Fréttatíminn - 26.10.2012, Qupperneq 26

RAUNVERULEGUR
RAFBÍLL.
OPEL AMPERA
Bíll ársins 2012.
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
5
4
8
7
4
Eigum bíla á lager
Opel | Ármúli 17 | 108 Reykjavík | 525 8000 | www.opel.is Opel / BL ehf.
Opel Ampera
Full hleðsla á fjórum klst.
Rafmagn og hleðsluvél með 560 km drægni
Opið laugardaga frá kl. 12-16.
Komdu í reynsluakstur!
Sigurður og Kristín Gestsdóttur giftust árið 1959 en hún lést árið 2006, þá 77 ára gömul.
Sigurður á þrjú börn, ellefu barnabörn og sjö
langaafabörn. Hann er 82 ára gamall í dag og
bæði skipasmiður og
myndlistarkennari.
Fyrir tæpum 30 árum
greindist Kristín með
Parkinsonssjúkdóm-
inn og missti hún því
hreyfigetu sína hægt og
bítandi. Sigurður segist
í bókinni líta svo á að
stundum geti dauðinn
verið lausn en Kristín
hafði misst líkamlega
getu og verið orðin and-
lega fjarlæg. Hann er
þess þakklátur að hún
hafi fengið ljúfan dauð-
daga í faðmi fjölskyld-
unnar. Hún lést á Land-
spítalanum umkringd
börnum þeirra og
tengdabörnum og líka
barnabörnum og barna-
barnabörnum sem vildu
vera nálægt ömmu
sinni, hugga hana og
kveðja. Þau Sigurður
héldust í hendur þar til
hún kvaddi.
Sigurður Þorkelsson
missti konu sína 2006
„Þegar maður er ungur þá
er maður ekkert að hugsa um
dauðann eða krabbamein.
Maður er bara að hugsa um
börn og reka fyrirtæki og lifa
lífinu. Svo kemur þetta áfall og
auðvitað verður maður aldrei
sátt við missinn. Þetta fór ekki
eins og ég ætlaði mér,“ segir
Anna en það sem henni þótti
erfiðast var að dætur hennar
hefðu misst pabba sinn. Það
var óbætanlegt og mikil sorg
sem fylgir því að reyna að lifa
við það.
Anna og Guðfinna hafa
ólíkan bakgrunn. Anna ólst
upp í Garðabæ og foreldrar
hennar voru að byggja („já,
það voru gardínur í stað her-
bergishurða,“ segir hún og
hlær en hún sór þess ung eið
að hún skyldi aldrei byggja
hús) en Guðfinna eyddi sinni
æsku á Akureyri. Anna kynnt-
ist manninum sínum, Árna
Margeirssyni, í JC þar sem
hún lærði ræðulist og fundar-
sköp. Guðfinna flutti ung með
honum Agli sínum til Dan-
merkur og þar eignuðust þau
fyrsta barnið sitt. Hann lærði
eðlisfræði og hún sálfræði
(„Danmörk á alltaf stað í hjarta
mínu því þar bjó ég í níu ár,“
segir Guðfinna). Þær lifðu líf-
inu án þess að vita nokkuð af
hvor annarri. Anna flutti með
sínum manni á Egilsstaði þar
sem þau ráku auglýsingastofu
saman. Guðfinna var í bænum,
gift í 42 ár. Sorgin sameinaði
þessar tvær ólíku konur og
það er auðvelt að koma auga á
þann djúpa kærleika sem hefur
myndast á milli þeirra.
Algengasta og alvarlegasta
áfallið
Fljótlega eftir að Guðfinna og
Anna byrjuðu að ræða bókina
ákváðu þær að bókin þyrfti að
ná utan um allt sem snýr að því
að missa maka.
„Við tölum ekki mikið um
makamissi. Þetta er ekki beint
tabú en ég held að fólk geri
sér hvorki grein fyrir því hvað
þetta er algengt né hvað það
þetta er mikið áfall. Þetta er
talið algengasta og alvarleg-
asta áfallið sem fólk lendir í. Ef
þú ert í sambandi þá deyr alltaf
annar á undan hinum. Það er
óumflýjanlegt. Þetta gerist
annað hvort þegar þú ert ung,
miðaldra eða gömul,“ segir
Guðfinna.
