Fréttatíminn - 21.09.2012, Blaðsíða 70

JÓLAÓRATÓRÍAN
Mótettukór Hallgrímskirkju
Alþjóðlega barokksveitin í Den Haag
Stjórnandi: Hörður Áskelsson
29. des. kl. 17: kantötur I-IV
30. des. kl. 17: kantötur I,II,V,VIELDBORG, HÖRPU
Miðasala er hafin í Hörpu, s. 528 5050, www.harpa.is og á miði.is
Í H
ÖR
PU J.S. BACH
T ilfinning okkar er sú að áhugi á ævisögum og endurminningum sé minni en oft áður,“ segir Egill Örn
Jóhannsson, framkvæmdastjóri Forlags-
ins. „Áhugi á ýmsum tegundum bók-
mennta virðist stundum koma í sveiflum,
til að mynda á ævisögum, glæpasögum og
spennusögum og núna virðist sem ekki sé
jafn mikill áhugi á hefðbundnum ævisögum
og oft áður.“
Forlagið, sem er stærsta bókaútgafa
landsins, gefur aðeins út þrjár ævisögur fyr-
ir jólin. Í fyrra gaf Forlagið út sjö ævisögur.
Augljóst er að áherslurnar liggja annars
staðar og það sama virðist gilda um mörg
önnur bókaforlög. Þannig gefa hvorki Bjart-
ur/Veröld og Sögur útgáfa út ævisögu í ár.
Rétt yfir þrjátíu ævisögur komu út í fyrra
samkvæmt Bókatíðindi.is. Þá eru undan-
skildar þýddar erlendar ævisögur. Frétta-
tíminn sendi fyrirspurn á flestallar bókaút-
gáfur landsins og ef marka má svörin sem
bárust munu sautján ævisögur koma út í ár.
Þá eru endurútgáfur undanskildar.
Þetta er óneitanlega umtalsverð fækkun.
Egill Örn telur að gott framboð af bókum af
öðru tagi, svo sem íslenskum skáldsögum,
eigi stóra sök á þessari þróun. Ævisagan
muni aftur verða vinsæl: „Ég er þess full-
viss að tími ævisögunnar ef svo má að orði
komast mun koma aftur. Það verða gefnar
út ævisögur á hverju ári – en svo er bara
spurning hvenær áhugi á þeim mun aukast
á nýjan leik og útgáfan í kjölfarið aukast.“
Kristján Bjarki Jónasson, formaður
Félags bókaútgefanda, segir að sjóað fólk í
bókabransanum hafi séð þessa þróun fyrir.
Viðtalsbækurnar, sem mikið kom út af frá
stríðslokum og fram til 1980, hafi verið
fyrstar til að gefa eftir og nú sé sífellt minni
eftirspurn eftir hefðbundum ævisögum.
Ástæðuna sé kannski að finna í því að
markaðurinn sé farinn að krefjast „meiri
pakka“ en áður. Fjölmiðlaumfjöllun í dag
geri það að verkum að allir viti allt um alla
og það þurfi mikið til að ævisaga seljist í
stóru upplagi. „Ég hef sagt við vini mína að
eina manneskjan sem drífi í „blockbuster“-
ævisögu sé Ásdís Rán,“ segir Kristján.
Hann segir að áfram muni vera markaður
fyrir ævisögur en ólíklegt sé þó að þær séu
að fara seljast í tíu þúsund eintökum. Þær
séu einfaldlega ekki miðdepill umræðunn-
ar lengur. „En á meðan hafa skáldsögur og
krimmar það mikinn samhljóm að þær selj-
ast vel. Jafnvel kokkabækur geturðu selt í
tíu til tuttugu þúsund eintökum. Það að elda
hefur greinilega meira gildi en ævisögur, að
búa til mat með sínu fólki er mikilvægara
en að setjast niður og vita hvað gerðist að
tjaldabaki hjá einhverjum.“
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@frettatiminn.is
Árni Sam
Ævisaga Árna Samúelssonar
í Sambíóunum. Landsliðs-
maðurinn í handbolta sem tók
við rekstri Nýja bíós í Keflavík
en endaði á því að umbylta
bíóbransanum á Íslandi. Sigur-
geir Orri Sigurgeirsson skrifar.
Almenna bókafélagið gefur út.
Elly
Ævisaga söngkonunnar Ellyjar
Vilhjálms. Margrét Blöndal
skráir. Sena gefur út.
Hreint út sagt
Svavar Gestsson skrifar sjálfur
persónulega og pólitíska sögu
sína. Forlagið gefur út.
Ég gefst aldrei upp.
Átakanleg lýsing af hetjulegri
þriggja ára forsjárbaráttu
Borghildar Guðmundsdóttur
fyrir börnum sínum. Salka
gefur út.
Amal
Ævisaga Amal Tamimi,
framkvæmdastjóri Jafn-
réttishúss og varaþingmanns
Samfylkingarinnar. Kristjana
Guðbrandsdóttir skráði. Hólar
gefa út.
Er líf eftir dauðann?
Erlendur Haraldsson, fyrrum
prófessor í sálfræði við Há-
skóla Íslands, fer yfir lífshlaup
sitt. Þar á meðal rannsóknir
á sýnum fólks á dánarbeði og
minningum barna um fyrra
líf. Hafliði Helgason skráði.
Almenna bókafélagið gefur út.
Sigurður dýralæknir
Síðara bindi af ævisögu
Sigurðar dýralæknis
Sigurðarsonar frá Keldum.
Hólar gefa út.
Urðarmáni
Ólafur Ásgeir Steinþórsson
rifjar upp minningar sínar
úr Bjarneyjum á Breiðafirði
og uppvöxt í Flatey og síðar
í Stykkishólmi. Uppheimar
gefa út.
