekki bara í
hörðu boxi. Þá geta neikvæð ein-
kenni kynjamenningar magnast
upp. Við gerum það með okkar
sérstöku námskrá og vinnum með
aga, hegðun framkomu og svo
sjálfstæði og sjálfstraust. Ef ekki er
unnið gegn veikleika kynjamenn-
ingarinnar mun kynjaskipting ekki
skila því sem vonast er eftir.“
Margrét Pála Ólafsdóttir segir að
auðveldara sé að útvíkka hugmyndir
barna um kvenleikann og karlmennsk-
una í einkynja hópum.
36 úttekt Helgin 21.-23. september 2012