„Ég skil vel að fólk vilji helst
lesa um baráttu og sjá viðtöl
við fólk sem hefur sigrast á
krabbameini. Dauðinn er svo
óþægilegur og sorgin svo djúp.
Við sem samfélag viljum auð-
vitað bara að hlutirnir séu í
lagi en stundum er þetta bara
búið,“ bætir Anna við.
Þær benda líka á sem dæmi
um það hversu alvarlegt áfall
það sé að missa maka sinn
er að fólk sem lendir í því er í
sex sinnum meiri áhættu að fá
hjartaáfall.
„Fyrstu vikurnar ertu í mun
meiri hættu á að deyja,“ segir
Guðfinna því það er hægt að
deyja úr sorg. „Það er svo of-
boðslegt álag sem fylgir svona
áfalli. Allt kerfið hrynur.“
Anna botnar að mjög algengt
sé að fólk veikist eftir svona
missi. „Þú færð líka skrítna
raunveruleikakennd. Ég man
eftir að hafa verið að keyra
bílinn en allt í einu rankað við
mér og ekki haft hugmynd um
hvert ég var að fara.“
Erfiðast er að finna leið til
að lifa þetta af. Anna fór sjálf
mikið í gönguferðir og tengdist
náttúrunni. Einn uppáhalds-
staðurinn hennar var litli
skógurinn á Egilsstöðum en
þar sleppti hún sér og talaði
við trén. Svo hefur það hjálpað
henni að stunda jóga og í dag
er hún jógakennari. Þá hefur
það veitt henni mikla sálar-
hjálp að skrifa og eftir Árni dó
tók hún BA gráðu frá banda-
rískum háskóla í bókmenntum
og ritlist.
„Mér þótti líka vænt um
hvað samfélagið fyrir austan
þjappaði sér vel í kringum
okkur stelpurnar en öll orkan
hjá mér fyrst fór í að hugsa
um þær. Ef ég hefði klikkað þá
hefði allt klikkað,“ segir Anna
en hún bjó á Egilsstöðum í þrjú
ár eftir að Árni dó og flutti svo
í bæinn.
„Þá var ég orðin mjög leið á að
vera fyrir austan. Ég tilheyrði
ekki lengur þeim hópi sem ég
gerði áður. Ég var ekki lengur
hjón. Ég var alltaf ein og hlutverk
mitt í fjölskyldunni hafði breyst
og í raun hlutverk mitt í samfé-
laginu líka svo ég vildi breyta til
og flutti til Reykjavíkur.“
Munur á körlum og konum
Dætur Önnu hafa spjarað sig.
Sú elsta, Addí eins og hún er
kölluð, var tólf ára þegar pabbi
hennar dó úr krabbameini.
Hún ákvað þá að verða læknir
og stóð við það. Í dag vinnur
hún sem deildarlæknir á
hjartadeild í Kaupmannahöfn
og íhugar framhaldsnám. Erla
María býr líka í Kaupmanna-
höfn og stefnir á tannlækninn.
Sú yngsta, Una, er með annan
fótinn í móðurhúsum og vinnur
í Sunnuhlíð. Anna og Guðfinna
eiga margar góðar minningar
frá skriftunum og margar
sársaukafullar. Þær eyddu
hluta úr sumri í sumarbústað-
inum hennar Guðfinnu (sem
var ákveðin í að fita Önnu
og eldaði ofan í hana miklar
kræsingar).
„Þetta var ótrúlega dínam-
ískt andrúmsloft. Efnið við-
kvæmt og við þurftum að kafa
ofan í sorgina til að ná í þennan
texta,“ segir Anna og Guð-
finna segir að eina leiðin til að
takast á við þetta sé að taka út
þjáninguna.
„Þú kemst ekki heil út úr
þessu nema þú leyfir þér að
fara aftur og aftur í gegnum
Ég var alltaf ein og hlutverk mitt í fjöl-
skyldunni hafði breyst og í raun hlut-
verk mitt í samfélaginu líka svo ég vildi
breyta til og flutti til Reykjavíkur.“
Sigurður: „Sigurður
segir ekkert hafa
verið óuppgert í sam-
skiptum þeirra Krist-
ínar. Honum finnst
þau hafa fengið að
upplifa heiminn
saman.“ (Makalaust
líf síða 75).
26 viðtal Helgin 26.-28. október 2012