Kamban
Sveinn Einarsson ritar ævisögu
rithöfundarins Guðmundar
Kamban. Forlagið gefur út.
Óskar í Sunnubúðinni
Endurminningar Óskars
Jóhannssonar kaupmanns.
Ugla gefur út.
Sagan mín. Orð að
sönnu
Æviminningar Sigrúnar
Sigurðardóttur, hjúkrunar-
fræðings frá Möðruvöllum,
sem hún færir sjálf í letur í
sinni fyrstu bók. Vestfirska
forlagið gefur út.
Íslenskt leikrit frumflutt
í Skotlandi
Nýtt íslenskt
leikrit eftir hina
bráðefnilegu Sölku
Guðmundsdóttur
verður frumsýnt í
Skotlandi í næstu
viku. Verkið heitir
„And the Children
never Looked Back“
og er í leikstjórn
Graeme Maley
sem leikstýrði einmitt Djúpinu eftir Jón
Atla Jónasson fyrir þrem árum. Salka var
tilnefnd til Grímuverðlaunanna í fyrra fyrir
fyrsta leikverk sitt, Súldarsker, og síðar
í vetur er hún ein þriggja ungskálda sem
skrifuðu verk sem tilheyrir samsýningu
einskonar í Borgarleikhúsinu.
Leikkonurnar sem Dóri Maack, Nonni Bö og Hermann Gunnarsson.
Ég hef sagt
við vini
mína að eina
manneskjan
sem drífi í
„blockbust­
er“­ævisögu
sé Ásdís Rán.
 BókaúTgáfa Íslendingar Taka skáldsögur fram yfir ævisögur
Sífellt færri ævisögur koma út á Íslandi. Í fyrra voru þær yfir þrjátíu en í ár er útlit fyrir að þær verði 17. Ljósmynd/Hari
Ævisögurnar á útleið
Mun færri
ævisögur
koma út
hér á landi
fyrir jólin en
undanfarin
ár. Bókaút-
gefandi telur
að fólk hafi
meiri áhuga
á skáldsögum
en áhugi á
ævisögum
gæti glæðst
á ný. For-
maður Félags
bókaútgef-
anda segir að
þó alltaf verði
markaður
fyrir ævisögur
sé blómaskeið
þeirra á enda.
Helstu ævisögurnar í ár
Geðveiki í Egilssögu
Óttar Guðmundsson geðlæknir hefur
þegar sent frá sér bók um geðvanda-
mál persóna Íslendingasagna og þá
skoðaði hann sérstaklega ástarmál.
Nú mun hinsvegar Egill nokkur Skalla-
grímsson leggjast á bekkinn hjá Óttari
og fer sálgreiningin fram klukkan 20
í kvöld uppi á Sögu-
loftinu í Land-
námssetrinu í
Borgarnesi.
Salka Guðmunds-
dóttir.
Óttar Guð-
mundsson
geðlæknir
sálgreinir Egil
Skalla-
gríms-
son.
Leikkonur í karlagervi
Í fyrra brugðu þær Alexía
Björg Jóhannesdóttir,
Sólveig Guðmundsdóttir
og María Pálsdóttir sér
í gervi pörupiltanna
Dóra Maack, Nonna Bö
og Hermanns Gunnars-
sonar við mikla lukku í
Þjóðleikhúsinu. Um var að
ræða svokallað uppistand
og annað kvöld ætla
leikkonurnar að troða
upp í Menningarhúsinu
Hofi á Akureyri. Það
verður aðeins þessi eina
sýning og því um að gera
fyrir Akureyringa og gesti
þeirra að nýta tækifærið.
 BókmennTir nýrækTarsTyrkir BókmennTasjóðs afhenTir
Yngri höfundar fá klapp á bakið
Nýræktarstyrkir Bókmenntasjóðs voru afhentir í
fimmta sinn á miðvikudag. Það var Katrín Jakobs-
dóttir, mennta- og menningarmálaráðherra, sem
tilkynnti hverjir hlutu styrkina að þessu sinni í
Gunnarshúsi, húsi Rithöfundasambands Íslands.
Alls bárust 23 umsóknir en fimm höfundar
hlutu styrk að upphæð 200.000 krónur að þessu
sinni. Þau eru Dagur Hjartarson fyrir smásög-
urnar Fjarlægðir og fleiri sögur, Heiðrún Ólafs-
dóttir fyrir ljóðabókina Á milli okkar allt, Hugrún
Hrönn Ólafsdóttir fyrir Hulstur utan um sál, Soffía
Bjarnadóttir fyrir textasafnið Segulskekkja og
Sunna Sigurðardóttir fyrir Mér þykir það leitt.
Nýræktarstyrkjum er ætlað er styðja við útgáfu
á nýjum íslenskum skáldverkum sem hafa tak-
markaða eða litla tekjuvon en hafa ótvírætt menn-
ingarlegt gildi, að því er segir í fréttatilkynningu.
Undir þetta svið falla skáldverk í víðri merkingu
þess orðs til dæmis sögur, ljóð, barnaefni, leikrit,
eða eitthvað allt annað, og leitað var eftir breidd og
fjölbreytni í umsóknum.
Nýræktarstyrkir afhentir. Katrín Jakobsdóttir og
Þorgerður Agla Magnúsdóttir, framkvæmdastýra Bók-
menntasjóðs, stilltu sér upp með styrkhöfunum. Þau
eru Heiðrún Ólafsdóttir, Hugrún Hrönn Kristjánsdóttir,
Dagur Hjartarson (fyrir aftan), Soffía Bjarnadóttir og
Máni Sigurðarson, sem tók við styrknum fyrir hönd
systur sinnar Sunnu Sigurðardóttur. Ljósmynd/Hari
70 menning Helgin 21.-23. september 2012